Lublin R-XX

Lublin R-XX
	Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	Plage i Laśkiewicz
Typ	wodnosamolot torpedowo-rozpoznawczy
Konstrukcja	dolnopłat o konstrukcji mieszanej, podwozie stałe – pływakowe
Załoga	5 (pilot, obserwator, radiotelegrafista, 2 strzelców pokładowych)
	Historia
Data oblotu	10 kwietnia 1935
Lata produkcji	1935 (tylko prototyp)
Wycofanie ze służby	sierpień 1937
	Dane techniczne
Napęd	2 x 9-cylindrowe silniki gwiazdowe Bristol Pegasus II
Moc	467 kW (635 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	25,4 m
Długość	15,9 m
Wysokość	6,1 m
Powierzchnia nośna	75,00 m²
	Masa
Własna	4000 kg
Użyteczna	2000 kg
Startowa	6000 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	250 km/h
Prędkość przelotowa	210 km/h
Prędkość minimalna	80 km/h
Prędkość wznoszenia	2,8 m/s
Pułap	3500 m
Zasięg	500 km (operacyjny); 1200 km (maksymalny)
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	4 karabiny maszynowe Vickers F kal. 7,9 mm (po 2 sprzężone na obrotnicy z przodu i na grzbiecie kadłuba); 1 torpeda podwieszana pod kadłubem; Bomby pod skrzydłami lub wewnątrz kadłuba o łącznej wadze 1000 kg
	Użytkownicy
	Polska

Lublin R-XX – polski prototypowy wodnosamolot torpedowo-rozpoznawczy marki Lublin zbudowany w 1935 roku.

Historia

W 1931 roku zakłady Plage i Laśkiewicz w Lublinie złożyły Kierownictwu Marynarki Wojennej ofertę zbudowania ciężkiego wodnosamolotu torpedowo-rozpoznawczego dalekiego zasięgu, który został oznaczony jako Lublin R-XX. Kierownictwo Marynarki Wojennej po przeanalizowaniu złożonych przez polskie wytwórnie ofert na tego typu samolot zdecydowało się na samolot Lublin R-XX.

W 1932 roku zawarto z wytwórnią Plage i Laśkiewicz umowę na opracowanie i budowę samolotu R-XX. W latach 1933–1934 inż. Jerzy Rudlicki wraz z zespołem konstruktorów wytwórni opracował projekt tego samolotu. Budowę prototypu rozpoczęto w 1933 roku, a ostatecznie zakończono w 1934. Oblot prototypu odbył się 10 kwietnia 1935 roku.

Prototyp wodnosamolotu Lublin R-XX został skierowany do Morskiego Dywizjonu Lotniczego do dalszych prób w locie. W czasie tych prób stwierdzono, że miał on krótki start, stosunkowo dużą prędkość lotu i znaczny zasięg. Okazało się jednak, że posiada on także tendencję do zmiany środka ciężkości w niektórych fazach lotu oraz zbyt małą sztywność kadłuba. W połowie 1935 roku zażądano od wytwórni usunięcia tych mankamentów.

Przeróbkę konstrukcji prototypu Lublin R-XX zakończono 30 października 1935 roku. Jednak już w listopadzie 1935 zaprzestano dalszych prób z tym samolotem w związku z zerwaniem dotychczasowej umowy z wytwórnią i zamówieniem w niej 6 wodnosamolotów wersji ulepszonej oznaczonej jako Lublin R-XXA. Prototyp samolotu Lublin R-XX ostatecznie został skasowany w sierpniu 1937 roku.

Wersja wodnosamolotu Lublin R-XXA różniła się od wersji R-XX wymiarami, zmienionym usterzeniem, nowymi osłonami silników, całkowicie osłoniętą kabiną pilotów i załogi oraz oszklonymi wieżyczkami strzeleckimi w przodzie i na grzbiecie kadłuba. Do budowy pierwszego egzemplarza samolotu R-XXA przystąpiono w 1935 roku. Jednak pod koniec roku w związku z upadłością wytwórni „Plage i Laśkiewicz” prace wstrzymano.

W miejsce wytwórni „Plage i Laśkiewicz” powstała Lubelska Wytwórnia Samolotów, która podjęła dalsze prace nad samolotem Lublin R-XXA, nadając mu oznaczenie LWS-1, ale w 1936 roku przerwano nad nim ostatecznie pracę, na korzyść morskiej wersji samolotu LWS-4 Żubr na pływakach.

Konstrukcja

Samolot Lublin R-XX był pięciomiejscowym samolotem torpedowo-rozpoznawczym dalekiego zasięgu, dolnopłatem o konstrukcji mieszanej. Kadłub miał konstrukcję kratownicową spawaną z rur stalowych, krytą w przedniej części blachą duralową, a w tylnej płótnem. Skrzydła i usterzenie były drewniane, ze statecznikami krytymi sklejką i sterami pokrytymi płótnem. Napędzany był dwoma silnikami gwiazdowymi, mającymi śmigła czterołopatowe, drewniane. Podwozie pływakowe – stałe.

Kadłub tuż przed płatami mieścił dwumiejscową kabinę odkrytą, osłoniętą z przodu wiatrochronem. Z lewej strony znajdował się fotel pilota, z prawej obserwatora, który mógł również spełniać rolę drugiego pilota. Za tą kabiną usytuowano wewnątrz kadłuba zakrytą kabinę radiotelegrafisty z oknami w ścianach bocznych i drzwiami z lewej strony. W dziobie kadłuba i za kabiną radiotelegrafisty rozmieszczono stanowiska strzelców pokładowych z podwójnie sprzężonymi karabinami maszynowymi na obrotnicach.

Bibliografia

Andrzej Morgała: Samoloty w polskim lotnictwie morskim. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 150-152. ISBN 83-206-0478-8.

Linki zewnętrzne

Zdjęcie wodnosamolotu

[:1-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-2 PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43