Malawi

Republik Malawi
*Dziko la Malaŵi*code: ny is deprecated (Chichewa)
*Charu cha Malaŵi*code: ny is deprecated (Chitumbuka)
Republik Malawi Dziko la Malaŵi (Chichewa); Charu cha Malaŵi (Chitumbuka)
Bendera	Jata
	Cogan kata: "Unity and Freedom"; "Perpaduan dan Kebebasan"
	Lagu kebangsaan: Mulungu dalitsani Malaŵi (Chichewa); (Melayu: "Ya Tuhanku Rahmatilah Tanah Air Kami, Malawi");
Ibu negara dan bandar terbesar	Lilongwe; 13°57′S 33°42′E / 13.950°S 33.700°E
Bahasa rasmi	Inggeris; Chewa
Bahasa umum yang diakui	Yao ; Tumbuka ; Tonga ; Sena ; Lomwe ; Ngonde ; Lambya ;
Kumpulan etnik (Banci 2018)	34.4% Chewa ; 18.9% Lomwe ; 13.3% Yao ; 10.4% Ngoni ; 9.2% Tumbuka ; 3.8% Sena ; 3.2% Mang'anja ; 1.9% Nyanja ; 1.8% Tonga ; 1.0% Ngonde ; 0.6% Lambya ; 0.5% Sukwa ; 1.1% Lain-lain ;
Agama (Banci 2018)	77.3% Kristian ; —33.5% Protestan ; —17.2% Katolik ; —26.6% Lain-lain ; 13.8% Islam ; 2.1% Tidak beragama ; 1.2% Agama tradisional ; 5.6% Lain-lain ;
Kerajaan	Republik berperlembagaan berpresiden unitari
• Presiden	Lazarus Chakwera
• Naib Presiden	Saulos Chilima
Badan perundangan	Perhimpunan Kebangsaan
Sejarah
• Kemerdekaan daripada United Kingdom	6 Julai 1964
• Republik	6 Julai 1966
• Perlembagaan terkini	18 Mei 1994
Keluasan
• Jumlah	118,484 km2 (45,747 bt2) (ke-98)
• Perairan (%)	20.6%
Populasi
• Perkiraan 2020	▲ 19,129,952 (ke-62)
• Bancian Penduduk 2018	17,563,749
• Kepadatan	153.1/km2 (396.5/sq mi) (ke-56)
KDNK (PPP)	2019
• Jumlah	$25.037 bilion
• Per kapita	$1,234
KDNK (nominal)	2019
• Jumlah	$7.436 bilion
• Per kapita	$367
Gini (2010)	43.9; sederhana
HDI (2018)	▲ 0.485; rendah · 172nd
Mata wang	Kwacha (D) ; (MWK)
Zon waktu	UTC+2 (CAT)
Arah memandu	kiri
Kod panggilan	+265
Kod ISO 3166	MW
DPT internet	.mw
	* Anggaran nilai penduduk mengambil kira kadar kematian tambahan akibat AIDS. Maklumat diambil daripada Buku Fakta Dunia oleh CIA melainkan dinyatakan.;

Republik Malawi adalah sebuah negara yang tidak mempunyai pinggir pantai atau lautan dan terletak di Afrika bahagian selatan. Malawi berbatasan dengan Tanzania di sebelah utara, Zambia di barat laut, dan Mozambique di timur, selatan dan barat. Tasik Malawi yang memanjang di sepanjang perbatasan timur Malawi mencakupi seperlima wilayah negara itu. Asal-usul nama Malawi tidak diketahui; nama itu diyakini berasal dari suku di wilayah selatan atau inspirasi dari 'cahaya matahari yang menyinari tasik' (lihat bendera).

Sejarah

Kawasan Afrika yang dikenali sekarang sebagai Malawi mempunyai suatu populasi pemburu pengumpul sebelum gelombang-gelombang orang berbahasa Bantu mula berpindah dari utara di sekitar abad ke-10. Walaupun masyarakat Bantu meneruskan ke selatan, beberapa kumpulan tinggal tetap dan mengasaskan suku kaum berdasarkan nenek moyang yang sama.^[9] Sehingga pada 1500 SM, suku-suku kaum initelah menubuhkan suatu kerajaan yang boleh dicapai dari utara tentang apa yang disebut sebagai Nkhotakota hingga ke Sungai Zambezi dan dari Tasik Malawi hingga ke Sungai Luangwa dalam apa yang disebut sebagai Zambia.^[10]

Politik dan kerajaan

Malawi adalah sebuah negara demokratik dan pelbagai parti, masa kini di bawah kepimpinan Lazarus Chakwera. Perlembagaan terkini telah diletakkan pada tempatnya pada 18 Mei 1995. Cabang-cabang kerajaan yang terdiri daripada eksekutif, legislatif and kehakiman. Eksekutif termasuklah seorang presiden yang merupakan ketua negara dan ketua kerajaan, pertama dan kedua Timbalan presiden dan satu kabinet. Presiden dipilih setiap lima tahun dan timbalan presiden dipilih bersama-sama dengan presiden. Satu timbalan presiden kedua boleh dilantik oleh presiden jika dia memilih, walaupun mereka mesti dari parti yang berlainan. Ahli-ahli kabinet dipilih oleh presiden dan boleh dari badan perundangan dalaman atau luaran.^[10]

Rujukan

^ "Malawi National Anthem Lyrics". National Anthem Lyrics. Lyrics on Demand. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 Mei 2011. Dicapai pada 24 Ogos 2008.
^ ^a ^b "2018 Population and Housing Census Main Report" (PDF) (dalam bahasa Inggeris). Malawi National Statistical Office. Dicapai pada 25 Disember 2019.
^ "Demographic and Health Survey: 2015–2016" (PDF). Malawi National Statistical Office. m/s. 36. Dicapai pada 19 April 2018.
^ "World Population Prospects – Population Division – United Nations". population.un.org.
^ ^a ^b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org.
^ "Gini Index". World Bank. Dicapai pada 2 March 2011.
^ "Human Development Report 2019" (dalam bahasa Inggeris). UNDP. 10 Disember 2019. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2020-04-30. Dicapai pada 10 Disember 2019.
^ ^a ^b "Country profile: Malawi". BBC News. 13 Mac 2008. Dicapai pada 17 Ogos 2008.
^ Cutter, Africa 2006, m/s. 142
^ ^a ^b "Background Note: Malawi". Bureau of African Affairs. U.S. Department of State. 11 Januari 2011. Dicapai pada 2011-07-20.

Pautan luar

Media berkenaan Malawi di Wikimedia Commons

Rencana berkaitan geografi ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

[1] "Malawi National Anthem Lyrics". National Anthem Lyrics. Lyrics on Demand. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 Mei 2011. Dicapai pada 24 Ogos 2008.

[Census2018-2] "2018 Population and Housing Census Main Report" (PDF) (dalam bahasa Inggeris). Malawi National Statistical Office. Dicapai pada 25 Disember 2019.

[DHS_2016-3] "Demographic and Health Survey: 2015–2016" (PDF). Malawi National Statistical Office. m/s. 36. Dicapai pada 19 April 2018.

[4] "World Population Prospects – Population Division – United Nations". population.un.org.

[auto-5] "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org.

[wb-gini-6] "Gini Index". World Bank. Dicapai pada 2 March 2011.

[UNHDR-7] "Human Development Report 2019" (dalam bahasa Inggeris). UNDP. 10 Disember 2019. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2020-04-30. Dicapai pada 10 Disember 2019.

[BBC-8] "Country profile: Malawi". BBC News. 13 Mac 2008. Dicapai pada 17 Ogos 2008.

[Cutter142-9] Cutter, Africa 2006, m/s. 142

[StateDept-10] "Background Note: Malawi". Bureau of African Affairs. U.S. Department of State. 11 Januari 2011. Dicapai pada 2011-07-20.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Kawalan kewibawaan
Umum	ISNI 1 VIAF 1 WorldCat (melalui VIAF)
Perpustakaan negara	Norway 2 Sepanyol Perancis (data) 2 (data) Ukraine Jerman Israel Amerika Syarikat Jepun Republik Czech Poland
Lain-lain	Aplikasi Berfaset Terminologi Subjek Kamus Sejarah Switzerland MusicBrainz (kawasan) Arkib Negara (A.S.) RERO (Switzerland) 1 SUDOC (Perancis) 1 İslâm Ansiklopedisi Parlimen U.K.