Maurycy Saski
herb Maurycego Saskiego | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona |
Joanna Wiktoria Tugendreich von Löben |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Herman Maurycy Saski (fr. Maurice de Saxe) (ur. 28 października 1696 w Goslarze, zm. 30 listopada 1750 w Chambord) – hrabia saski, wódz i strateg wojskowości, marszałek Francji, książę Kurlandii i Semigalii w latach 1726–1729.
W 1719 został odznaczony Orderem Orła Białego[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Maurycy Saski był nieślubnym synem króla polskiego Augusta II Mocnego i jego metresy hrabiny Marii Aurory von Königsmarck. W 1711 roku ojciec uznał go swoim dzieckiem i jednocześnie nobilitował nadając tytuł hrabiowski.
Przeznaczony do służby wojskowej, Maurycy Saski rozpoczął swoją karierę podczas wojny północnej. Na początku służył w armii saskiej walcząc na ziemiach Rzeczypospolitej z konfederatami tarnogrodzkimi i na Pomorzu z armią króla szwedzkiego Karola XII. Później był podkomendnym austriackiego wodza Eugeniusza Sabaudzkiego i walczył na Bałkanach z Turkami. W 1720 roku wstąpił do armii francuskiej w stopniu maréchal de camp (istniejąca w XVIII wieku ranga odpowiadająca generałowi brygady), gdzie służył pod rozkazami księcia Berwicka.
W 1726 roku został wybrany przez szlachtę Kurlandii i Semigalii księciem. Próbie zdobycia tronu w Inflantach przeszkodziła jednak interwencja Rosji. W 1729 roku Maurycy Saski powrócił więc do Francji. Od 1741 roku był marszałkiem Francji, a od 1747 roku naczelnym dowódcą wszystkich armii francuskich (Maréchal général des camps et armées du roi).
Dowodził wojskami francuskimi w wojnie o sukcesję austriacką. Przeprowadził udaną kampanię wojenną przeciw koalicji w Niderlandach, która zakończyła się sukcesem dla Francji i opanowaniem tamtejszych posiadłości Habsburgów. Zwyciężył w bitwach pod Fontenoy (1745), Rancoux (1746) i Lauffeldt (1747). W 1748 roku zdobył Maastricht.
W 1748 roku Maurycy Saski ponownie ubiegał się o tron Księstwa Kurlandii i Semigalii. W tym celu wysłał z tajną misją do Petersburga Władysława Gurowskiego, który próbował bezskutecznie przekupić rosyjskiego kanclerza Aleksieja Bestużewa.
W 1746, Ludwik XV podarował Maurycemu Saskiemu zamek Chambord[2]. Marszałek mieszkał tam od 1748 roku do śmierci.
Pochowany został w kościele św. Tomasza w Strasburgu.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Maurycy Saski nigdy się nie ustatkował. Znany był z licznych romansów i nieślubnych dzieci. 12 marca 1714 ożenił się z bogatą hrabianką Joanną Wiktorią Tugendreich von Löben i szybko roztrwonił fortunę żony. 21 marca 1721 małżeństwo zakończyło się rozwodem. Z tego związku pochodził jedyny syn marszałka:
- August Adolf Saski (ur. i zm. 21 stycznia 1715)
Z Marie Geneviève Rinteau, Mademoiselle de Verrières, Maurycy Saski miał naturalną córkę:
- Maria Aurora Saska (1748–1821), żonę Charlesa Louisa Dupina de Francueil i babkę Amandyny Aurory Dupin (George Sand).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 148.
- ↑ Baedeker – Francja. Wyd. I. Bielsko-Biała: Pascal sp. z o.o., 2007, s. 491. ISBN 978-3-8297-6493-3.
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I
- ISNI: 000000006143353X, 0000000439578985
- VIAF: 59061346
- LCCN: n82057037
- GND: 118584146
- LIBRIS: qn247qs85c0stgj
- BnF: 12459803k
- SUDOC: 033765197
- NKC: mzk2004248700
- BNE: XX1434109
- NTA: 073658871
- Open Library: OL1468022A
- PLWABN: 9810577928805606, 9810630639805606
- NUKAT: n2012079743
- J9U: 987007277371305171
- PTBNP: 1722446
- LNB: 000151261
- ΕΒΕ: 224952
- LIH: LNB:V*159888350;=Bh
- RISM: people/163776
- PWN: 3938813
- Britannica: biography/Hermann-Maurice-comte-de-Saxe
- Treccani: maurizio-conte-di-sassonia-detto-maresciallo-di-sassonia
- Universalis: saxe-maurice-comte-de-dit-le-marechal-de-saxe-1696-1750-marechal-de-france
- БРЭ: 2644249
- NE.se: moritz-(av-sachsen-1696-1750)
- SNL: Moritz_-_greve
- Catalana: 0061217
- DSDE: Moritz_-_saksisk_greve_og_feltherre
- Hrvatska enciklopedija: 54778
- Marszałkowie Królestwa Francji
- Potomstwo naturalne Augusta II Mocnego
- Teoretycy wojskowości
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (I Rzeczpospolita)
- Wettynowie
- Władcy Kurlandii
- Wojna o sukcesję austriacką
- Ludzie związani z Yerres
- Ludzie związani z Chambord (Loir-et-Cher)
- Urodzeni w 1696
- Zmarli w 1750
- Ludzie urodzeni w Goslarze