Menaxem Begin

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Menaxem Begin
ivr.מנחם בגין‏‎
İsrailin 7-ci baş naziri
1977 – 1983
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 16 avqust 1913(1913-08-16)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 9 mart 1992(1992-03-09)[2][3][…] (78 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
  • Zeytun dağı yəhudi qəbiristanlığı[d][5]
Partiya
Fəaliyyəti siyasətçi
Uşağı 3
Dini İudaizm
Hərbi xidmət
Döyüşlər
Rütbəsi Kapral

İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Meçislav Volfoviç „Menaxem“ Begin (16 avqust 1913[1][2][…], Brest, Rusiya imperiyası9 mart 1992[2][3][…], Tel-Əviv[4]) — tanınmış siyasi xadim, İsrailin 7-ci baş naziri (1977-1983).

M.Begin 1913-cü il avqustun 16-da Brest-Litovskda anadan olub[6].

1943-cü ildə M.Begin “İrqun” təşkilatının rəhbəri seçilir. Həmin gündən başlayaraq o ingilis mandatlığına qarşı açıq mübarizəyə başlayır. İngilis əsgərlərinə hücumlar və terror aktları təşkil edir. Qüdsdəki ingilislərin mənzil-qərargahının partladılmasından sonra ingilislər onun başına 30 min dollar pul mükafatı qoyurlar.

M.Begin İsrailin azadlığı uğrunda müharibənin fəal iştirakçılarından biri olub.

1948-ci ildə İsrail dövləti yaranandan sonra M.Begin “İrqun”un əsasında “Xerut” (“Azadlıq”) partiyasını yaradır və onun rəhbəri kimi Knessetdə ilk müxalifət lideri olur.

1949-cu il yanvarın 25-də Knessetə seçkilərdə onun partiyası 11,5 faiz səs qazanır.

1967-ci ildə İsraillə ərəb ölkələri arasında baş verən altıgünlük müharibə ərəfəsində M.Begin ilk dəfə olaraq portfelsiz nazir kimi hökumətin tərkibinə daxil oldu və 1970-ci ilə qədər bu postda qaldı.

1973-cü ildə “Likud” blokunun yaranmasından sonra bu bloka rəhbərlik etməyə başladı. Nəticədə 1977-ci il seçkilərində qalib gələrək baş nazir seçildi və İsrailin tarixində ilk dəfə olaraq sağçı hökumət qurdu.

Baş nazir kimi hakimiyyətdə olduğu dövrdə bir sıra iqtisadi və sosial islahatlar həyata keçirib.

Aktiv xarici siyasət yürüdən M.Begin 1978-ci ildə imzalanan “Kemp-Devid” sülh müqaviləsinə görə Misir prezidenti Ənvər Sadatla birgə Nobel sülh mükafatına layiq görülüb.

Livana hücumun uğursuzluğu və həyat yoldaşının ölümündən böyük sarsıntı keçirən M.Begin 1983-cü il sentyabrın 15-də vəzifəsindən istefa verib.

1992-ci il martın 9-da İsrailin paytaxtı Tel-Əvivdə dünyasını dəyişib.

  1. 1 2 חה"כ מנחם בגין. Knesset.
  2. 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  3. 1 2 Menachem Begin // Encyclopædia Britannica (ing.).
  4. 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118508296 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  5. Find a Grave (ing.). 1996.
  6. "1913-cü ildə anadan olan və dünyasını dəyişən məşhurlar". 2012-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-12.