Milhars (Tarn)
Vilatge d'Occitània |
Milhars
Milhars | ||
---|---|---|
| ||
| ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 44° 07′ 41″ N, 1° 52′ 48″ E | |
Superfícia | 16,28 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
461 m 140 m 130 m | |
Geografia politica | ||
País | Lengadòc | |
Parçan | País d'Albi | |
Estat | França | |
Region 76 |
Occitània | |
Departament 81 |
Tarn | |
Arrondiment 811 |
Albi | |
Canton 8134 |
Carmauç-2 Val de Seron, ancianament Canton de Vaur | |
Intercom 248100489 |
Comunautat de comunas del Cordés e del Causse ----> 2017 | |
Cònsol | Pierre Paillas (2014-2020) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
244 ab. 247 ab. | |
Densitat | 14,31 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | Milharsois, Milharsoise (en francés) | |
Còde postal | 81170 | |
Còde INSEE | 81165 |
Milhars[1],[2],[3],[4] (Milhars en francés) es una comuna lengadociana, situada dins lo departament de Tarn e de la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Milhars fa partida del País de Vaur qu'es compausat d'autres sièis vilatges: Marnavas, Pena, Rossairòlas, Sent Miquèl de Bag, Vaur e Lo Riòl. Aquel país es situat a la talvèra de la selva de Gresinha, del vinhal de galhac, de las Gòrjas d'Avairon e de la val de Ceron.
Lo vilatge de Milhars es situat a 100 km de Tolosa, 60 km de Montalban, 66 km de Caors, 30 km de Vilafranca de Roergue, 100 km de Rodés, 48 km d'Albi, 17 km de Còrdas
Perimètre del territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Las fòrmas ancianas son Miliares, cap a 972, Millars, en 1259, Milharcio, en 1414. Segon Negre e Joan Coromines, per la vila catalana, lo nom es lo plural de milhar, « camp de milh menut » [5],[6], allòc que Dauzat l'interprèta coma lo resultat de milliarium, « pèira milliara » [7]. Le resultat de *Milliarium seriá *Milhièr.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]Se trapan divèrses rèstas d'una vida umana sul luòc de l'actuala. Dos vestigis de construccions Megaliticas encara vesibles uèi:
- 1) Lo Dolmèn del Ròc de la Verge que 586 pèças divèrsas foguèron trobadas a l'entorn e que sa pèira plana demòra fenduda en doas partidas.
- 2) Lo Dolmèn de Gresèla que una vintena de pèças divèrsas foguèron trobadas a l'entorn del site.
- De l'Epòca Romana a l'an Mila:
Los romans fichèron una bòrna milièra dins un luòc que se nomenava "Miliacum" e situat sus una via romana anant d'Albigés a Roèrgue e Carcin, e amb los temps lo luòc venguèt Milhars. Un camp roman se deuriá trobar sul plan actual nomenat uèi "lo pargue", tot en naut del vièlh vilatge, darrièr lo castèl, luòc estategic per vigilar la val de Ceron e d'Avairon. Èran presents sus las ribas d'Avairon coma o mòstran de rèstas de terralhas remontats dels lauras. A la casuda de l'Empèri Roman, coma dins tota la region, lo luòc foguèt traversat e ocupat pels Vandals, pels Visigòts, pels Francs e pels Sarrasins.
- La garison miraculosa, la legenda de Sant Didièr:
En l'an 654, jol reialme de Sigebèrt, Rei d'Austrasia, lo còs de Sant Didièr, evesque de Caors e tresaurièr de Dagobèrt, traversèt Milhars. Èra transportat pels sieus servents per èsser enterrat dins la seuna vila de Caors ont èra la glèisa que governèt pendent 26 ans. Una fema endemoniada foguèt menada prèp de l'ataüt. Quand toquèt lo bòrd, sul còp desapareguèron l'obsession de son arma e los torments del còs.
- De l'an Mila a la Revolucion:
Milhars èra en primièr ligat als Comtes de Tolosa puèi tornèt a la Corona de França amb Sant Loís en 1258. Pendent la Guèrra de Cent Ans, al començament de 1351, diferents senhors ne foguèron los gerents :
- 1) Geraud DE CASAUBAN
- 2) Ratièr DE CASTÈLNÒU DE VALS
- 3) Raimon DE CASTÈLNÒU DE VALS 4)
- 4) Arnaut IV BERALH
- 5) Geraud BERALH
- 6) Joan BERAIL.
Aquela plaça fòrta serviguèt per aparar la val de Ceron, via de passatge naturala a la talvèra de l'impenetrable selva de Gresinha. De 1550 a 1625, pendent las guèrras de religion, Milhars foguèt partejat entre doas zonas d'influéncia:
- 1) Aquela de Còrdas, tenguda pels Papistas
- 2) Aquela de Sent Antonin jos l'influéncias dels Uganauds (protestants). En 1574, se considerèt Milhars roïnat. La Patz tornèt solament en 1625. Pendent dos sègles de 1450 a 1683, la familha CASILHAC demorèt proprietària del castèl coma Senor, de Baron, puèi de Marquès de Milhars. De 1683 a la Revolucion, doas autras familhas obtenguèron lo gausiment: la familha LAMOIGNON e la familha REI DE SANT-GERI. Lo periòde mai astrat èra a l'entorn de 1690: Milhars venguèt un marquesat prospèr. Lo castèl tornèt èsser bastit en 1630 pel Mèstre ORADO, Mèstre maçon de Tolosa e garda lo meteis aspècte fins a uèi. Una canalizacion menava l'aiga de la Maire de Dieu e alimentava una restanca situada sul Pargua.
- L’istòria de la restanca del pargue:
Un capochin (òrdre fòrça ligat amb la familha del senhor de Milhars), biaissut per descobrir las fonts, captèt en 1636 las aigas claras e abondantas de la Maire de Dieu (font del Bonnan). Aprèp un percors de 5 km, anavan par gravitat, per una canalizacion que se ne trapa encara de vestigis, cap al luòc dich Lo Pargue. La restanca prèp del castèl èra atal constituida, granda sèrva d'aiga, amb perquièr ont las barcas podián anar. En 1678 se registrèt la mòrt per noyade dins la restanca del Parque de Senhor lo Marqués de VILANÒVA, 24 ans, de NOAILHAS. Tot aquò foguèt destruït a la Revolucion e lo pargue foguèt plantat de vinhas e uèi de cerealas. Lo grand colombièr del castèl foguèt bastit sus la riba drecha de Ceron.
- L'Epòca Revolucionària 1790 - 1794 :
En 1790, Milhars èra Capluòc de Canton. En 1793, lo castèl venguèt demorança sens rapòrt. Lo 6 de julhet de 1794, lo darrièr Marqués de Milhars, Clemenç Joan Augustin de Sant Geri foguèt executat plaça del Trône a París. Es una de las darrièras victima de la Terror que s'acabèt lo 27 de julhet de 1794. Lo castèl abriguèt dempuèi alara l'ostal de vila e l'Ecòla Publica.
- L'Epòca Contemporanèa 1864 - 1997:
La construccion del bastiment qu'abriga uèi l'ostal de vila e l'Escòla Publica, situat sus la plaça dels marronièrs, foguèt realizada mercé a la venda del castèl a un negociant albigés, Monsen ROUMIGIERE. Le 24 d'octòbre de 1864: sus la via de tren anant de París par Capdenac que venguèt d'esser terminada, lo primièr tren de vapor circulèt. En 1910, los Milharseses descobriguèron l'energia electrica mercé a un alternator entraïnat per una turbina installada dans la moulina sus Ceron. En 1914, lo vilatge comptava 1000 abitants mas la populacion foguèt fòrça tocada per la Primièra Guèrra Mondiala. En 1920, lo castèl venguèt la proprietat de l'escrivan Charles GENIAUX. La comuna de Milhars comptava alara 52 expleitacions agricòlas. En 1948, lo pintre bèlga Albert LEMAITRE, professor a l'Académie Royale des Beaux Arts de Lièja, venguèt proprietari del castèl. En 1975, Madama LAMBORELLE, discipola del pintre e sa legatària, ne venguèt proprietària. A sa mòrt, lo castèl foguèt transmés als descendents que i demòran encara uèi. En 1950, construccion d'una novèla canalizacion d'aiga amb installacion d'una restanca dins lo Pargue. En 1980, Milhars comptava pas mai de 7 expleitacions agricòlas. En 1990, Milhars ne teniá 316.
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]- Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vaur; es ara del canton de Carmaux-2 Vallée du Cérou (en francés), doncas de Carmauç-2 Val de Seron.
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
797 | 707 | 788 | 837 | 829 | 817 | 814 | 813 | 803
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
778 | 724 | 723 | 703 | 748 | 691 | 661 | 631 | 557
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
516 | 508 | 443 | 369 | 416 | 436 | 431 | 380 | 385
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
374 |
350 |
351 |
341 |
316 |
262 |
262 |
262 |
262 268 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
262 268 |
253 259 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
Vejatz tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas e referéncias
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.
- ↑ «Toponimia occitana».
- ↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
- ↑ Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
- ↑ Ernest Negre, Les Noms de Lieux du Tarn, 4e ed., Vent Terral, Energues, 81350 Andouque, 1986, p. 84
- ↑ Joan Coromines, Onomasticon Cataloniae, vol V, p. 273, legir en linha [1]
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 457