Przejdź do zawartości

Monaster Ipatiewski w Kostromie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Monaster Ipatiewski
Ипатьевский монастырь
Zabytek: nr rej. 4410051000[1]
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Obwód

 kostromski

Miejscowość

okolice Kostromy

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Rodzaj klasztoru

monaster

Eparchia

kostromska

Typ monasteru

męski

Obiekty sakralne
Sobór

Świętej Trójcy

Założyciel klasztoru

Czet

Styl

staroruski

Data budowy

ok. 1330

Data zamknięcia

po 1917

Data reaktywacji

po 1991

Położenie na mapie Kostromy
Mapa konturowa Kostromy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Monaster Ipatiewski”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Monaster Ipatiewski”
Położenie na mapie obwodu kostromskiego
Mapa konturowa obwodu kostromskiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Monaster Ipatiewski”
Ziemia57°46′38″N 40°53′40″E/57,777222 40,894444
Strona internetowa
Sobór Św. Trójcy w obrębie Monasteru Ipatiewskiego w Kostromie
Tłum zgromadzony przed Monasterem Ipatiewskim prosi matkę Michaiła Romanowa, by pozwoliła mu wyjechać do Moskwy na koronację carską, obraz z 1673
Wnętrze

Monaster Ipatiewski (ros. Ипатьевский монастырь, Свято-Троицкий Ипатьевский монастырь) – prawosławny męski klasztor pod wezwaniem Świętej Trójcy i św. Hipacego, położony nad brzegiem rzeki Kostromy w pobliżu miasta Kostroma. Należy do Złotego Pierścienia Rosji. Od nazwy monasteru pochodzi określenie znalezionego w nim Latopisu ipatijewskiego. Klasztor podlega eparchii kostromskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Według prawosławnej tradycji, zapisanej w 4 ćw. XVI w. w „Opowieści o Czecie”, monaster został założony ok. 1330 przez tatarskiego księcia Czeta, który ciężko chory nawrócił się na chrześcijaństwo i w podzięce za wyzdrowienie ufundował cerkiew, przy której powstała wspólnota monastyczna. Legendę tę uważa się jednak za całkowicie pozbawioną historycznych podstaw[3].

W latach 1433–1435 w klasztorze przebywał wielki książę Wasilij II. Monaster był wówczas jednym z ważniejszych centrów kulturalnych i artystycznych w Księstwie Moskiewskim. W wieku XVI klasztor został rozbudowany, powstała wówczas zachowana do dnia dzisiejszego cerkiew św. Trójcy oraz główna brama według projektu Konstantyna Thona.

Wiosną 1609 zabudowania klasztorne zajął drugi z Dymitrów Samozwańców, jesienią tego samego roku armia moskiewska odbiła monaster. 14 marca 1613 Michaił Romanow, ukrywający się w Monasterze Ipatiewskim, został wybrany na nowego cara rosyjskiego. Po rewolucji październikowej monaster został zamknięty, przed rozbiórką uratowało go uznanie za zabytek o wysokiej wartości artystycznej i historycznej oraz adaptacja na muzeum po II wojnie światowej. Rozebrana została jedynie jedna z cerkwi klasztornych.

Po upadku ZSRR, mimo protestów historyków (muzeum należało do największych w Rosji, posiadając ponad 400 tys. eksponatów), monaster został zwrócony prawosławnym i po zakończeniu prac konserwatorskich i restauracyjnych ma ponownie zostać konsekrowany. Odbudowana cerkiew będzie nosiła wezwanie Świętych Męczenników Romanowów.

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Najważniejszym zabytkiem zespołu klasztornego jest sobór Św. Trójcy. Został on wzniesiony w 1652 na miejscu wcześniejszej katedry, zniszczonej w XVII w. przez wybuch prochu. We wnętrzu zachował się barokowy ikonostas z 80 ikonami. Cerkiew reprezentuje styl staroruski ze złoconymi kopułami, arkadami i obramowaniami okien. Oprócz tej świątyni na terenie klasztoru znajdują się również cerkwie Matki Bożej, Zbawiciela i Przemienienia.

Osobnym gmachem są pomieszczenia mieszkalne zakonników oraz komnaty Romanowych, położone na pierwszym piętrze klasztoru.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków historii i kultury narodów Federacji Rosyjskiej
  2. Костромская епархия
  3. Rusłan Skrynnikow: Borys Godunow. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982, s. 9. ISBN 83-06-00765-4.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]