Most wiszący w Ozimku
 nr rej. A-1940/69 z 30 stycznia 1969[1]
| |
.jpg?lang=pl) Most wiszący w Ozimku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda |
rzeka Mała Panew |
| Długość |
31,5 m |
| Szerokość: • całkowita |
|
| Dopuszczalna masa pojazdu: |
3 t |
| Liczba przęseł |
1 |
| Data budowy |
1825-1827 |
| Data remontu |
2009-2010 |
| Projektant |
Karl Schottelius |
Położenie na mapie Ozimka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
Położenie na mapie gminy Ozimek  | |
 50°40′35,00″N 18°12′44,05″E/50,676389 18,212236
| |
Most wiszący w Ozimku – zabytkowy most (obecnie jedynie dla ruchu pieszego) na rzece Mała Panew w Ozimku w województwie opolskim. Wybudowany w 1827 roku jest najstarszym w Europie kontynentalnej żelaznym mostem wiszącym.
Jest to wiszący most łańcuchowy wykonany w całości z żelaza i, uwzględniając to kryterium, należy go uznać za najstarszy tego typu most na świecie, istniejący do dnia dzisiejszego[2]. Najstarszy istniejący żelazny most wiszący wybudowany został w latach 1819–1826 nad cieśniną Menai w Walii, lecz zawieszony jest na kamiennych pylonach.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Most w Ozimku zaprojektował królewski inspektor hutniczy Karl Schottelius[2], a wykonała go miejscowa Huta Małapanew. Do użytku został oddany w 12 września 1827 r.[2] Do budowy zużyto prawie 57[3] (60) ton odlewów z żeliwa i ponad 14 ton stali. Relacja z próby nośności mostu pochodzi z kroniki huty Małapanew i mówi o wpędzeniu w pierwszej kolejności stada bydła, później mostem przejechał szybko wóz obciążony ładunkiem. Konstruktor wyliczył, że nośność mostu wyniesie 60 cetnarów (ok. 3 tony), lecz w rzeczywistości znosił aż pięciokrotnie większe obciążenie. Został uszkodzony w czasie powodzi w 1830, następnie naprawiony i wzmocniony[2].
Most służył ogólnej komunikacji na trasie Ozimek – Zawadzkie do 1938 r. Ponownie ucierpiał w 1945 w wyniku próby pokonania go czołgiem[2]. Następnie do 2010 roku znajdował się na terenie huty Małapanew i użytkowany był jako wewnętrzny most przez pieszych[4].
W lipcu 2009 roku rozpoczęto gruntowną renowację mostu. Został on rozebrany, odnowiony i ponownie złożony. Konstrukcja mostu wzmocniona została stalowymi linami. Wykonano również nową kładkę dla pieszych oraz oświetlenie[5]. Po renowacji, we wrześniu 2010 roku most został ponowne udostępniony do użytku jako atrakcja turystyczna miasta[6].
W marcu 2017 r. prezydent Andrzej Duda wpisał obiekt na listę pomników historii[7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Most żelazny w Opatówku z 1824 roku – najstarszy istniejący most żelazny w Polsce
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 101 [dostęp 2017-08-28].
- ↑ a b c d e prof. dr hab. inż. Hanna Michalak. Ozimek – żelazny łańcuchowy wiszący most na rzece Mała Panew. „Inżynieria i Budownictwo”, s. 255, 2017. [dostęp 2022-05-16]. (pol.).
- ↑ Czy wiesz, że najstarszy żelazny most w Europie znajduje się na Opolszczyźnie?. czywiesz.pl. [dostęp 2010-12-10]. (pol.).
- ↑ Czesław Lachur: Opolszczyzna znana i nieznana: obrazki krajoznawczo-historyczne. Kępa: Wydawnictwo Nowik, 2009, s. 202. ISBN 978-83-89848-66-6.
- ↑ Mariusz Jarzombek: Żelazny most nad Małą Panwią, najcenniejszy zabytek Ozimka, zostanie odnowiony. nto.pl, 19 maja 2009. [dostęp 2010-12-10]. (pol.).
- ↑ Most Żelazny nad Małą Panwią w Ozimku. visitopolskie.pl. [dostęp 2010-12-10]. (pol.).
- ↑ Ilona Hałucha, Ozimski most żelazny Pomnikiem Historii - edroga.pl [online], edroga.pl, 29 marca 2017 [dostęp 2017-03-30] (pol.).
