Orzeszków (gmina)

Orzeszków
	gmina wiejska
	1937–1954
Państwo	Polska
Województwo	1937–1938: łódzkie; 1938–1939: poznańskie; 1945–1954: poznańskie
Powiat	turecki
Siedziba	Orzeszków; Kościelnica
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	24
brak współrzędnych

Orzeszków (od 1973 Uniejów) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1937–1954 w województwie łódzkim i poznańskim. Przed wojną siedzibą władz gminy był Orzeszków^[2], a po wojnie Kościelnica^[3].

Gmina Orzeszków powstała 1 października 1937 roku w powiecie tureckim w województwie łódzkim z obszaru zniesionych gmin Skotniki (w całości), Kościelnica (częściowo) i Biernacice (częściowo)^[4]. Gminę utworzono w związku z reformą gminną przeprowadzoną na terenie powiatu tureckiego w 1937 roku, polegającą na zniesieniu 16 gmin wiejskich, a w ich miejsce utworzeniu 7 nowych^[4]. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem tureckim przeniesiono do województwa poznańskiego^[5]. 1 kwietnia 1939 roku do gminy Orzeszków przyłączono z powiatu kolskiego część obszaru zniesionej gminy Koźmin (gromadę Lekaszyn)^[6].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 24 gromad: Brzeziny, Brzozówka, Czekaj, Czepów Dolny, Człopy, Domanin, Felicjanów, Góry, Kościelnica, Kuczki, Lekaszyn, Orzeszków, Orzeszków-Kolonia, Ostrosko, Rożniatów, Rożniatów-Kolonia, Skotniki, Spicimierz, Stanisławów, Wielenin, Wielenin-Kolonia, Wieścice, Wilamów i Zieleń^[7].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[8]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Orzeszków nie przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Uniejów^[9].

Przypisy

↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
↑ ^a ^b Dz.U. z 1937 r. nr 48, poz. 374
↑ Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 190
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1] W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[gus-2] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[3] Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.

[reforma-4] Dz.U. z 1937 r. nr 48, poz. 374

[5] Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350

[6] Dz.U. z 1939 r. nr 28, poz. 190

[7] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[8] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[9] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Przynależność wojewódzka	gubernia kaliska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–38) woj. poznańskie (II RP) (1938–39) woj. poznańskie (1945–75)
Miasta	Dobra (do 1870, 1919–4? i od 194?) Tuliszków (← od 1939) Turek Uniejów (do 1870, 1919–4? i 194?–55 →) Warta (do 1886 →)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bartochów (do 1886 →) Biernacice (do 1937) Brudzew (← od 1939) Dobra (1870–1919) Dobra (od 1937) Dziadowice (1937–54) Goszczanów Grzybki (do 1937) Jeziorsko (1937–54) Kawęczyn (od 1973) Kościelnica (do 1937) Kowale Pańskie (do 1954) Lubola (do 1937) Malanów (do 1937 i od 1973) Niemysłów (do 1937) Niewiesz (do 1954) Orzeszków (1937–54) Ostrów Wartski (do 1937) Pęcherzew (do 1937) Pęczniew (1937–54) Piekary (do 1937) Piętno (do 1937) Przykona (od 1937) Skarżyn (do 1937) Skotniki (do 1937) Strzałków (do 1922 →) Świnice (1937–54) Tokary (do 1937) Tuliszków (← od 1939) Turek (od 1973) Uniejów (1870–1919) Ustków (od 1973) Wichertów (do 1937) Władysławów (← od 1939) Wola Świniecka (do 1937) Zelgoszcz (do 1937)
Gromady (1954–72)	Biernacice (1954–55 →) Brudzew (1954–72) Chlebów (1954–59) Chlewo (1954–71) Cielce (1954–72) Cisew (1954–58) Człopy (1954–56 →) Dąbrowica (1954–59) Dobra (1954–72) Dominikowice (1954–55 →) Dziadowice (1954–71) Galew (1954–59) Goszczanów (1954–72) Grzymiszew (1954–71) Jeziorsko (1954–72) Kaczki Średnie (1954–59) Karolina (1954–59) Kawęczyn (1954–59) Kowale Pańskie (1954–72) Koźmin (1954–71) Krwony (1954–59) Lubola (1954–55 →) Ładawy (1954–55 →) Malanów (1954–72) Międzylesie (1954–59) Miniszew (1954–55 →) Natalia (1954–59) Niemysłów (1954–55 →) Niewiesz (1954–55 →) Orzeszków (1954–55 →) Pęczniew (1954–55 →) Piaski (1954–55 →) Piekary (1954–71) Poniatów (1954–59) Przykona (1954–72) Saków (1954–55 →) Siedlątków (1954–55 →) Skarżyn (1954–59) Słodków (1954–71) Słomów Kościelny (1954–71) Smaszew (1954–59) Smulsko (1954–59) Strachocice (1954–59) Szadów Pański (1960–71) Świnice Warckie (1954–55 →) Tarnowa (1954–58) Tokary (1954–72) Tuliszków (1954–72) Turek (1971–72) Ustków (1954–71) Wilamów (1954–55 →) Wilczków (1954–55 →) Władysławów (1954–72) Wyszyna (1954–71) Ziemięcin (1954–72)