Plac Solny we Wrocławiu
| Stare Miasto | |
 Gmach Starej Giełdy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Poprzednie nazwy |
Polnischer Markt, Salzring, Salzplatz, Blücherplatz |
| Plan | |
| |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
| 51,109406°N 17,029362°E/51,109406 17,029362 | |
Plac Solny we Wrocławiu – rynek pomocniczy Starego Miasta we Wrocławiu, regularny, kwadratowy, wytyczony w 1242 na południowy zachód od Rynku głównego.
Plac Solny miał pierwotnie wymiary 84,5 na 94 m (270 na 300 stóp po 0,313 m). Powstał prawdopodobnie w czasie ponowionej po najeździe mongolskim lokacji miasta z 1242 r. Określany był jako Polnischer Markt[1] (Targ Polski), Salzring (Rynek Solny) albo Salzplatz (Plac Solny). W 1827 r. ustawiono na nim pomnik feldmarszałka Blüchera, a plac nazwano Blücherplatz[2]. Po II wojnie światowej przywrócono placowi historyczną nazwę, zaś cokół zdemontowanego jeszcze przez Niemców pomnika zburzono.
Północno-wschodni narożnik placu przylega do narożnika Rynku, z południowo-wschodniego i północno-zachodniego wybiegają po dwie ulice (odpowiednio Gepperta i Ofiar Oświęcimskich oraz Ruska i Kiełbaśnicza), zaś czwarty, południowo-zachodni narożnik jest zamknięty (brama powadzi na plac Bohaterów Getta i ulicę Psie Budy). W przeciwieństwie do Rynku, przestrzeń placu jest niezabudowana. Połowę pierzei południowej placu zajmuje klasycystyczny gmach Starej Giełdy projektu Carla Ferdinanda Langhansa z 1822 roku, ponadto znajdują się tam jeszcze trzy historyzujące kamienice. Po wschodniej stronie znajduje się m.in. dawny dom towarowy z pocz. XX w. Na najbardziej zróżnicowana ścianę północną składa się narożny z Rynkiem wieżowiec zbudowany w latach 1930–1932 według projektu Heinricha Rumpa, budynek dawnej apteki Pod Murzynem (lub Pod Maurem), przebudowany w 1928 r. przez Adolfa Radinga w stylu modernistycznym (obecnie redakcja lokalna „Gazety Wyborczej”) oraz dwie kamienice: barokowy Dom Oppenheimów (Dom dla Kultury OP ENHEIM) przy Placu Solnym 4 z około 1700 roku (kamienica powstała w XIII wieku jako dom gotycki, na planie prostokąta) i historyzująca. Sprawiająca wrażenie najstarszej pierzeja zachodnia jest w istocie bardzo swobodną rekonstrukcją stanu z około 1800 r. dokonaną w latach 1947–1958.
Na placu tradycyjnie od lat znajduje się targ kwiatowy. W ostatnich latach XX wieku zbudowano na nim akcent architektoniczny, zwany Małą Iglicą w formie obelisku o falistym, zwężającym się ku górze kształcie - przypominającym płomyk ognia. Jest to m.in. nawiązanie do wydarzeń z 1453, kiedy to pod wpływem płomiennych kazań franciszkanina Jana Kapistrana wrocławscy mieszczanie palili tu luksusowe meble, odzież i inne przedmioty uznane za zbyt wystawne. Obelisk zaprojektował w 1996 r. Adam Wyspiański[3].
Pod częścią pl. Solnego znajduje się zdolny pomieścić 300 osób schron o powierzchni około 1000 m². W czasie wojny miał własne toalety, kanalizację i dwa wyjścia. Jedno z nich znajduje się obecnie w damskiej toalecie podziemnej. Twórcą podziemnego obiektu jest Richard Konwiarz.
Nad wejściem do redakcji „Gazety Wyborczej” znajduje się rzeźba autorstwa Stanisława Wysockiego przedstawiająca wrocławskiego grafika Eugeniusza Geta Stankiewicza jako Murzyna[4].
Zabytkowe kamienice na placu
[edytuj | edytuj kod]- Apteka „Pod Murzynem” (Nr 2/3)
- Oppenheimów (Nr 4)
- Numer 5
- Numer 6-7 a-d (dawniej 6/7)
- Pod Złotą Kotwicą (Nr 8)
- Numer 10
- Numer 11
- Numer 13
- Numer 14
- Numer 15
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pierzeja zachodnia -
Północna pierzeja -
Pierzeja wschodnia -
Targ kwiatowy na placu -
Mała iglica -
Krasnal Słupnik -
Kamienica -
Ratusz widziany z Placu Solnego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Na mapce przedstawiającej Wrocław ok. roku 1300 w Chronik der Stadt Breslau, F. G Adolf Weitz Verlag von Max Vonwod, Breslau, 1888
- ↑ Beata Maciejewska: Ukryte w Festung Breslau, sensacyjnie odnalezione po 70 latach. Teraz zobaczą je wrocławianie. wroclaw.wyborcza.pl, 2022-10-23. [dostęp 2022-10-23].
- ↑ Małgorzata Urlich-Kornacka, Przewodnik po Wrocławiu, Wrocław: Wydawnictwo Via Nova, 2009, ISBN 978-83-60544-59-4, OCLC 751409139.
- ↑ Mirosław Maciorowski: Get-Stankiewicz zlustrował się na Murzynie. wroclaw.wyborcza.pl, 2007-03-27. [dostęp 2022-10-23].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
