Playmobil

Playmobil
Datuak
Mota	Marka
Herrialdea	Alemania
Agintea
Egoitza nagusi	Zirndorf
Jabea	geobra Brandstätter Stiftung & Co. KG (en)
Historia
Sorrera	1974
Sortzailea	Horst Brandstätter (en)
webgune ofiziala

Playmobil Brandstäter taldeak (geobra Brandstätter GmbH & Co KG) ekoiztutako plastikozko jostailu lerro bat da, egoitza Alemaniako Zirndorf hirian duena.

Jostailu hauen oinarria 7,5 cm-ko altuera duen panpina bat da. Mugitu daitezkeen atalak burua, besoak eta hankak dira eta antzinatasunaren arabera eskumuturrak ere bai. Osagarri, eraikin, ibilgailu eta animalia mota asko ere Playmobil linearen parte dira. Ezaugarri hauei esker, haurrak mugimendua eta ahotsa emanez kontrola hartzeko eszenatoki eta egoera ugari sor daitezke.

Playmobilen jostailuak serie tematikoetan ekoizten dira, baita banakako irudi berezietan eta jokoetan ere. Sustapen-produktu bakarrak oso kopuru mugatuetan ekoizten dira batzuetan. Praktika horiek bildumagile komunitate garrantzitsu bat sortzen lagundu dute. Bildumagileen jarduerak bildumagintzatik eta jolas libretik haratago doaz, eta pertsonalizazioa, miniaturazko gerra-jokoa eta stop motion istorio eta filmen sorkuntza, edo, besterik gabe, dekorazio gisa, sartzen dira.

Historia

1876an, Andreas Brandstäterrek apaingarri eta seguruak ekoizteko enpresa sortu zuen Fürthen (Bavaria). 1921ean konpainiak metalezko produktuak egiten zituen nagusiki, hala nola telefonoak eta kutxa erregistratzaileak. 1954an, ekoizpena plastikora aldatu zuen, eta, besteak beste, plastikozko jostailu batzuk garatu zituen, adibidez autoak edo hula hoop ospetsua.

1970eko hamarkadaren hasieran, petrolioaren prezioaren igoerak kinka larrian jarri zuen jostailuen industria. Plastikoaren prezioa, petrolioaren eratorria izanik, zazpi aldiz biderkatu zen. Zenbait jostailu ezagun, hula hoopa esaterako, ez ziren bideragarriak. 1973an, petrolioaren krisi betean, enpresak bere produktuen tamaina murriztu behar duela erabaki zuen. Hans Beckek, Geobrako garapen buruak, enpresak irudi txiki batzuekin egiten zituenak baino plastikozko ibilgailu txikiagoak egiteko ideia izan zuen. Azkenean, ingeniariak arreta handiagoa jarri zuen irudietan eta haien osagarrietan. Hans Beck, aho batez, Playmobilen aita bezala ezagutzen da. Txikiak eta merkeak ziren eta jolaserako aukera asko ematen zituzten. 1974an aurkeztu zituzten Nurembergen eta bi urte geroago click izenez iritsi ziren Hego Euskal Herriko jostailu dendetara. Ordutik 2.000 milioi playmobil saldu dira mundu osoan.

1980an, geroz eta handiagoan den eskari internazionalari erantzuteko, Playmobil enpresak salmenta-konpainiak ezartzen ditu Frantzian, Beneluxen (Belgika, Holanda eta Luxenburgo), Ingalaterran, Italian, Kanadan eta AEBetan.

2013an, 100 milioi euroko inbertsioa egin zuen, eta Horst Brandstätter konpainiaren jabeak bidea ireki du bere elkartea jostailu ekoizle alemaniar handiena izan dadin. Maiatzean, aitzindaria izan zen Herrieden logistika-zentro berri batean.

Diseinua

Playmobileko panpinen diseinua haurrek egiten dituzten marrazkiei erreparatuz egin zen: burua eta begi handiak, irribarrea, sudurra edo belarriak bezalako xehetasunik gabe... azken batean, giza irudia bezalakoa, baina oso sinplea. Irudiek, gainera, tamaina ezin hobea dute haurrak poltsikoan gorde ditzaten. Osagarrien bidez, edozein garai edo lanbidetako gizabanako bihur daitezke, muga jokalariaren irudimenean bakarrik dago. Giza itxurako beste jostailu batzuek ez bezala, playmobilak zutik mantentzen dira erraz, eta horrek jolasteko malgutasun handiagoa ematen du. Gainera, u formako eskuek oso erraz hartzen dituzte osagarriak (armak, erremintak, tresna medikoak eta baita jostailuak ere); buruak, gainera, marka berezia du kapelak, zintak eta kaskoak trukatzeko.

Gainera, helduen, zaharren, haurren eta haurtxoen irudiak dituzte. Mota guztietako animaliak ere badaude, Noeren Arkaren modelo bat barne. Luzaroan, irudi femenino helduen marka minigona izan zen; geroago, gona luzea gehitu zitzaion, eta azken aldaketetako bat irudi femeninoei bularra gehitzea izan zen.

Playmobil 1.2.3

90 hamarkada hasieran, bere lehen figurak sortu eta ia hogei urtera, Playmobilek bereziki zaindutako linea bat sortu zuen 18 hilabete eta 5 urte bitarteko haurrentzat. Playmobil 1.2.3 panpinak tradizionalen oso antzekoak dira, baina pixka bat sinpleagoak eta, batez ere, seguruagoak txikienentzat, ez baitira desmuntagarriak. Haurrek jostailu horiekin eta pentsatutako osagarri guztiekin dibertitzeko aukera izango dute, objektu zorrotzik eta pieza txikirik ez baitute.

Lizentziak

Europako eta Latinoamerikako hainbat enpresari lizentziak eman zitzaizkien Playmobileko figurak ekoizteko eta banatzeko:

Espainian, Famosa panpinen fabrikatzaile nagusiak ekoitzi zituen irudiak, eta "Famobil klikak" bezala merkaturatu ziren. Pakete espainiarretan panpina maskulinoen (clicks) eta femeninoen (clacks) kopurua adierazten zen. Emakumeak orrazkeragatik edo bularra zutelako edo osagarrietan gona bat ekartzen zutelako bereizten ziren.

Greziar irudiak, 70eko hamarkadan Lyra izeneko konpainia batek ekoiztu zituen.

Argentinan, Playmobil Antexen lizentziaduna da, Hego Amerikako merkatu guztietan banatzeko. Aurretik, Playmobil hainbat konpainiatan lizentziatu zen, tartean Trol brasildarra, Estrela eta Industria de Brinquedos do Amazonas, eta basa perutarra.

1976tik 1980ra, Louis Marx and Companyk Erresuma Batuan lizentziatu eta Playpeople markarekin saldu zuen.

Playmobil Mattel eta Schaperrek sartu zuten Estatu Batuetan. 1982an, Schaperrek promozio bat antolatu zuen Playmobilen jostailuak herrialde osoan banatzeko, McDonald'seko Happy Meals jostailuetan bezala. Promozioan sartuko ziren Playmobilen bost jostailuak Sheriff bat, indiar bat, Sheriffen zaldi bat, euritako neska bat eta baserritar bat ziren. Xerifaren eta indioaren Playmobil jostailuen 10 milioi inguru 1982ko urriaren 22tik azaroaren 1a arte banatu ziren. Beste jostailuak banatu aurretik, McDonald'sek playmobil banatzeari eta sustatzeari utzi zion bere jatetxeetan, frogek jostailuak segurtasun arauak betetzen ez zituela erakutsi ondoren. Arau horiek hiru urtetik beherako haurrak gai arriskutsuekin ito ez zitezen diseinatu ziren. McDonald'sen bezeroei, jostailu hauek jaso zituzten hiru urtetik beherako haurrek, McDonald's bati itzultzea aholkatu zitzaien, postre, kono edo diru-itzulketa baten truke.

Urteetan zehar, proposatu diren jokoetako batzuetan, Txinako trenbideetako langileak eta Grave Digger bat sartu dira mendebaldeko gaietarako, baita Erdi Aroko tortura sala bat ere. Prototipoak egin ziren. Hala ere, jostailu hauek sentigaitzak eta haur txikientzako desegokiak izan ziren, eta ez ziren inoiz atera.

Playmobilen liburu zabalgarriak, non eraikinak eta eszenatokiak Playmobilen benetako irudien altuerakoak ziren, denbora batez saldu ziren, baita komiki batzuk ere, koloreztatzeko liburuak eta buru-hausgarriak.

Baimenak

1978an, Schenk, hungariar enpresa bat, pirata eran Playmobil irudiak erreproduzitzen hasi zen. Ez zuen Geobra Brandstätterren baimenik. Schenkek, jatorrizko jostailuaren kopia zehatzak egiten zituen, multzo batzuk, Hungariako historiatik ateratako pertsonaia batzuk, bereziki militarrak, sortzeko aldatu ziren arren. Honela, Schenkek Huszár (Huszár) sortu zuen, Hungariako Independentzia Gerraren garaikoa eta hungariar husarren serieak (Magyar huszár sorozat). Beste talde batzuk Austriako soldadua (Osztrák), Turkiako soldadua (Török), Guillermo Tell (Tell Vilmos) eta Hunyadi serieak (Hunyadi sorozat) ziren. Schenk irudiek, lehen irudiek bezala, ez dute esku mugikorrik. Baina Playmobil zaldiek ez bezala, Schenk zaldiek buru finkoak dituzte. Schenk irudiek kolore ezberdinak dituzte eta kalitate baxuagoko plastikoz eginak izan ziren.

Komunismoaren erorketaren ondoren, auzitegiek Schenk figuren fabrikazioa eta banaketa debekatzea erabaki zuten 1995ean. Schenken jabeari, Károly Schenki, gainontzeko jostailu figurak Hungarian soilik saltzea ahalbidetu zioten 1996ko martxora arte. Hala ere, oraindik eskuragarri daude Schenkek Hungariako jostailu dendetan egindako erreprodukzio pirata hauek.

2006an eta 2007an Europan saltzen diren multzoen erreprodukzioak egiten dira Txinan. Multzo horiek ez daude Playmobil gisa merkaturatuta, baina ia berdinak dira itxurari dagokionez (ez kalitateari dagokionez).

Europako fabrikak

Gaur egun hiru lantegi nagusi daude Europan: Alemania, Malta eta Espainia. Horietako bakoitza fabrikazio-eremu jakin batean espezializatzen da, eta multzo bat muntatzeko behar diren piezak helmugan entregatzen dira, non gaiak elkarrekin jarriko diren eta azken bilgarrian jarriko diren saldu aurretik. Maltako fabrika pertsonaien eta osagarri batzuen fabrikazioan espezializatzen da, Espainia osagarrietan espezializatzen da, eta Alemaniak artikulu handiagoak egiten ditu, hala nola itsasontziak eta gazteluak.

Playmobil FunPark

Playmobiletan oinarrituta dagoen jolas-parke batzuk eraiki ziren, FunParks izenekoak. Jolasguneak eta ekitaldi tematikoak dituzte jostailuen inguruen, gainera, FunPark hauen barruan FunStores izeneko dendak daude. Playmobilez betetako dendak dira eta bakarrik irudi hauek saltzen dira, azken jaurtiketen lerro osoak izaten dituzte salgai.

FunPark eta FunStoresen kokapenak hauek dira:

• Zindorf, Alemania
• Paris, Frantzia
• Malta
• Athenas, Grezia

Filma eta Telesaila

2019ko abuztuaren 7an, Frantzian estreinatu zen Playmobil (ingelesez: Playmobil: The Movie) izeneko filma. Jostailuetan oinarritutako abenturazko komedia film bat da. Blaise Hemingwayk idatzi eta On Animation Studiosek ekoitzi zuen.

Bildumazaletasuna

Playmobileko figuren ospearen ondorioz, merkaturatu diren herrialdeetan zaletuen eta bildumagileen hainbat elkarte sortu dira, eta erakusketa, azoka eta markarekin lotutako beste ekitaldi batzuk antolatzen dituzte; Espainian bi daude, Aesclick eta Somosclicks. Lehenak Barbastron (Huesca) egindako erakusketa antolatu zuen 2010ean, munduko errekorra lortu zuena.

Kanpo estekak

• Datuak: Q160719
• Multimedia: Playmobil / Q160719