Naar inhoud springen

Retroflexen approximant

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


De retroflexen approximant of retroflexe glitsjklank is 'ne mitklinker dae in versjillige gespraoke tale veurkump. 't Symboeal det bie 't Internationaal Fonetisch Alfabet gebroek wuuertj is [ɻ].

De klank kump veur in 't Naord-Nederlandjs, wo d'r bekèndjsteit es de Gooise r.

Kènmirke

[bewirk | brón bewèrke]

Kènmirke vanne retroflexen approximant zeen:

  • De meneer van oetspraok is approximant, det inhèltj det t'r wuuertj vervaerdig door 't spraokkenaal te vernejjen oppe oetspraokplaats, meh neet zowied det 'nen turbulente lóchstroum óntsteit;
  • De oetspraokplaats is retroflex, det inhèltj det t'r gewuuenlik wuuertj subapicaal (mitte veurtóng opgekróldj) oetgespraoke, meh meistes mèntj 't det t'r pósalveolair wuuertj oetgespraoke sónger det t'r is gepalataliseerdj. Boete de gewuuenlike subapicaal oetspraok kan 't kóntak waere gemaak mitten tóngspits (apicaal) of mit 't tóngblaad (laminaal);
  • De artikulaasje is stumhöbbendj, waat mèntj det de stumbenj trille bieje oetspraok;
  • Ze is 'nen orale mitklinker, waat mèntj det de lóch allein dore móndj eweg kan kómme;
  • Ómdet dees klank neet wuuertj gemaak door lóchstroum euvere tóng, geldj de dichotomie van centraal taenge lateraal mitklinkers neet;
  • 't Lóchstroummechanisme is pulmonisch, det mèntj det de klank wuuertj gemaak door lóch die allein dore lónge en 't middereef wuuertj geduujdj, wie bieje meiste klenk.

Limbörgs

[bewirk | brón bewèrke]

Dees klank kump neet veur in 't Limbörgs.

 
Internationaal Fonetisch Alfabet
Mitklinkers
Plaats →
Meneer ↓
Labiaal Coronaal Dorsaal Laryngeaal
Bilabiaal Labiodentaal Dentaal Alveolair Postalveolair Retroflex Alveolopalataal Palataal Velair Uvulair Glottaal
Nasaal     •   m     •   ɱ     •   n     •   ɳ     •   ɲ     •   ŋ     •   ɴ
Plosief p   •   b t   •   d ʈ   •   ɖ c   •   ɟ k   •   g q   •   ɢ     •   ʔ
Sibilant s   •   z ʃ   •   ʒ ʂ   •   ʐ ɕ   •   ʑ
Fricatief ɸ   •   β f   •   v θ   •   ð ɹ̝̊   •   ɹ̝ ç   •   ʝ x   •   ɣ χ   •   ʁ h   •   ɦ
Approximant     •   β̞     •   ʋ     •   ɹ     •   ɻ     •   j     •   ɰ     •   ʁ̞
Tik     •   ɾ     •   ɽ
Tril     •   ʙ     •   r     •   ʀ
Lateraal approximant     •   l     •   ɭ     •   ʎ
Lateraal fricatief ɬ   •  ɮ ʎ̥˔•  ʎ̝
Klinkers
Veur Centraal-veur Centraal Centraal-achter Achter
Toe i   •   y ɨ   •   ʉ ɯ   •   u
Bao toe ɪ   •   ʏ ɪ̈   •   ʊ̈ ɯ̽   •   ʊ
Toe-midde e   •   ø ɘ   •   ɵ ɤ   •   o
Midde    •   ø̞ ə ɤ̞   •   
Aop-midde ɛ   •   œ ɜ   •   ɞ ʌ   •   ɔ
Bao aop æ   •     ɐ   •    
Aop a   •   ɶ ä   •   ɒ̈ ɑ   •   ɒ