Robert z Molesme

Święty
Robert z Molesme (OCist.)
	opat
	; Portret Roberta z Molesme, autorstwa Enguerranda Quartona (1440)
Data i miejsce urodzenia	ok. 1027-1029 ; Troyes (Szampania)
Data i miejsce śmierci	17 kwietnia 1111 ; Molesme
Czczony przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	1221 (lokalne zatwierdzenie kultu); przez Honoriusza III
Kanonizacja	1222 (zatwierdzenie kultu na cały Kościół); przez Honoriusza III
Wspomnienie	17 kwietnia i 26 stycznia
Atrybuty	pierścień
Szczególne miejsca kultu	zakony cystersów
	Multimedia w Wikimedia Commons

Robert z Molesme, również: Robert z Szampanii lub Robert z Cîteaux (ur. ok. 1027–1029 w Troyes, zm. 17 kwietnia 1111 w Molesme) – opat i reformator zakonny, założyciel zakonu cystersów, święty Kościoła katolickiego.

Żywot świętego

Robert urodził się w zamożnej, szlacheckiej rodzinie w Troyes w Szampanii, jako syn Dietricha i Irmengardy. W wieku 15 lat rozpoczął nowicjat w zakonie benedyktynów w Montier-La-Celle (klasztor Saint Pierre la Celle) pod Troyes. Tam uzyskał święcenia kapłańskie i doszedł do stanowiska przeora. W 1069 został opatem Saint Michel de Tonnerre w diecezji Langres (Burgundia). W 1071 zniechęcony panującymi obyczajami zakonnymi porzucił ten klasztor oraz stanowisko i wrócił do Montier-La-Celle. Wkrótce wywędrował do Saint Ayoul de Provins. W latach 1073–1074 eremici z puszczy Cellan (Collan lub Colan) wybrali go swoim duchowym przewodnikiem.

Robert starał się o pozwolenie na założenie własnego klasztoru, które otrzymał od Grzegorza VII. Robert – pragnący życia prawdziwie ascetycznego i pustelniczego z grupą eremitów przeniósł się w 1075 do Molesme niedaleko Chalon-sur-Saône w Burgundii. Był to teren dziki i niezagospodarowany, przekazany mu na pustelnię przez ród Maligny. Początkowo mnisi mieszkali w drewnianych chatach postawionych wokół kapliczki św. Trójcy i zajmowali się pracą fizyczną, podobnie do mnichów z Camaldoli. Pod kierunkiem Roberta zgromadzenie rozwijało się bardzo dynamicznie fundując nowe przeoraty, a Molesme stało się wkrótce kolebką(inne języki) nowej kongregacji monastycznej. W eremie Sèche-Fontaine styl życia mnichów Roberta podpatrywał m.in. Bruno z Kolonii, założyciel zakonu kartuzów. Spory między zwolennikami reguły kluniackiej a zwolennikami Roberta, który preferował regułę eremicko-ascetyczną spowodowały, że w 1090 Robert opuścił klasztor i z grupą zwolenników udał się do pustelni Aulx. Następcą Roberta w Molesme został Gotfryd.

W Aulx przebywał w latach 1090–1093, jednak z polecenia legata papieskiego został zmuszony do powrotu do Molesme. Robert, po spotkaniu z legatem papieskim w Lyonie, otrzymał pozwolenie na utworzenie zakonu nowego porządku. W wyludnionej i lesistej dolinie podarowanej przez Roberta Raynalda, wicehrabiego Beaune, 21 marca 1098^[2] Robert z Molesme, Alberyk i Stefan Harding, wraz z dwudziestką innych mnichów założyli nowy klasztor w Cîteaux, dając początek najważniejszemu opactwu przyszłego zakonu cystersów.

W 1099 mnisi z Molesme poprosili Roberta o powrót, obiecując podporządkowanie się regułom zakonu benedyktyńskiego. Robert wrócił do Molesme i pozostał tam aż do śmierci. Jego następcą w Cîteaux został św. Alberyk (Alberic) (1099), a po nim od 1109 św. Stefan Harding.

Kult

Na wniosek kapituły generalnej (1220), kult Roberta z Molesme został zatwierdzony lokalnie przez papieża Honoriusza III w 1221, a następnie rozszerzony na cały Kościół w 1222 i ujęty w kanonie rzymskim.

Jako jeden z założycieli cystersów, postać Roberta jest kontrowersyjną. Miał wolę i cel ustanowienia reformy zakonu benedyktynów, ale nie przeprowadził jej. Nie ma go również we wczesnych źródłach z Citeaux.
Kult św. Roberta ponownie ograniczono do zakonu cystersów, a Robert został wpisany do działu „założycieli”^[3].

Dzień obchodów

Do czasu reformy z soboru watykańskiego II (1969), św. Robert wspominany był 29 kwietnia (od 1224). W zakonie cystersów wspominano go razem ze św. Alberykiem oraz ze św. Stefanem 26 czerwca.

Obecnie jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 17 kwietnia^[4].

Kościół katolicki w Polsce oraz zakony: cystersów, benedyktynów i trapistów wspominają trzech świętych założycieli monasteru w Cîteaux 26 stycznia^[5].

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest z oboma świętymi. Jego atrybutem jest pierścień – znak więzi z Bogiem.

Zobacz też

Przypisy

↑ Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 63. ISBN 978-83-247-0574-0.
↑ Kalendarium. cystersi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
↑ Robert von Molesme. Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon. [dostęp 2024-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (niem.).
↑ Robert von Molesme. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2024-04-21]. (niem.).
↑ Święci Robert, Alberyk i Stefan, opaci. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2024-04-21]. (pol.).

Bibliografia

Założyciele. cystersi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
Święci Robert, Alberyk i Stefan, opaci. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2024-04-21]. (pol.).
Robert z Molesme. DEON. [dostęp 2024-04-21]. (pol.).

[Niewęgłowski2006-s63-1] Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 63. ISBN 978-83-247-0574-0.

[kalendarium-2] Kalendarium. cystersi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).

[lexikon-3] Robert von Molesme. Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon. [dostęp 2024-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (niem.).

[heiligen-4] Robert von Molesme. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2024-04-21]. (niem.).

[brewiarz-5] Święci Robert, Alberyk i Stefan, opaci. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2024-04-21]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]