Naar inhoud springen

Sint-Martens-Lennik

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sint-Martens-Lennik
Deelgemeente in België Vlag van België
Sint-Martens-Lennik (België)
Sint-Martens-Lennik
Situering
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant
Gemeente Vlag Lennik Lennik
Fusie 1977
Coördinaten 50° 49′ NB, 4° 10′ OL
Algemeen
Oppervlakte 11,63 km²
Inwoners
(1/1/2020)
2.874
(247 inw./km²)
Overig
NIS-code 23104(B)
Detailkaart
Sint-Martens-Lennik (Vlaams-Brabant)
Sint-Martens-Lennik
Locatie in Vlaams-Brabant
Portaal  Portaalicoon   België

Sint-Martens-Lennik is een dorpje in de Belgische gemeente Lennik, gelegen in het Pajottenland in het westelijk deel van de provincie Vlaams-Brabant. Martinus van Tours (316 - 397) is de patroonheilige van Sint-Martens-Lennik. Sint-Martens-Lennik was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977.

Men begon de bouw van een hooggotische kerk in de 12de eeuw en eindigde in de 15de eeuw; de oudste delen van de kerk zijn romaans.

Sint-Martens-Lennik zou net als Sint-Kwintens-Lennik ontstaan zijn uit een Romeinse nederzetting met dit verschil dat Sint-Martens-Lennik ontstond als vrije nederzetting van boeren en ambachtslieden.

Het werd een Frankische nederzetting in de tweede helft van het eerste millennium. De toewijding van de parochiekerk aan Sint-Martinus, een centrale figuur uit de vroeg-middeleeuwse kerstening zet deze hypothese kracht bij.

Tot 1514 bleef de Sint-Martinuskerk een dochter van de Sint-Kwintinuskerk en berustte het patronaatsrecht bij de abdij van Nijvel. Sint-Martens werd in 1514 een afzonderlijke parochie.

Sint-Martinuskerk in Sint-Martens-Lennik

Sint-Martens-Lennik had geen marktpIein met omliggende gebouwen zoals Sint-Kwintens-Lennik. Het kon vooral prat gaan op zijn vele grote pachthoven rondom het dorpscentrum en in de buitenwijken gelegen. In Sint-Martens werd jaarlijks jaarmarkt gehouden op de feestdag van Sint-Maarten in de kasteelweiden. Dat deze een uitvloeiing van de markt van Sint-Kwintens was bewijst het weeg-en lepelrecht, dat de kerkfabriek en de H. Geesttafel van Sint-Kwintens er hieven. Deze jaarmarkt kan zeer oud zijn en wordt als een compensatie voor Sint-Martens aangezien.

Toen de Fransen in 1792 de Nederlanden inpalmden werd het land volgens Frans voorbeeld ingedeeld in departementen, arrondissementen, kantons en gemeenten.

Sint-Martens-Lennik werd een zelfstandige gemeente en werd de hoofdplaats van een kanton. In 1822, onder het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, wordt het kanton Herne afgeschaft en toegevoegd aan Sint-Martens-Lennik.

In 1845 verscheen een besluit waarbij de vrederechters verplicht werden in de hoofdplaats van het kanton te wonen. De toenmalige vrederechter vond evenwel geen behoorlijk onderkomen in Sint-Martens-Lennik. Toen drukte de provincieraad van Brabant, onder impuls van advocaat F.J. De Gronckel (uit Sint-Kwintens-Lennik en ook de “uitvinder” van het Pajottenland,) de wens uit dat Sint-Kwintens-Lennik zou worden aangeduid als hoofdplaats van het kanton. Deze wijziging kwam er in 1848.

Tijdens het Verenigd Koninkrijk werd in 1826 het grondgebied van Schepdaal afgesplitst van Sint-Martens-Lennik en werd het een zelfstandige gemeente.

Sinds 1977 maakt Sint-Martens-Lennik deel uit van de fusiegemeente Lennik.

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]
De Ziener door Marc Decker
  • De Sint-Martinuskerk, beschermd samen met ommuurd kerkhof
  • De Onze-Lieve-Vrouwekapel, een 18e-eeuwse pijlerkapel
  • Het Waterhof (aan de Bossuitstraat), een hoeve uit de 18e eeuw
  • Het Kasteel van Schepdaal aan de Scheestraat, op het grondgebied van Sint-Martens-Lennik
  • Verscheidene gesloten hoeven uit de 18e en 19e eeuw
  • Twee modernistische woonhuizen (privé) ontworpen door de vooruitstrevende architect Willy Van Der Meeren, beschermde monumenten.
  • Verscheidene als monument beschermde knotbomen (houtige beplanting met erfgoedwaarde)
  • Het beeld De Ziener vervaardigd door Marc Decker

Natuur en landschap

[bewerken | brontekst bewerken]

Sint-Martens-Lennik ligt op een hoogte van 41-61 meter, op de waterscheiding van Dender en Zenne.

Demografische ontwikkeling

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Bekende inwoners

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Valentin Brifaut, (1875-1963), was advocaat, volksvertegenwoordiger en senator, actief in Katholieke bewegingen. Verbleef op het kasteel van Schepdaal (gelegen op grondgebied van Sint-Martens-Lennik).
  • Arie Haan, voormalig Nederlands voetballer,speelde achtereenvolgens voor RSC Anderlecht (1975 - 1981) en Standard Luik (1981 tot 1983).Woonde in de wijk Olmenpark.
  • Jef Houthuys (1921-1991),nationaal voorzitter van het ACV. Woonde in de wijk Olmenpark.
  • Maurice Roelants (1895-1966), romanschrijver en dichter. Woonde in de wijk Tomberg
  • Willy Sommers, ereburger Lennik, Vlaamse zanger en televisiepresentator.
  • Herman Van Dormael, ereburger Lennik, gewezen conservator van het Kasteel van Gaasbeek. Woonde in de Brusselsestraat.
  • Joris Van Hauthem, was een Belgisch Vlaams-nationalistisch politicus.
  • Piet Vanthemsche, was o.a. voorzitter van de Belgische Boerenbond.

Lijst van Burgemeesters voor de fusie

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Charles François Van Stalle
  • Franciscus Van der Straeten
  • Joannes Baptista Vermoesen
  • Petrus Joannes O, (1793-1871), was burgemeester van 1862 tot zijn dood in 1871.[1]
  • Joannes Goossens, (? - 1895), was burgemeester van 1877 tot zijn dood in 1895.
  • Petrus Vandroogenbroeck
  • Gerard Borremans

Nabijgelegen kernen

[bewerken | brontekst bewerken]

Gaasbeek, Sint-Kwintens-Lennik, Sint-Gertrudis-Pede, Schepdaal, Eizeringen

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Sint-Martens-Lennik van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.