Solec (województwo opolskie)
wieś | |
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
198[2] |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
48-210[3] |
Tablice rejestracyjne |
OPR |
SIMC |
0491541 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego | |
Położenie na mapie gminy Biała | |
50°22′56″N 17°43′18″E/50,382222 17,721667[1] |
Solec (dodatkowa nazwa w j. niem. Altzülz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Wysoczyzny Bialskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Biała.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 198 osób[2].
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 6 km od granicy z Czechami, na Wysoczyźnie Bialskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[5]. Leży na obszarze 389,9 ha. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj pszenica, rzepak i buraki cukrowe[6]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Biała. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[7].
Środowisko naturalne
[edytuj | edytuj kod]W Solcu panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Solca wynoszą 621 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy soli kuchennej[9]. Polską historyczną nazwą miasta była nazwa Solec. Heinrich Adamy w swoim spisie nazw miejscowości na Śląsku, wydanym w 1888 roku we Wrocławiu, wymienia genezę nazwy „Von der Saline Czulicz bei Bialy kommt der name Zülz” (pol. Od salin Czuliczów obok Białej wywodzi się nazwa Zülz)[9]. Niemiecka nazwa Zülz pochodzi więc od zgermanizowanego nazwiska śląskiego rodu Czuliczów, do których należała salina (miejsce pozyskiwania soli) usytuowana w okolicy obecnej miejscowości Biała. Topograficzny opisu Śląska z 1865 roku wymienia miasto Biała (Zülz)[10] oraz leżący w pobliżu Solec (Alt-Zülz)[11] we fragmencie „Alt-Zülz (1534 Soletz, polnisch Sollec)”[11].
12 lutego 1948 r. ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Solec, określając drugi przypadek jako Solca, a przymiotnik – solecki[12].
W historycznych dokumentach nazwę miejscowości wzmiankowano w różnych językach oraz formach: de Solech (1278), in Antiquo Culcz (1285), de Antiquo Czulz (1285), in Antiquo Zculz (1285), Czultz, de Zeulcz, districtus Belnensi ordini S. Johannis (1350), Echar- dus … de Sulcz (1354), der alte Czulcz (1383), Solecz antiquum … alias Czulcz antiquum (1447), Soletz (1534), Solecz (1635), parochus Solecensis, in villa Solec (1679), Culc (1687), Alt-Ziltz, Silesius Cilcensis, pro capellano Cilcii, Alt-Ziltz, Zilcenses, In pago Alt-Ciltz (1687), Alt Zultz, P[ol.] Solec (1736), Alt Zulz (1743), Alt-Zulz, pohln. Solez (1784), Zulz, Alt-, Sollec (1845), Altzulz (Solec), Zulz Alt (Solec) (1900), Solec – Alt Zulz (1939), Altzulz (1941), Altzulz – Solec, -lca, solecki (1948), Solec, -lca (1982)[13].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś lokowano w 1225[14]. W Solcu istniała komandoria joannitów. Komtur był proboszczem kościoła. Zakonnicy żyli z ofiar parafian, prowadząc równocześnie folwark. Pierwszy kościół drewniany wzniesiono w 1285. Drugi kościół murowany zbudowano w 1525. Obecny kościół neobarokowy jest z 1904. Konsekrowano go w 1912. Joannici prowadzili parafię do kasaty klasztorów na Śląsku w 1810[15]. Obecnie w Solcu ma swoją siedzibę rzymskokatolicka Parafia św. Jana Chrzciciela, administracyjnie należąca do dekanatu bialskiego w diecezji opolskiej[16]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[17]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[18]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu grabie w słup, za nimi skrzyżowane dwa cepy, a w otoku napis: ALTZÜLTZER: GEM: S / NEYSTAETER CREYS (pol. Gmina Solec / Powiat Prudnicki)[19].
Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 270 mieszkańców Solca 12 posługiwało się językiem niemieckim, a 258 językiem polskim[20]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Solec znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[21]. Do głosowania uprawnionych było w Solcu 195 osób, z czego 145, ok. 74,4%, stanowili mieszkańcy (w tym 136, ok. 69,7% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 193 głosy (ok. 99,0% uprawnionych), w tym 192 (ok. 99,5%) ważne; za Niemcami głosowało 167 osób (ok. 86,5%), a za Polską 25 osób (ok. 13,0%)[22]. W Solcu działało graniczne przejście drogowe uruchomione na czas głosowania. Po zakończeniu plebiscytu, Niemcy przeprowadzili dwa ataki na straż graniczną w Solcu, podczas których doszło do strzelanin[23]. W latach 20. XX wieku powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I wojny światowej[24].
Na frontach II wojny światowej zginęło 32 mieszkańców Solca. Tablice z ich nazwiskami postawiono przy pomniku upamiętniającym poległych w I wojnie światowej[24]. W okresie walk o Prudnik w kwietniu i maju 1945 Rosjanie tymczasowo ewakuowali przez Solec do Strzeleczek niemieckich i polskich mieszkańców Prudnika i okolicznych wsi[25].
W latach 1945–1950 Solec należał do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Gostomia[26], a w latach 1954–1972 do gromady Gostomia[27]. Podlegała urzędowi pocztowemu w Białej[28].
W 1949 we wsi znajdowała się szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[29]. Podczas dożynek w 1991 w Solcu w miejscu, w którym przebiegała granica plebiscytu, postawiony został obelisk z tekstem: In der Heimat bin ich geboren. Drum gabich sie auch nicht verloren. O/S Abstimmungsgrenze 20.03.1921 (pol. W tej ojczyźnie jestem urodzony, dlatego nie oddam jej na zgubę. Granica plebiscytowa 20.03.1921)[30]. W 2004 Solec przystąpił do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[31].
Mieszkańcy
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków[32]. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Goloki[33].
Liczba mieszkańców wsi
[edytuj | edytuj kod]- 1871 – 298[34]
- 1885 – 296[35]
- 1905 – 284[36]
- 1910 – 270[20]
- 1933 – 252[37]
- maj 1939 – 243[37]
- październik 1939 – 291[37]
- 1966 – 278[38]
- 1998 – 229[39]
- 2002 – 220[39]
- 2009 – 207[39]
- 2011 – 198[39]
- 2013 – 196[40]
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[41]:
- kościół par. pw. św. Jana Chrzciciela, z l. 1902–1904
- cmentarz kościelny.
Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Solcu chronione są ponadto[42]:
- układ ruralistyczny wsi
- kapliczka
Pomniki i obiekty upamiętniające
[edytuj | edytuj kod]- Pomnik poległych w I i II wojnie światowej – pomnik w Solcu powstały w latach 20. XX wieku jako upamiętnienie mieszkańców wsi, którzy polegli w I wojnie światowej. Dostawiono do niego dwie tablice, każda z szesnastoma nazwiskami mężczyzn, którzy zginęli podczas II wojny światowej. Na każdej tablicy znajduje się symbol Krzyża Żelaznego. Zgodnie z kryteriami w sprawie upamiętnień na obszarze RP żołnierzy niemieckich przyjętymi w uchwale Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w 1995, pomnik został uznany za nieprawidłowy[24].
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W Solcu siedzibę mają firmy Zakład Murarski Badura Roman, Murarstwo Badura Jan i „Badura” Firma Budowlana, zrzeszone w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[43].
Transport
[edytuj | edytuj kod]W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajdują się drogi powiatowe: nr 1208O relacji Biała – Solec – Rostkowice – Wilków – Mionów – Błażejowice Dolne – Mochów oraz nr 1256O relacji Nowy Browiniec – Browiniec Polski – Solec – Biała – Ligota Bialska – Otoki[44].
Solec posiada połączenia autobusowe z Głogówkiem, Prudnikiem. We wsi znajduje się jeden przystanek autobusowy[45].
Transport autobusowy w Solcu obsługiwany był przez PKS Prudnik[46]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[47]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[48], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[49]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[50]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Solcu i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[51]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[52].
Oświata
[edytuj | edytuj kod]W miejscowości Solec znajduje się e-Centrum, czyli sala edukacyjna wyposażona w komputery multimedialne. W tej sali odbywa się wiele zajęć edukacyjnych.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]W Solcu działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[53].
Religia
[edytuj | edytuj kod]W Solcu znajduje się katolicki kościół św. Jana Chrzciciela, który jest siedzibą parafii św. Jana Chrzciciela (dekanat Biała)[54].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Solcu[55]. Przez Solec przebiega trasa Kolarskiego Rajdu Dookoła Ziemi Bialskiej, za przejechanie którego PTTK Prudnik przyznaje odznakę[56].
12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Solec prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[57].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Przez Solec prowadzą szlaki turystyczne:
- Szlakami bociana białego (46,6 km): Biała – Solec – Olbrachcice – Wierzch – Wilków – Rostkowice – Mokra – Łącznik – Brzeźnica – Górka Prudnicka – Ligota Bialska – Biała[58]
- Szlakiem zabytkowych kościołów (9,12 km): Prężyna – Biała – Śmicz – Miłowice – Kolnowice – Otoki – Ligota Bialska – Krobusz – Dębina – Łącznik – Mokra – Żabnik – Gostomia – Solec – Olbrachcice[59]
Szlaki rowerowe
[edytuj | edytuj kod]Przez Solec prowadzą szlaki rowerowe[60]:
- Trasa rowerowa PTTK nr 261-c: Biała – Stare Miasto – Solec – Olbrachcice – Wierzch – Wilków – Rostkowice – Gostomia – Krobusz – Radostynia – Mokra – Łącznik – Brzeźnica – Górka Prudnicka – Ligota Bialska – Biała
- Trasa rowerowa PTTK nr 262-z: Biała – Stare Miasto – Solec – Rostkowice – Gostomia – Nowa Wieś Prudnicka – Urszulanowice – Moszna – Ogiernicze – Łącznik – Chrzelice – Rzymkowice – Pogórze – Frącki – Brzeźnica – Górka Prudnicka – Ligota Bialska – Biała
Bezpieczeństwo
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 15 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Posterunek Policji w Białej)[61].
Teren wsi, jak i całej gminy Biała, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[62]. Gminę Biała obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[63].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126418
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-08-22] .
- ↑ Solec – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22] .
- ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23] .
- ↑ Klimat: Solec: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-22] .
- ↑ a b Heinrich Adamy , Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 10, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Triest 1865 ↓, s. 1087.
- ↑ a b Triest 1865 ↓, s. 1094.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55.
- ↑ Urszula Bijak: Nazwy miejscowe Polski, t. XIV, So-Stą, hasło „Solec (3)”. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2018, s. 60. ISBN 978-83-64007-50-7.
- ↑ Halina Zofia Szulc: Typy wsi Śląska Opolskiego na początku XIX wieku i ich geneza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968, s. 27.
- ↑ Piknik rycerski w Solcu [online], web.archive.org, 12 listopada 2014 [dostęp 2020-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-12] .
- ↑ Rocznik Diecezji Opolskiej. Opole: Wydawnictwo Świętego Krzyża, 2006, s. 82–83. ISBN 83-7342-095-9. (pol.).
- ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736 .
- ↑ Andrzej Dereń , XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X .
- ↑ 839 Altzülz (Solec) I [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 12 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
- ↑ a b Kazimierz Nabzdyk , Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75 .
- ↑ Natomiast z pow. prudnickiego należą do terenu plebiscytowego tylko następujące gminy, które tutaj poniżej według polskich i niemieckich nazw imiennie podajemy, „Instrukcja dla Komitetów Parytetycznych”, 2, 1921, s. 22 .
- ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 7. [dostęp 2013-07-05]. (fr. • pol.).
- ↑ Usiłowane rozbrojenie policji plebiscytowej, „Gazeta Opolska”, Bronisław Koraszewski – redaktor naczelny, 84, Opole: Nakładem i drukiem wydawnictwa „Gazety Opolskiej”, 14 kwietnia 1921, s. 4 .
- ↑ a b c Pomniki upamiętniające żołnierzy niemieckich, którzy zginęli w II wojnie światowej podlegające kontroli komisji wojewody opolskiego (29.10.2002 r., 5 i 12.11.2002 r.), „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 6 (636), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 5 lutego 2003, s. 12, ISSN 1231-904X .
- ↑ Antoni Barszczyński, Oswobodzenie Prądnika, „Nasz Głos”, Kazimierz Kanwiszer – redaktor naczelny, 9 (49), Prądnik [Prudnik]: Spółdzielnia Wydawnicza „Promień”, 16 marca 1947, s. 3 .
- ↑ Powiat Prudnicki (Prudnik), [w:] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Według stanu na z dnia 1 VII 1952 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1952, s. 249–250 .
- ↑ Uchwała Nr VII/28/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu prudnickiego, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 12, Opole: Prezydium WRN, 27 grudnia 1954, s. 10–11 .
- ↑ Wykaz gromad wchodzących w skład gminy, „Głos Prądnika”, Czesław Żelazny – redaktor naczelny, 3 (4), Prądnik [Prudnik]: Powiatowy Komitet Osadniczy, 23 listopada 1946, s. 5 .
- ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 151.
- ↑ Zapomnieli o korzeniach, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 1 (19), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 13 stycznia 1991, s. 6, ISSN 1231-904X .
- ↑ Solec [online], Rozwój Wsi Opolskiej Program Odnowy Wsi, 8 lipca 2020 [dostęp 2023-05-30] (pol.).
- ↑ Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X .
- ↑ Robert Hellfeier , Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352 .
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ a b c Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt in Oberschlesien [online], verwaltungsgeschichte.de [zarchiwizowane z adresu 2017-07-08] .
- ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 214 .
- ↑ a b c d Solec [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-26] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Andrzej Dereń , Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 104 .
- ↑ Ewidencja – Gmina Biała [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Lista Rzemieślników [online], cechprudnik.eu [zarchiwizowane z adresu 2023-12-09] .
- ↑ Wykaz dróg powiatu prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2024-09-26] .
- ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Solec, gm. Biała [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-18] .
- ↑ PKS Connex Prudnik / Przewozy pasażerskie / Rozkład jazdy [online], pks-prudnik.com.pl [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-23] .
- ↑ Damian Wicher , Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X .
- ↑ Zbigniew Taylor , Ariel Ciechański , Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
- ↑ Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-04-08].
- ↑ Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
- ↑ Maciej Dobrzański , Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
- ↑ Maciej Dobrzański , Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
- ↑ DFK Solec / Alt Zülz
- ↑ Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-02] (pol.).
- ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01] .
- ↑ Regulamin Odznaki Turystyczno-Krajoznawczej Kolarskiego Rajdu Dookoła Ziemi Bialskiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-08] .
- ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X .
- ↑ Ścieżki rowerowe – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22] .
- ↑ Szlakiem zabytkowych kościołów [online], turystyka.biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22] (pol.).
- ↑ Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko , Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1 .
- ↑ Posterunek Policji w Białej [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
- ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- Felix Triest , Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, OCLC 315739117 (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.
- Śląsk: księga adresowa województwa śląskiego, Katowice: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa, 1949 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Solec, [w:] Archiwum wycinków prasowych, Instytut Śląski [dostęp 2023-10-09] .