Przejdź do zawartości

Tadeusz Witold Młyńczak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Witold Młyńczak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 października 1934
Poznań

Zastępca przewodniczącego Rady Państwa
Okres

od 25 marca 1976
do 19 lipca 1989

Przynależność polityczna

Stronnictwo Demokratyczne

Przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego
Okres

od 19 marca 1976
do 17 marca 1981

Przynależność polityczna

Stronnictwo Demokratyczne

Poprzednik

Andrzej Benesz

Następca

Edward Kowalczyk

Przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego
Okres

od 11 kwietnia 1985
do 19 kwietnia 1989

Przynależność polityczna

Stronnictwo Demokratyczne

Poprzednik

Edward Kowalczyk

Następca

Jerzy Jóźwiak

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Odznaka „Zasłużonemu Działaczowi Stronnictwa Demokratycznego”

Tadeusz Witold Młyńczak (ur. 7 października 1934 w Poznaniu) – polski inżynier i działacz polityczny, przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego (1976–1981, 1985–1989), poseł na Sejm PRL IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji (1965–1989), wiceprzewodniczący Rady Narodowej miasta Poznania (1973–1974), zastępca przewodniczącego Rady Państwa (1976–1989). Przewodniczący Rady Naczelnej Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” (1977–1989).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie robotniczej o poglądach antykomunistycznych[1] jako syn Tadeusza i Marii. Po ukończeniu Technikum Mechaniczno-Elektrycznego w Poznaniu kształcił się na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Poznańskiej (1953–1958). Specjalizował się w obróbce cieplnej, maszynach i obróbce plastycznej metali. Pracował w fabryce wagonów Zakładów im. Hipolita Cegielskiego (1953–1958), jako asystent na Politechnice Poznańskiej (1957–1959) oraz główny technolog w Przedsiębiorstwie Zmechanizowanych Robót Kolejowych (1958–1961). W okresie nauki udzielał się w Związku Harcerstwa Polskiego, Związku Młodzieży Polskiej[2], Zrzeszeniu Studentów Polskich oraz Towarzystwie Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1958 wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego. Sprawował funkcje partyjne: m.in. sekretarza Miejskiego i Powiatowego Komitetu SD w Poznaniu (1961–1966) oraz Wojewódzkiego Komitetu w Poznaniu (1966–1974). W 1961 Stronnictwo rekomendowało go do pracy w Dzielnicowej Radzie Narodowej na Nowym Mieście – został członkiem prezydium DRN (1961–1965). W latach 1973–1974 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Rady Narodowej m. Poznania z ramienia SD. W 1965 został po raz pierwszy wybrany do Sejmu PRL. Przez 24 lata sprawował posła IV, V, VI, VII, VIII i IX kadencji. Był wybierany w okręgach Leszno (1965–1969) i Szamotuły (1969–1976), następnie zaś z Wałbrzycha (1976–1985) i listy krajowej (1985–1989). W latach 1965–1972 sprawował funkcję sekretarza Sejmu. Zasiadał w Komisjach Handlu Zagranicznego (1965–1972), Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa (1965–1972), Nauki i Postępu Technicznego (1972–1976) oraz Przemysłu Ciężkiego i Maszynowego (1972–1976).

W okresie 1974–1976 był prezesem Centralnego Związku Rzemiosła, zaś w latach 1975–1976 zasiadał w Prezydium Naczelnej Rady Spółdzielczości. Pełnił wysokie funkcje w centrali partyjnej SD: w latach 1969–1981 zasiadał w Centralnym Komitecie, a w okresie 1974–1981 również w jego prezydium. Na kongresie SD w 1976 został wybrany przewodniczącym Centralnego Komitetu. Miał swój udział w wypracowaniu reformatorskiego programu SD na XII kongresie partii w 1981, jednak podczas kongresu na stanowisko przewodniczącego CK SD wybrano Edwarda Kowalczyka. W kadencjach sejmowych VII, VIII i IX (1976–1989) rekomendowany przez Stronnictwo do Rady Państwa na funkcję wiceprzewodniczącego tego gremium (1976–1989). Jako członek RP nieobecny na jej posiedzeniu w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 zaaprobował ex post decyzję o wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce[3].

Po odejściu z władz krajowych SD w 1981 sprawował m.in. funkcję przewodniczącego Stołecznego Komitetu SD (od lutego do maja 1985). W wewnątrzpartyjnym głosowaniu na XIII kongresie w kwietniu 1985 ponownie wybrany przewodniczącym CK SD – wygrał wówczas rywalizację z Edwardem Kowalczykiem ubiegającym się o reelekcję[4]. Podczas drugiej kadencji na stanowisku przewodniczącego SD wystąpił z planem ograniczonych reform w kraju[5]. Stronnictwo domagało się wówczas m.in. zamiany większości dla Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Sejmie na rzecz większości dla trójpartyjnej koalicji PZPR–Zjednoczone Stronnictwo Ludowe–SD. Na XIV zjeździe Wojewódzkiego Komitetu SD w Olsztynie 6 stycznia 1989 Tadeusz W. Młyńczak jako pierwszy w historii polityk PRL zgłosił postulat zmiany nazwy państwa na „Rzeczpospolitą Polską” oraz przywrócenia godłu państwowemu korony[6]. W kwietniu 1989 doszło do rejestracji Unii Młodzieży Demokratycznej – pierwszej od 1982 młodzieżowej organizacji SD[7]. Podczas obrad XIV Kongresu SD w kwietniu 1989 nie uzyskał ponownego wyboru na stanowisko przewodniczącego – w I turze uzyskał 190 głosów (Jerzy Jóźwiak – 250, Zbigniew Rudnicki – 189, zaś Jan Janowski – 130), w II turze przegrał z Jerzym Jóźwiakiem[8]. Nie wszedł również w skład najwyższych władz SD. Nie kandydował w wyborach parlamentarnych w 1989. W latach 1989–1990 był doradcą w Kancelarii Prezydenta RP. Po 1989 nie udzielał się w życiu wewnątrzpartyjnym SD. W maju 2001 był gościem III sesji XIX Kongresu Stronnictwa[9].

W latach 1977–1983 był członkiem prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Od 1977 do 1989 sprawował funkcję prezesa Rady Naczelnej Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia”. W III RP członek kapituły godła „Teraz Polska” (1996–1999), następnie Komitetu Polskiej Nagrody Jakości w Warszawie. Sprawował funkcję dyrektora generalnego Związku Rzemiosła Polskiego (1993–1999). Był również związany ze spółkami prywatnymi.

Działa w Stowarzyszeniu Inżynierów Mechaników Polskich, był wiceprzewodniczącym jego zarządu głównego (1976–1980). Od 1961 był sekretarzem Wojewódzkiej Komisji Upowszechniania Książki i Prasy Technicznej i Ekonomicznej przy WKP Naczelnej Organizacji Technicznej w Poznaniu. W 1963 wstąpił w szeregi Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego – był członkiem założycielem jego oddziału poznańskiego. Był członkiem Rady Wynalazczości przy Urzędzie Patentowym PRL (1971–1973), a także Rady Wynalazczości i Racjonalizacji przy Radzie Głównej NOT (1983–1988). W III RP członek Rady Regencyjnej Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu w Warszawie.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżami Kawalerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy I klasy, Odznaką „Zasłużonemu Działaczowi Stronnictwa Demokratycznego”[10] oraz Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego[11].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Żonaty z Urszulą Młyńczak z domu Gust[12]. Mają trzy córki. W 1992 został bohaterem przeprowadzonego rok wcześniej wywiadu-rzeki Janusza Herza, Widziane z trzeciego planu – rozmowy z Tadeuszem Witoldem Młyńczakiem.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Janusz Herz, Widziane z trzeciego planu – rozmowy z Tadeuszem Witoldem Młyńczakiem, Warszawa 1992, s. 8
  2. W wywiadzie z Januszem Herzem T. W. Młyńczak zaprzecza, że należał do ZMP (informacja o przynależności pojawia się w oficjalnych biografiach z okresu PRL). Zob. Janusz Herz, Widziane z trzeciego planu..., s. 7
  3. Janusz Herz, Widziane z trzeciego planu..., s. 55–60. Z tego powodu T. W. Młyńczak był już w okresie III RP wzywany przed Komisję Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Zob. Sąd nad autorami stanu wojennego, (oprac. Anna Karaś), Wydawnictwo „BGW”, Warszawa 1993, s. 117 i inne.
  4. Na Kowalczyka w ostatniej turze głosowania padło 307 głosów, na Młyńczaka – 356. 9 delegatów oddało głosy nieważne. O szczegółach XIII Kongresu: Waldemar Żebrowski, Stronnictwo Demokratyczne w warunkach demokratyzacji ustroju politycznego, Wydawnictwo Olsztyńskiej Szkoły Wyższej, Olsztyn 2003, s. 125.
  5. Janusz Herz, Widziane z trzeciego planu..., s. 77–85
  6. Waldemar Żebrowski, Z dziejów Stronnictwa Demokratycznego w Polsce, Wydawnictwo „Rekpol”, Bydgoszcz 1999, s. 101. Tenże, Rzeczywista rola Stronnictwa Demokratycznego w przemianach województwa olsztyńskiego w latach 1976–1989 – kulisy „współpracy”, Warszawa 1998, s. 158–159; Janusz Herz, Widziane z trzeciego planu..., s. 84
  7. Otwarta droga, „Kurier Polski”, nr 68 z 6 kwietnia 1989, s. 1–2
  8. Jerzy Jóźwiak przewodniczącym CK SD, „Kurier Polski” nr 77 z 19 kwietnia 1989, s. 1
  9. Obradował XIX Kongres Stronnictwa Demokratycznego, „Biuletyn Stronnictwa Demokratycznego”, nr 10 z 30 maja 2001, s. 1
  10. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
  11. Nadzwyczajna sesja Sejmu [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1
  12. „Kurier Polski”, nr 47 z 7–9 marca 1986, s. 2

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tadeusz Witold Młyńczak, w: Kto jest kim w Polsce 1984, Warszawa 1984, s. 631
  • Tadeusz Młyńczak, w: Henryk Wosiński, Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Cz. 3: Udział Stronnictwa w pracach parlamentu PRL w latach 1944–1968 (red. Wiktoria Beczek), Warszawa 1969, s. 91–92 (nota biograficzna ze zdjęciem)
  • Tadeusz Witold Młyńczak, Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. T. 6, Udział Stronnictwa w pracach Sejmu PRL VIII Kadencji. Cz. 2. Od 25 stycznia 1982 do 1 lutego 1983, Warszawa 1987, s. 46–47 (nota biograficzna ze zdjęciem)
  • Życiorys Tadeusza Witolda Młyńczaka, „Kurier Polski”, nr 73 z 13 kwietnia 1985, s. 4
  • Kazimierz Łasiewicki, Tadeusz Witold Młyńczak, w: „Wiadomości SIMP”, nr 11–12, listopad–grudzień 2009, s. 7 (życiorys z aktualnym zdjęciem)
  • Strona sejmowa posła IX kadencji