Tysiąclecie Rosji
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość | |
| Typ obiektu | |
| Projektant |
Wiktor Hartmann |
| Całkowita wysokość |
15,7 m |
| Data odsłonięcia | |
Położenie na mapie Nowogrodu Wielkiego  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
Położenie na mapie obwodu nowogrodzkiego  | |
 58°31′16,05″N 31°16′30,87″E/58,521125 31,275242
| |
Tysiąclecie Rosji (ros. Тысячелетие России) – pomnik z brązu na Kremlu nowogrodzkim w Nowogrodzie Wielkim. Został wzniesiony w 1862 roku[1] z okazji tysiąclecia przybycia do Nowogrodu Wielkiego kniazia Ruryka, który traktowany jest za założyciela państwa ruskiego (i obecnej Rosji)[1].
Konkurs na projekt pomnika odbył się w 1859 roku z którego wyłoniono dwóch zwycięzców, architekta Wiktora Aleksandrowicza Hartmanna, oraz artysty Michaiła Mikieszyna[1], w międzyczasie zarządzono także zbieranie datków na pokrycie kosztów postawienia pomnika[1]. Na pomnik składa się ogromne jabłko królewskie, bądź jak twierdzą rosyjscy badacze czapka Monomacha[1] będąca symbolem władzy carskiej, otoczone sylwetkami 129 postaci ludzkich położonych w trzech poziomach monumentu[1].
.jpg?lang=pl)
Każda z postaci reprezentuje różne okresy w historii państwa rosyjskiego przedstawione chronologicznie m.in.: Początek państwa rosyjskiego[1], Chrzest Rusi, Bitwa na Kulikowym Polu[1], Zwiększenie znaczenia Wielkiego Księstwa Moskiewskiego, Początek dynastii Romanowów[1], postacie Iwana III, Dymitra Dońskiego wyzwoliciela Rusi spod jarzma państwa mongolsko-tureckiego[1] i wielu innych. Wszystko osadzone jest na cokole wykonanym z granitu sprowadzonego do Nowogrodu Wielkiego z miasta Sortawala, który swoją sylwetką przypomina dzwon, masa cokołu, na którym wznosi się posąg wykonany z brązu to blisko 35 ton, natomiast samego posągu około 65 ton. Całkowita wysokość pomnika to około 15,7 metrów, natomiast jego średnica w najszerszym miejscu cokołu wynosi 9 metrów[1].
Odsłonięcie pomnika nastąpiło 8 września 1862 roku[1] na specjalnie zorganizowanej defiladzie z udziałem tysięcy żołnierzy, w obecności samego imperatora Aleksandra II i rodziny cesarskiej[1].
Podczas II wojny światowej Niemcy próbowali zdemontować pomnik i wywieźć go do III Rzeszy, jednak ostatecznie nie osiągnęli zamierzonego celu, a pomnik odrestaurowano i otwarto go ponownie 2 listopada 1944 roku[1].