Zackenstil
Zackenstil, styl zygzakowaty – styl w malarstwie krajów niemieckojęzycznych, dominujący w XIII w. Jego nazwa pochodzi od charakterystycznych dla tego stylu draperii łamanych zygzakowato, które podkreślają ruch, a nawet sprawiają wrażenie, jakby "żyły niezależnym życiem".
Początki zackenstilu związane są z wpływem malarstwa bizantyńskiego na malarstwo w północno-wschodnich Niemczech (Dolna Saksonia, Turyngia). W kolejnych dekadach styl upowszechnił się w Austrii (gł. Górna Austria, Styria i Karyntia) Frankonii i Nadrenii. Na zachodzie na styl oddziałała francuska rzeźba gotycka. W 2. połowie XIII wieku styl rozprzestrzenił się aż po Pragę. Styl zygzakowaty trwał do około 1330 r.
Przykłady:
- Tzw. Musterbuch – szkicownik w Herzog Anton Bibliotek w Wolfenbüttel
- Psałterz (Stuttgart, Landesbibliothek, MS Bibl. fol. 24)
- Ewangeliarz Moguncki, ok. 1250.
- Zespół malowideł ściennych w katedrze w Brunszwiku
- Figury apostołów w katedrze we Fryburgu Bryzgowijskim
- Antependium z Tronem Łaski kościoła Wiesenkirche w Soest
- Witraże chóru zachodniego katedry w Naumburg (Saale)
- Dekoracja ścienna krypty katedry w Gurk
- Portal zachodni kościoła Leechkirche w Grazu
- Zworniki kapitularza klasztoru Dominikanów w Krakowie
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Virginia Roehring Kaufmann, Zackenstil [hasło w:] Dictionary of Art, Oxford 1997, s. 588.
- Peter von Baldass, Wilhelm Buchowiecki, Walther Mrazak, Romanische Kunst in Österreich, Wien 1962
- Marek Walczak, Dekoracja rzeźbiarska kapitularza przy klasztorze Dominikanów w Krakowie [w:] Tenże, Rzeźba architektoniczna w Małopolsce za czasów Kazimierza Wielkiego, Kraków 2006.