Zilegietako dorrea
Zilegietako dorrea | |
---|---|
UNESCOren gizateriaren ondarea Kultura ondasuna | |
Kokapena | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Probintzia | Nafarroa Garaia |
Udalerria | Ibargoiti |
Koordenatuak | 42°41′N 1°25′W / 42.68°N 1.41°W |
Gizateriaren ondarea | |
Erreferentzia | 669-368 |
Eskualdea[I] | Europa eta Ipar Amerika |
Izen-ematea | bilkura) |
BIC | RI-51-0011005 |
368 | |
|
Zilegietako dorrea Nafarroa Garaiko Ibargoiti ibarreko Zilegieta lekuan kokatutako dorretxe-jauregi bat da. Badirudi eraikuntzaren funtsa XIII. mendekoa dela, nahiz eta gerora aldaketak izan dituen; horien artean, 1960an modernoki egindakoa nabarmentzen da, zeinean teilazko estalkiaren ordez beste laua jarri baitzen eta almenak gehitu baitzitzaizkion.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Armagintzako kaporalen artean agertzen da Nafarroako Erresumako nomina ofizialean. 1415ean, Orreagako Gartzea Lopitz diruzainak Migel Zeilari saldu zion, eta XV. mendearen amaieran Ezpeletatarren leinura igaro zen. 1642an, Joanes Angulo eta Motza Ezpeletakoaren alarguna zen Jeronima Arradakoa salbuespenagatik auzitan jarri zuen, bere seme Fernandoren tutore gisa. 1689an Villarreako konde titulua sortu zen, José Antonio de Camargo y Pasquier jaunaren alde. 1740an, kondeak eskatuta, Errege Kontseiluak jauregia armagintzatik salbuetsita zegoela adierazi zuen. XIX. mendearen hasieran, jauregia eta jaurerria Fuerteventurako kondearenak ziren. 1960 inguruan, jabeek handitu eta zaharberritu egin zuten, eta almenak eta matakanak zituen adarve bat erantsi zioten, harresien oinean aurkitutako Erdi Aroko aztarnek adierazten zutenez. Dirudienez, Nafarroako konkistaren ondorioz gaztelu eta oinetxe gotortuak eraisteari buruz emandako xedapenek eragin zioten jauregiari.
Eraikina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]XII. mendeko eraikina da. Oinplano karratua eta harlanduzko hormak ditu. Horma horietan, forma ezberdina eta ausazko kokapena duten bao txikiak irekitzen dira. Behealdeko izkina bakoitzean, harrizko lauzaz estalita dauden zilindro-formako dorretxoak irteten dira. Dorrea, biribilki forma duten modiloietan bermatuta daogen estruktura almenadun batez errematatuta dago.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Nafarroako Entziklopedia Handia | ZILEGIETA. (Noiz kontsultatua: 2022-01-09).