Asterysk
Asterysk – znak pisarski w kształcie gwiazdki, najczęściej pięcio- lub sześcioramiennej, umieszczony w przybliżeniu pomiędzy średnią i górną linią pisma. Stosowany do różnych celów – najczęściej jako znak umowny (np. symbol odsyłacza do przypisu, wieloznacznik ogólny, asteronim), pionowy (międzyakapitowy) lub poziomy (międzywyrażenowy) separator tekstu, oraz jako element ozdobny[1]. Nazwa pochodzi od greckiego αστερíσκος 'gwiazdka', a to od αστήρ (astḗr) 'gwiazda'.
Asterysk stosowano przy sporządzaniu kopii tekstów biblijnych. Oznaczano nim te fragmenty, które w oparciu o tekst hebrajski Starego Testamentu były dodane do tekstu greckiego, a których nie było w pierwotnym tłumaczeniu Biblii na j.grecki, tj. Septuaginty. Znak taki wstawiano na początku dodanego tekstu[2].
W piśmie odręcznym asterysk budowany jest jako sześcioramienny krzyżyk utworzony ze skrzyżowania trzech prostych kresek, a na klawiszach klawiatur urządzeń (maszyn do pisania, klawiatur komputerowych, w telefonach komórkowych, pilotach itp.) jako pięcioramienna gwiazdka – niezależnie od tego, jaki znak jest wyświetlany bądź drukowany. Asterysk może przybierać też inne kształty: koniczynki, rozetki lub regularnej gwiazdy; w krojach kursywnych i pisankowych spotyka się kształt asterysku odchylony od pionu, a nawet lekko obrócony.
Potocznie asterysk nazywany jest "gwiazdką", podczas gdy termin "krzyżyk" zarezerwowany jest dla symbolu o nazwie kratka (#) lub dagger (†).
Asterysk wchodzi w skład kodowania ASCII na pozycji 42 (U+002A).
Czasami sześcioramienny asterysk wywołuje skojarzenia z sześcioramienną Gwiazdą Dawida (przede wszystkim u Arabów), stąd w standardzie Unicode zamieszczono alternatywny znak dla asterysku – arabską gwiazdę pięcioramienną (ang.Arabic Five Pointed Star) na pozycji U+066D. W przypadku kroju pisma, w którym dla asterysku użyto gwiazdki 5-ramiennej, gwiazda arabska ma często formę gwiazdki 8-ramiennej.
W systemach operacyjnych DOS, Windows oraz w Linuksie lub Uniksie asterysk użyty podczas wyszukiwania oznacza dowolny znak lub dowolny ciąg znaków. W składni wyrażeń regularnych asterysk oznacza, że poprzedzający znak może wystąpić zero lub więcej razy.
W poczcie elektronicznej i na usenecie fragment tekstu między asteryskami jest rozumiany jako pisany czcionką wytłuszczoną (np. zdanie *to jest przykład* w programie obsługującym tę konwencję będzie pokazane jako *to jest przykład* lub to jest przykład).
W czatach, podczas rozmowy na IRC-u bądź poprzez komunikatory internetowe, asterysk jest używany do oznaczenia drobnej poprawki (przeważnie literówek bądź błędów ortograficznych), na przykład:
15:00 Wrzuciłem ten tekst na Wkipedię 15:00 *Wikipedię
W zapisie komputerowym, ze względu na łatwy dostęp z klawiatury, asterysku używa się często jako symbolu mnożenia.
W językoznawstwie asterysk stosowany jest do oznaczania form odtworzonych lub niepoprawnych.
| Podstawowe litery i litery używane w językach słowiańskich | |
|---|---|
| Inne litery | |
| Litery nieużywane współcześnie | |
| Digrafy |
|
| Trigrafy | |
| Tetragrafy | |
| Pentagrafy | |
| Elementy systemu liczbowego i inne znaki |
- ↑ Słownik wyrazów obcych. Warszawa: PWN, 1980, s. 52. ISBN 83-01-00521-1.
- ↑ Augustyn, Państwo Boże 15:14
<ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.