Al Farabi
Abu-Nasr Muhàmmad ibn Muhàmmad ibn Tarkhan ibn Àwzalagh (o Úzlugh) al-Farabi, mai conegut simplament coma Al-Farabi e, en Occident, coma Alfarabius o Avennasar (en turc Farabi) (Wasig, Turquestan, ~872 - Damasc, 950) èra un turc scientific e filosòf medieval Pèrsia remarcat. Se sap pas gaire dels detalhs de sa vida, e tanpauc ont nasquèt exactament. Pareis confirmat qu'estudièt a Bagdad ont aqueriguèt de grandas coneissenças en medecina e matematicas. Faguèt de comentaris sus l'òbra d'Aristòtel e aguèt una influéncia decisiva dins la logica de Maimonides.
Doctrina filosofica
[modificar | Modificar lo còdi]Èime agent/pacient
[modificar | Modificar lo còdi]Al-Farabi prenguèt part a la filosofia aristoteliciana e i incorporèt de traches islamics, pus practics e mens especulatius. Se pòt observar aquò dins son acceptacion de la distribucion aristoteliciana entre èime agent e èime pacient. L'arma umana, que descriu coma una forma simpla, incorporada, esperitala, incorruptibla e immortala, ven de l'èime actiu, l'agent. La tasca del filosòf es precisament d'anar cap a l'èime agent segon son actitud dins la vida. Al-Farabi es d'un costat un illuminisme perque defend l'existéncia d'una lutz naturala que nos permet de distinguir çò qu'es vertat e çò qu'es fals.
Dieu
[modificar | Modificar lo còdi]Concernissent sa concepcion de Dieu, a una vision amb d'influéncias neoplatonicianas, similara dins qualques aspèctes a l'Un de Plotin. Lo Dieu d'Al-Farabi es un dieu unic, sens causa e essent primièr, causa de tot, eternal, perfièch, simple, intelligéncia en acte, permanent e transcendent, mas tanben dins la defensa de son caractèr inefable e inexprimible; pasmens l'arma, un còp separada del còs, pòt arribar a se far conéisser.
Tanben fa una division dicotomica de l'èsser, fòrça tipica de la filosofia medievala, entre èsser necessari e contingent. Dins l'èsser necessari, existís una identitat entre son esséncia e son existéncia, coma es lo cas de Dieu. A diferéncia d'El, l'òme es contingent, e son esséncia e existéncia son causas diferentas: aquò que fa que l'òme es, es pas aquò que lo rend possible d'existir.
Creacion
[modificar | Modificar lo còdi]Al-Farabi defend una teoria entre creacionisme i emanacionisme. Del Dieu Un ne sorgisson d'intelligéncias immaterialas novèlas, çò que correspond amb las esfèras del sistèma de Ptolemèu. A partir d'ont, se crèan sièis genres de causas, que seguisson un esquèma fòrça neoplatonician.
Vida esperitala | Vida naturala | Matèria inèrta |
Còs celest | Animal irracional | Mineral |
Animal racional | Vegetal | Elements (tèrra, aire, aiga, fuòc) |
Concernissent la matèria, crei qu'es eternala, mas que depend de Dieu. Coma Filon d'Alexandria, dona a la matèria un ròtle passiu dins la creacion, coma substrat.
Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]- (en) The Philosophy of Alfarabi and Its Influence on Medieval Thought (1947)
- (en) Abu Al-Nasr Al-Farabi: The Second Teacher
- (en) Abu Nasr al-Farabi a muslimphilosophy
- (fr) Al-Farabi et la musique