Diecezja nitrzańska

Diecezja nitrzańska
*Nitrianska diecéza*
	; Katedra w Nitrze
Państwo	Słowacja
Siedziba	Nitra; P.P. 46A,; 950 50 Nitra
Data powołania	880
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	bratysławska
Katedra diecezjalna	Katedra św. Emmerama w Nitrze
Biskup diecezjalny	bp Viliam Judák
Biskup pomocniczy	bp Peter Beňo
	Dane statystyczne (2009)
Liczba wiernych; • odsetek wiernych	578 712; 82,5
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	352; 278; 74
Liczba osób zakonnych	zakonnicy – 121; siostry zakonne – 406
Liczba dekanatów	17
Liczba parafii	196
Powierzchnia	5932 km²
	Położenie na mapie kraju nitrzańskiego Nitra
	Położenie na mapie Słowacji Nitra
	48°19′07″N 18°05′13″E/48,318611 18,086944
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Diecezja nitrzańska (łac. Dioecesis Nitriensis, słow. Nitrianska diecéza) – katolicka diecezja słowacka położona w zachodniej części kraju. Siedziba biskupa znajduje się w katedrze św. Emmerama w Nitrze.

Historia

Jest to najstarsza diecezja na terenie Słowacji. Początki chrześcijaństwa na tym terenie są związane z działalnością w IX w. św. Cyryla i św. Metodego, którzy działali na obszarze ówczesnego Państwa wielkomorawskiego. Diecezja została oficjalnie erygowana w 1034 przez króla węgierskiego Stefana I Wielkiego^[1]. Biskupstwo to podlegało pod metropolię ostrzyhomską^[2].

W 1918 diecezja nitrzanska znalazła się w granicach młodej Republiki Czechosłowacji. Pomimo tego nadal należała do metropolii ostrzyhomskiej. 13 stycznia 1939 w wyniku zmiany granic parafie Czerne i Skalite przyłączono do archidiecezji katowickiej.

W 1977 stała się sufraganią metropolii bratysławskiej. Ostatnia zmiana miała miejsce 14 lutego 2008 papież Benedykt XVI przyłączył do diecezji 9 dekanatów diecezji bratysławsko-trnawskiej^[3], natomiast część diecezji przeszła do nowej diecezji żylińskiej.

Osobny artykuł: Biskupi Nitry.

Diecezja nitrzańska składa się z 17 dekanatów^[4]:

św. Emmeram – biskup
św. Andrzej Świerad – pustelnik.
św. Gorazd – biskup panońsko-morawski, metropolita na Morawach (IX/X w.), uczeń św. Metodego.
św. Bystryk(inne języki) – biskup nitrzański w XI w.
św. Benedykt (męczennik) – eremita

↑ Słownik władców Europy średniowiecznej, pod red. J. Dobosza i M. Serwańskiego, Wyd. Poznańskie, Poznań 1999, s. 337.
↑ Der Große Atlas Weltgeschichte, wyd. Orbis, München 1991, s. 88.
↑ Niedziela.pl – Wiarygodna strona internetu [online], niedziela.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-06] (pol.).
↑ Stan na 2009 r.