Przejdź do zawartości

Nowogród Bobrzański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowogród Bobrzański
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Kościół Wniebowzięcia NMP
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

zielonogórski

Gmina

Nowogród Bobrzański

Data założenia

XIII wiek

Prawa miejskie

1988
Nowogród: 1238–1945
Krzystkowice: 1659–1945

Burmistrz

Paweł Mierzwiak

Powierzchnia

14,63 km²

Wysokość

73–131 m n.p.m.

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


5134[1]
350,9 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 68

Kod pocztowy

66-010

Tablice rejestracyjne

FZI

Położenie na mapie gminy Nowogród Bobrzański
Mapa konturowa gminy Nowogród Bobrzański, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nowogród Bobrzański”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowogród Bobrzański”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Nowogród Bobrzański”
Położenie na mapie powiatu zielonogórskiego
Mapa konturowa powiatu zielonogórskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowogród Bobrzański”
Ziemia51°47′54″N 15°15′14″E/51,798333 15,253889
TERC (TERYT)

0809054

SIMC

0988572

Urząd miejski
ul. Słowackiego 11
66-010 Nowogród Bobrzański
Strona internetowa

Nowogród Bobrzańskimiasto w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, położone u ujścia Brzeźniczanki do Bobru. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nowogród Bobrzański. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Nowogród Bobrzański liczył 5134 mieszkańców[1].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Pod względem historycznym miasto leży na pograniczu Śląska i Łużyc, jego wschodnia dzielnica Nowogród Bobrzański należy do Dolnego Śląska, w ramach którego od 1238 miała prawa miejskie i stanowiła samodzielne miasto[2], zaś jego zachodnia część Krzystkowice położona jest na Dolnych Łużycach[3], gdzie także była odrębną miejscowością, zaś w 1659 uzyskała prawa miejskie[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Widok miasta około 1926

1 stycznia 1988 z obszaru dwóch, zdegradowanych w 1945 roku miast: większej terytorialnie, lewobrzeżnej wsi Krzystkowice (823 ha) i mniejszego, prawobrzeżnego Nowogrodu Bobrzańskiego (653 ha) zostało utworzone miasto Nowogród Bobrzański[5]. W ten sposób ani Krzystkowice nie zostały włączone do Nowogrodu, ani tylko sam Nowogród nie odzyskał praw miejskich, mimo że nowe miasto przejęło nazwę tylko prawobrzeżnego osiedla. Miasto stało się tzw. zlepieńcem dwóch odrębnych organizmów miejskich[6].

Po połączeniu obu miejscowości w jedno miasto, stanowi ono przestrzennie niespójną całość (znaczna odległość między osiedlami bez fizycznej styczności). Ponadto obecny organizm miejski przecina historycznie utrwaloną granicę Śląska i Łużyc[7].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Piramida wieku mieszkańców Nowogrodu Bobrzańskiego w 2014 roku[8].


Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[9]:

  • kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP, z XIII wieku, w XV wieku, XVII wieku, w połowie XIX wieku
  • plebania z końca XVII wieku
  • kościół filialny pod wezwaniem św. Bartłomieja, z XIII/XIV wieku, w latach 1712–1720; murowany z kamienia i cegły; jednonawowy z prostokątnym prezbiterium
    • cmentarz przykościelny
  • domy, ul. Kościuszki 13, 15, 18, 19, z około 1800 roku
  • dom, ul. Majowa 3, z końca XVIII wieku
  • willa, ul. Młyńska 7, z 1902 roku
  • domy, Rynek 6, 7, 8, 9, z około 1800 roku, XVIII wieku/XIX wieku

inne zabytki:

Transport

[edytuj | edytuj kod]

W Nowogrodzie Bobrzańskim znajdują się dwie stacje kolejowe: Nowogród Bobrzański i Nowogród Osiedle (w Krzystkowicach). Do miasta można dogodnie dojechać autobusem PKS. Miasto leży przy drodze krajowej nr 27 z Zielonej Góry do Żar. Jest węzłem komunikacyjnym pomiędzy Zieloną Górą a Żaganiem, Żarami i Lubskiem. Przez Nowogród prowadzi również trasa z Żagania do Krosna Odrzańskiego.

Około 15 km na północ od miasta znajduje się lądowisko Grabowiec.

Oświata

[edytuj | edytuj kod]
  • Szkoła Podstawowa nr 1 w Nowogrodzie Bobrzańskim im. Janusza Korczaka
  • Szkoła Podstawowa nr 2 w Nowogrodzie Bobrzańskim im. Henryka Brodatego

Wspólnoty wyznaniowe

[edytuj | edytuj kod]

Z połączenia Błękitnych Krzystkowice i Zielonych Bogaczów w 1978 roku powstał klub piłkarski Gminny Klub Sportowy „Fadom” Nowogród Bobrzański, którego sukcesami są m.in. występy w III poziomie rozgrywek piłkarskich w Polsce w latach 1982–1987. Klub rozgrywa mecze na Stadionie Miejskim przy ul. Fabrycznej w Nowogrodzie Bobrzańskim[12].

Ludzie związani z Nowogrodem Bobrzańskim

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Nowogrodem Bobrzańskim.
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Nowogrodzie Bobrzańskim.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
  2. Zdzisław Kaczmarczyk, Początki miast polskich. Zagadnienia prawne, [w:] „Czasopismo Prawno-Historyczne”, t. 13, z. 2, red. nacz. Michał Sczaniecki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań 1961, ISSN 0070-2471, s. 35.
  3. Irena Sochacka, Ludność wschodniej części Dolnych Łużyc w XIV–XVIII w., [w:] „Rocznik Lubuski”, t. 27, cz. 2: Przemiany ludnościowe na pograniczu lubuskim, red. nacz. Kazimierz Bartkiewicz, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra 2001, ISSN 0485-3083, s. 47.
  4. Krzystkowice, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-12] [zarchiwizowane z adresu].
  5. M.P. z 1987 r. nr 38, poz. 328.
  6. Szmytkie, R. (2009). Miasta-zlepieńce na Śląsku Dolnym i Opolskim. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
  7. W. Drobek (2005). Disappearance of inner historical border (the case study of Nowogród Bobrzański, Poland), [w:] Koter, M., Heffner, K. (ed.) The role of borders in united Europe, Region and Regionalism, no. 7, vol. 2, s. 27–30.
  8. Nowogród Bobrzański w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  9. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 106–107. [dostęp 2013-02-28].
  10. Dekanat zielonogórski [online], cerkiew.net.pl [dostęp 2023-06-12].
  11. Nowogród Bobrzański, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny [online], diecezjazg.pl [dostęp 2023-06-12].
  12. Fadom Nowogród Bobrzański. 90minut.pl. [dostęp 2015-01-15].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]