Saxofón

Saxofón alto.

O saxofón é un instrumento de vento madeira (aínda que o corpo sexa de metal). A súa clasificación débese a que o son se produce ao vibrar a palleta cando pasa o aire por ela e que provén dun instrumento fabricado con madeira (o clarinete). Tamén é chamado saxo ou saxófono. A familia de saxofóns consta de sete instrumentos, con idéntico duaté.

Características

Céline Bonacina.

Divídese en tres partes fundamentais:

• Corpo: feito de cobre, que á súa vez se divide en tres partes:
  • Corpo, cóbado e campá.
• Tudel: feito de cobre. Serve de unión entre o corpo e a boquilla.
• Boquilla: feito de ebonita. Nela, mediante unha abrazadeira únese a palleta (cana).

Foi inventado cara 1840 por Adolphe Sax (1814-1894). O saxofón combina na súa construción a embocadura de palleta simple do clarinete, un corpo metálico unha versión ensanchada do tubo cónico do óboe.

Tipos de saxofón

Diferentes tipos de saxofóns

• 
  Saxofóns soprano, alto, tenor, barítono.
• 
  Saxofón baixo.
• 
  Subcontrabaixo.

Os saxos deseñados por Adolphe Sax incluíron 14 tamaños, 7 deles úsanse na actualidade:

• o saxofón contrabaixo, moi raro, en mi♭;
• o saxofón baixo, bastante raro, en si♭;
• o saxofón barítono, en mi♭;
• o saxofón tenor, en si♭;
• o saxofón alto, en mi♭ (curvo, e máis raramente recto);
• o saxo soprano, en si♭ (recto, curvo ou semicurvo);
• o saxofón sopranino, bastante raro, en mi♭.

Os saxofóns máis coñecidos son o soprano, o alto, o tenor e o barítono cunha extensión de dúas oitavas e media, agás o barítono, que posúe un semitón máis. A calidade de timbre vai dende o suave e doce até o rouco e metálico, dependendo da embocadura, da emisión e do saxo que se estea a tocar.

Na táboa seguinte, os membros consecutivos de cada familia están separados nunha oitava.

#	Familia B♭	Familia E♭
1	—	Sopranino
2	Soprano	—
3	—	Alto
4	Tenor	—
5	—	Barítono
6	Baixo	—
7	—	Contrabaixo

Historia

Os saxofóns apareceron por primeira vez na orquestra sinfónica en 1844. Algúns compositores escribiron partes orquestais para eles, como os franceses Hector Berlioz e Georges Bizet. O alemán Richard Strauss usa un cuarteto de saxofóns na súa Sinfonía doméstica (1903). Entre as obras para saxofón solista destaca a Rapsodia (1903) para saxofón orquestra de Claude Debussy e a Fantasía para saxofón e orquestra (1948) de Heitor Villa-Lobos. Na segunda metade do século XX usouno Luciano Berio, Luigi Nono e Pierre Boulez, entre outros.

Nas bandas militares os saxofóns teñen o mesmo papel que os clarinetes. O saxofón fíxose especialmente popular en Estados Unidos por estar moi ligado ao desenvolvemento do jazz.

Instrumentistas modernos

Entre os instrumentistas de clásica destaca o francés Marcel Mule. Entre os instrumentistas de jazz destacan Sidney Bechet (soprano), Charlie Parker (contralto), Lester Young, John Coltrane, Coleman Hawkins (tenor) e Gerry Mulligan.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Saxophone acoustics, da Universidade de New South Wales. (en inglés)