Siwa Baszta
Siwa Baszta (słow. Sivá bašta, Margita, 1030 m n.p.m.[1]) – turnia nad Doliną Siwą w słowackich Tatrach Zachodnich. Znajduje się na północnym końcu Upłazików (Upłazkowej Grani)[2], gdzie stanowi najwybitniejszą formację skalną. Od kolejnej turni w tym grzbiecie (Koruna, 1022 m) oddzielona jest porośniętym drzewami siodłem (995 m)[1]. Jest jedną ze skał zwanych Kamiennym Mlekiem (Kamenné mlieko). Nazwa tych skał jest ludowego pochodzenia. Na dawnych mapach austriackich figurowały pod błędnym określeniem Obleko, sprostował je dopiero Tadeusz Zwoliński w 1936 r.[3]
Na całym dolnym, opadającym do Doliny Siwej wschodnim stoku Upłazkowej Grani, na którym znajduje się Siwa Baszta i Kamienne Mleko, w 1974 r. utworzono rezerwat ścisły Rezervácia Úplazíky, w 1987 całą dolinę (powyżej granicy lasu) włączono w obszar Tatrzańskiego Parku Narodowego[4][2]. Dawniej, przed utworzeniem rezerwatu ścisłego, w Dolinie Siwej wydobywano wapienie, przetapiane później w pobliskim wapienniku. Rejon ten utworzony jest ze skał węglanowych. Występują tutaj rzadkie w Tatrach cisy, znaleziono też gniazdo orła[3]. Na wierzchołkowym plateau Siwej Baszty rosną m.in. sesleria skalna, goździk postrzępiony wczesny, kostrzewa tatrzańska, posłonek rozesłany wielkokwiatowy, pierwiosnek łyszczak, przelot alpejski, dzwonek drobny, przytulia nierównolistna, rojownik włochaty, mokrzyca Kitaibela, zerwa kulista, krzyżownica gorzka, kokoryczka wonna, sasanka słowacka, driakiew lśniąca, macierzanka nadobna, zawilec żółty, jałowiec pospolity, fałdziec pomarszczony oraz porosty z rodzaju chrobotek i pawężnica[5].
Dolina Siwa jest niedostępna dla turystów, ale wystająca ponad las Siwa Baszta jest dobrze widoczna z wielu miejsc szosy Sucha Góra – Zuberzec.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
- ↑ a b Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, s. 1, ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ a b Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba, Tatry Zachodnie. Słowacja, Kraków: PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-248-7.
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Milan Valachovič, Ivan Jarolímek, Príspevok k poznaniu vegetácie ŠPR Úplazíky v Západných Tatrách, „Bulletin Slovenskej botanickej spoločnosti”, 10, Bratislava 1988, s. 13–18.