Jump to content

Wikipedia:Aktuellar hendingar

Frá Wikipedia, hin frælsa alfrøðin
Aktuellar hendingar
Jon Fosse
Leiðbeiningar
  • Hendingarnar, ið verða lagdar afturat her, eiga helst at vísa til greinir, ið longu eru upprættaðar á føroysku Wikipediu. Minst til at gera leinkju til greinina.
  • Framtíðar hendingar verða ikki tiknar við her.
  • Skriva, so vítt sum tað letur seg gera, í nútíð.
  • Skrivað øll tíðindini sum skulu á forsíðuna í Wikipedia:Hendingar í staðin fyri her á síðuna (nýt rætta wikitekst leinkjuna ovarliga til høgru).

Føroyska Wikipedia byrjaði ikki fyrr enn hin 15. februar 2015 at vísa Aktuellar hendingar á forsíðuni, hendingar ið eru eldri, hava ikki verið vístar á forsíðuni.

Hendingar í 2015

[rætta wikitekst]

Januar

  • 5. januar - Ein 34 ára gamal føroyskur maður ringdi til politiið í Keypmannahavn og boðaði frá, at hann hevði stungið konu sína, og at hann var bangin fyri, at hann hevði dripið hana. Næsta dag tá ið hann var til grundlógarforhoyr, noktaði hann seg tó sekan í drápi. Dómarin varðhaldsfongslaði mannin í fýra vikur. Í meðan skuldi málið kannast nærri. Hendingin fór fram í einari íbúð á Frederiksberg.
  • 5. januar - Jóhan á Plógv Hansen spældi sín fyrsta landsdyst fyri danska U-21 hondbóltslandsliðið, eftir at hava verið í karantenu í 2 ár frá landsliðshondbólti, tí at hann skifti hondbóltstjóðskap úr Føroyum til Danmark. Landsdysturin var móti Svøríki og var spældur í Malmö. Danmark vann dystin 28-23.
  • 7. januar - eitt yvirgangsálop varð framt í París móti tíðarritinum Charlie Hebdo. Minst 12 fólk lótu lív og minst 11 fólk vóru særd, tá ið tveir maskeraðir menn við Kalashnikov-byrsum troðkaðu seg inn í bygningin, meðan redaktiónin hevði fund, og byrjaðu at skjóta. Tveir politistar vóru millum tey dripnu. Gerningsmenninir sluppu til rýmingar við einum bili, har ein triði persónur bíðaði. Fýra av teimum dripnu vóru kendir teknarar, ið teknaðu keiputekningar av profetinum Mohammed í 2006.
  • 9. januar - Hondbóltur U21 menn: Grikkaland-Føroyar 21-21 (8-7). Føroysku málskjúttarnir: Kjartan Johansen 8 (3), Julian Olsen 4, Áki Egilsnes 2, Allan Norðberg 2, Eirikur Simonsen 2, Helgi Hoydal 1, Pætur Thomsen 1, Rói Berg Hansen 1
  • 15. januar - Kavaódn herjaði um alt Føroyar, tó kom ikki so nógvur kavi niður í Suðuroynni og Sandoynni, men í restini av landinum var ikki koyrandi, ringast var á Sandavágshálsi, á Vestmannavegnum, á Kvívíksvegnum og við Norðskálatunnilin. Fleiri bilar stóðu fastir í nógva kavanum. Summi noyddist at soca í bilinum. Nógv vóru veðurføst ymsastaðni. handanin av Mentanarvirðislønum Landsins varð útsett til dagin eftir.
  • 16. januar - Listaboykottið, sum listafólk í Føroyum settu í verk ímóti tí almenna við Mentamálaráðnum á odda 2. november 2012, er nú av. Tað vóru Steintór Rasmussen og Teitur Lassen, ið tóku stig til boykottið, eftir at samgongan valdi at skerja játtanina við einum fjórðingi.
  • 16. januar - Mentanarvirðislønir Landsins, sum áttu at verið handaðar dagin fyri, hin 15. januar, í staðin orsakað av óveðri, vóru handaðar 16. januar á samkomu í Deplinum í Skálavík. Tórbjørn Olsen, listamálari, fekk Mentanarvirðisløn Landsins, Tey av Kamarinum fingu Heiðursgávu landsins, Mathias Kapnas, tónleikari, fekk virðisløn til Ungt listafólk. Oddvør Johansen, rithøvundur og Katrin Ottarsdóttir, filmsleikstjóri, fingu Sømdargávu landins.
  • 16. januar - Landsstýrismaðurin í mentamálum, Bjørn Kalsø, kunngjørdi, at orðabøkur Sprotans nú verða ókeypis atkomuligar hjá øllum ið ynskja tað, bæði føroyingum og útlendingum, í Føroyum eins væl og úti í heimi. Henda tænasta verður fíggjað av Mentamálaráðnum og Kommununum í Føroyum. Avtalan er fyri trý ár fyribils og er ein avtala millum Mentamálaráðið, Kommunufelagið umboðandi allar kommunur í Føroyum og forlagið Sprotan. Í løtuni eru 13 bøkur á kervinum, og tær eru nú fríar hjá øllum at nýta.

Februar

  • 7. februar - VÍF vann steypafinaluna í hondbólti hjá monnum móti Neistanum 26-25. Neistin vann steypafinalurna hjá kvinnunum móti Kyndli 24-19.
  • 22. februar - Gittarleikarin Alvi Joensen vann Stella Polaris kappingina, sangarin Birita Poulsen vann 2. virðisløn, saxofonleikarin Kristina Thede Johansen vann 3. virðisløn. Virðislønirnar vóru á 20.000, 10.000 og 5.000 krónur.

Mars

  • 1. mars - Føroyski rógvarin Dánjal Martin Hofgaard gerst heimsmeistari, tá ið hann vinnur HM í 2000 metrar inniróðri í Boston í opna bólkinum lættvekt menn.
  • 20. mars - Solarmyrkingin.
  • 22. mars - FM í bogaskjóting - Recurve: 1. Teitur Dalsgaard, 2. Absalon Hansen, 3. Eggaba Andreasen
  • 22. mars - FM í bogaskjóting - Compound: 1. Anja Johansen, 2. Kaj Johannesen, 3. Albert Dam
  • 28. mars - Pál Joensen vinnur gull í 800 metrum frí á Danish Open við tíðini 7:52.82, sum er besta tíð í heiminum higartil í ár (til 28. mars 2015) og nýtt stevnumet.
  • 29. mars - EM undankappingardystur Rumenia - Føroyar 1-0. (Keșerü 21.) Dómari: Artur Dias úr Portugal.
  • 29. mars - Sarita Hansen úr Miðvágs Róðrarfelag vann í vikuskiftinum tvey ensk meistaraheiti í innirógving, í 2000 og 500 metrum. Bergur Dam Jensen vann silvur í 500 metrum og bronsu í 2000 metrum.

Hendingar í 2014

[rætta wikitekst]
  • 4. januar - Stór leiting varð sett í verk á sjónum við eystaru síðu av Eysturoynni og aðrar staðir har um leiðir, fyri at finna líkið av 20 ára gamla Rana í Billustovu úr Oyndarfirði, sum hvarv eftir eina ferðsluvanlukku hin 28. desember 2013. Roknað var við, at Rani var við í bilinum sum fór útav vegnum og koyrdi í Rættargjógv við Oyndarfjørð. Tað vóru sjálvboðin, ið tóku stig til leitingina henda dagin, men almennu bjargingarmyndugleikar úr Føroyum luttóku eisini í stóru leitingini. Leitingin gav eisini úrslit. Eitt lík varð funnið innast í Rættargjógv kl. 13.44 og leitingin helt tí uppat. Umleið 70 bátar og 400 fólk úr øllum landinum luttóku í leitingini. Brimil, Tjaldrið og Hvidbjørnen samskipaðu leitingina á sjónum við hjálp frá millum øðrum bjargningarbátunum Lív, Ziska og Sverri. Tyrla luttók eisini í leitingini.
  • 10. februar - Lisbeth L. Petersen, fyrrverandi formaður Sambandsfloksins, boðaði frá alment, at hon hevði meldað seg úr Sambandsflokkinum, tí hon var ónøgd við fleiri viðurskifti, og at hon kendi so illa sín flokk aftur. Eitt nú meinti hon ikki, at ein maður sum hevur snýtt í tolli, skal vera landsstýrismaður.
  • 10. februar - Gerhard Lognberg gjørdist limur í Sambandsflokkinum, eftir at hann hevur verið uttanflokka tingmaður í gott tríggjar mánaðar síðan Javnaðarflokkurin avgjørdi at koyra hann úr flokkinum. Harvið vaks Sambandsflokkurin frá 8 til 9 tingfólk, so nógv tingfólk hevði hann ikki havt síðan 1932.
  • 14. februar - Føroyski stuttfilmurin Vetrarmorgun, sum Sakaris Stórá úr Skopun hevur leikstjórnað, vann altjóða filmsvirðisløn á Berlin Filmfestivalinum 2014 í bólkinum GENERATION 14PLUS, virðislønin verður á enskum nevnd The Special Prize of the Generation 14plus International Jury og var á 2500 Evro (umleið 18.000 krónur). Ingun í Skrivarastovu framleiddi filmin, Mikael Blak og Hanus G. Johansen gjørdu tónleikin, høvuðsleiklutirnir spældu Armgarð Mortensen og Helena Heðinsdóttir.
  • 15. februar - Sjónleikurin Tóm rúm varð frumframførdur á Tjóðpalli Føroya. Marjun Syderbø Kjelnæs skrivaði leikhandritið, Eyðun Johannessen leikstjórnaði, tey leikandi vóru eitt nú: Annika Johannessen, Annika Hoydal, Annfinnur Heinesen, Hjálmar Dam og Nicolaj Falck. Tónleikin hevur Tróndur Bogason gjørt, sangin hava Eivør Pálsdóttir og Ólavur Jákupsson lagt rødd til. Tróndur Bogason, Jóhannes Andreasen, Ólavur Olsen, Angelika Nielsen, Andrias Restorff og Jón McBirnie hava spælt tónleikin inn. Vígdis Hentze Olsen stóð fyri koreografiini.
  • 25. februar - Eitt óhapp hendi í Klaksvík. Slættaberg sigldi á Ågot, sum lá við bryggjuna við Norðborg við fullari last. Ongin persónskaði hendi. Ågot fór at leka illa, men tað eydnaðist at tetta lekan. Ågot og Slættaberg blivu liggjandi í nakrar dagar, har Slættaberg hevði stevni inni í lastini á Ågot, men dagin eftir eydnaðist tað at fáa skipini leys av hvørjum øðrum. Ågot bleiv seinni sleipaður til bedingina hjá Klaksvíkar Skipasmiðju.
  • 1. mars - 22 ára gamli pianisturin Mattias Kapnas vann fyrstu Stella Polaris tónleikakappingina, sum Musikkskúlin skipaði fyri. Nummar tvey gjørdist guitarspælarin Alvi Joensen og nummar trý varð Heiðrun Petersen, violin. Fyrsta virðislønin er á 25.000 krónur, onnur á 10.000 krónur og triðja virðislønin er á 5.000 krónur. Eisini vóru virðislønir lætnar í aldursbólkinum upp til 12 ár og í aldursbólkinum upp til 18 ár. Kappingina fyri tónleikarar undir 18 ár vunnu Alda Sigurdsdóttir Lamhauge og Aksel Remmel. Vár Iversen Lindenskov varð nummar eitt hjá luttakarunum undir 12 ár.
  • 12. mars - ES, Norra og Føroyar undirskrivaðu avtalu um at skipa fiskiskapin eftir makreli í Norðuratlantshavinum í fimm ár. Føroyar fingu 12,6 prosent av heildarkvotuni, sum svaraðu til 156 túsund tons.
  • 28. mars - Mikkalina Norðberg vald sum ársins íverkseti á íverksetaradegnum í fabrikkini hjá Østrøm í Havn.
  • 4. apríl - Tey fýra sløgini hjá føroysku fyritøkuni Dism fingu øll heiðursmerkir á World-Spirits Awards 2014 í Eysturríki. Eldvatn fekk gull fyri vodka, Baraldur fekk gull í ginni og Lívsins Vatn og Havið fingu ávikavist gull og silvur í akvavitti.
  • 10. apríl - Løgtingið samtykti einmælt uppskotið um at stovna eitt alment partafelag, sum skal byggja og reka Eysturoyartunnilin og Sandoyartunnulin. Tunnlarnir verða mettir at kosta góðar tvær milliardir krónur. Eysturoyartunnulin eina milliard og 50 milliónir krónur, og Sandoyartunnulin verður mettur at kosta 860 milliónir krónur. Sambært uppskotinum verður koyrandi bæði í Eysturoyartunlinum og Sandoyartunlinum í 2021. Eysturoyartunnulin verður bygdur fyrst.
  • 16. apríl - Suðurkoreanska ferðmannaskipið Sewol við 476 fólkum umborð sakk 2,7 kilometrar frá Seogeochado-oynni í Suðurkorea. 325 av ferðafólkunum vóru 16-17 áragamlir skúlanæmingar, ið vóru á veg til oynna Jejo-do á eina 4-daga langa skúlaútferð. 150 fólk eru deyð, 152 ferðafólk eru ikki funnin eina viku eftir vanlukkuna og 174 fólk eru bjargaði á lívi.
  • 25. mai - Arne Vatnhamar kom sum fyrsti føroyingurin nakrantíð upp á Mount Everest, sum er heimsins hægsta fjall.
  • 28. mai - Andstøðuflokkarnir á Føroya Løgtingi við flokksformonnunum Høgna Hoydal úr Tjóðveldi, Aksel V. Johannesen úr Javnaðaflokkinum, Kára P. Højgaard úr Sjálvstýrisflokkinum og Poul Michelsen úr Framsókn, løgdu fram misálit á Jørgen Niclasen úr Fólkaflokkinum, sum var fíggjarmálaráðharri. Misálitið kom eftir at tað sonevnda Tollmálið í longri tíð hevði verið nógv frammi í fjølmiðlunum. Fjølmiðlar settu ljós á, hvat ið var farið fram fyri meira enn 20 árum síðan, tá Jørgen Niclasen var stjóri í familjufyritøkuni P/F N. NIclasen í Sørvági og seldi ótollaða vøru. Misálið fall við 16 atkvøðum fyri og 17 ímóti. Tríggir samgongulimir atkvøddu tó fyri uppskotinum, teir vóru sambandsmenninir Reimund Langgaard og Helgi Abrahamsen og formaður Miðfloksins Jenis av Rana.
  • Í juni 2014 kom ein hópur av Seashepherd fólkum til Føroya fyri at forða føroyingum í at drepa grind, hetta gjørdu tey við átakinum Grindstop 2014.
  • 11. juni - Avtað um sildakvotu kom í lag millum Føroyar og ES, og Maria Damanaki fiski- og vinnumálakommiserur kunngjørdi, at ES nú fór at enda handilsboykottið móti Føroyum, sum hevði vart síðan 28. august 2013. Sum partur í nýggju semjuni lovaði Jacob Vestergaard, fiskimálaráðharri Føroya, at Føroyar fóru at taka aftur stevningina í WTO móti ES.
  • 16. juni - Jørgen Niclasen, landsstýrismaður í fíggjarmálum, hevur hin 16. juni 2014, umvegis Christian F. Andreasen, advokat, stevnt Dia Midjord, stjóra fyri Kringvarpi Føroya, Liljuni Weihe, tíðindaleiðara fyri Kringvarp Føroya, Jan Lamhauge, tíðindamanni hjá Kringvarpi Føroya og Sveini Tróndarson, tíðindamanni fyri ærumeiðing. Hann ákærir tey fyri at hava sett fram ósannar og ærumeiðandi skuldsetingar móti sær. Tað eru skuldsetingarnar um, at Jørgen Niclasen skal hava snýtt landskassan fyri hundraðtals túsund krónir, at hann skal hava svikað í tolli og tilvitað brotið tolllógina, og at hann skal tilvitað hava áført landskassanum tap, sum Jørgen vil hava dómsvaldið at døma tey fyri.
  • 17. juni - Nýggj farstøð verður tikin í nýtslu í Vága Floghavn.
  • 19. juni - Marin Katrina Frýdal, býráðslimur í Tórshavnar býráð, varð koyrd úr býráðssamgonguni, eftir at hon fleiri ferðir var komin við atfinningum móti Heðini Mortensen, borgarstjóra. Hetta hendi stutt fyri miðnátt, og umleið hálvan annan tíma seinni kunngjørdi listin hjá Tjóðveldi, at hinir báðir limirnir fóru sama veg og tóku seg úr samgonguni.
  • 30. juli - Ein grind varð funnin við Haraldsund, norðanfyri byrgingina um 8-tíðina um morgunin. Sýslumaðurin gav boð um at bíða við at reka grindina orsakað av vánaligum veðri. Grindin lá so og grindaði har, uttan at nakar gjørdi nakað við hana. Seinnapartin kom ein bátur frá Sea Shepherd og rak grindina norður gjøgnum Sundið og út á opið hav, uttan at nakar royndi at forða teimum. Dagin eftir meldaði sýslumaðurin í Norðoyggjum Sea Shepherd.
  • 31. juli - Fiskvinnunevndin í ES samtykti at taka handilsforðingarnar móti Føroyum aftur. Í eitt ár bannaði ES øllum innflutningi av sild og makreli úr Føroyum, tí Føroyar høvdu ásett sær eina sildavotu, sum hini strandalondini ikki kundu góðtaka.
  • 1. august - Pamela Anderson kom til Føroya á vitjan umboðandi Sea Shepherd djóraverndarfelagsskapin. Hon og onnur frá Sea Shepherd høvdu tíðindafund á Hotel Føroyum.
  • 9. august - Løgleglan fór við tyrluni úr Havn til Hvalbiar, tí ein 36 ára gamal maður var deyður har, og talan var um illgrunasaman deyða. Løgreglan handtók tveir mans, ein 23 ára gamlan og ein 39 ára gamlan. Dagin eftir, hin 10. august, varð tann 39 ára gamli latin leysur, og tann 23 ára gamli varð skuldsettur fyri at hava dripið Hjalmar Holm við 3 knívstungum í hálsin.
  • 14. august - Fyrsti arbeiðsdagur á nýggja uppsjóvarvirkinum Pelagos í Fuglafirði.
  • 19. august - Boripallurin »West Hercules« kom inn á Skálafjørðin, har hann skuldi umvælast.
  • 28. august - Fimm døglingar gjørdu landgongd í Hvalba tíðliga um mogunin, og mett varð at tað ikki bar til at fáa teir út aftur, og tí gav sýslumaðurin loyvi til at teir blivu avlívaðir og skornir upp til matna. Sea Shepherd fólkini ið sótu á vakt á Kolavegnum ta náttina vóru sovnaði í bilinum og komu tí ov seint til at royna at gera nakað við tað. Tveir dagar seinni legði Sea Shepherd út myndir av døglingaspiki, sum ikki er etandi, flótandi á sjónum vestanfyri Hvalbiareiðini. Sea Shepherd ákærdu føroyingar fyri at drepa døglingar til stuttleika og síðan blaka kjøt og spik burtur.
  • 30. august - Hátíðarhald var í Skúvoy í samband við at nýggi Sildberin fór í sigling millum Skúvoy og Sandoynna.
  • 30. august - Fyrsta grindadrápið í 2014 fór fram á Sandi, har 35 hvalir løgdu beinini. Fjúrtan Sea Shepherd limir vóru handtiknir í samband við drápið, av tí at teir royndu at forða fyri rakstrinum og drápinum, tað eydnaðist teimum eisini at forstýra og seinka tí nakað, men løgreglan og danska sjóverjan komu á staðið við tyrlu og skjóttgangandi bátum og handtóku tey seks fólkini á landi og tey átta í trimum skjóttgangandi bátum, og hald varð lagt á bátarnar.
  • 4. november - Andstøðuflokkarnir á Føroya Løgtingi løgdu fram uppskot um misálit á Johan Dahl, landsstýrismann í vinnumálum, fyri hansara handfaring av málinum um Strandfaraskip Landsins í 2013, tá ið stovnurin brúkti 4,4 milliónir meira enn játtað var. Landsstýrismaðurin hevði ikki biðið um eykajáttan og ikki sett sparingar í verk. Uppskotið um misálit fall við 17 atkvøðum ímóti, 14 fyri og 2 blonkum atkvøðum. Øll í andstøðuni atkvøddu fyri, Jákup Mikkelsen úr Fólkaflokkinum, var tann einasti úr samgonguni, ið atkvøddi fyri, meðan Rodmundur Nielsen og Brandur Sandoy atkvøddu blankt.

Ítróttur í 2014

[rætta wikitekst]

Fótbóltur, menn

[rætta wikitekst]

Fótbóltur, kvinnur

[rætta wikitekst]

Hondbóltur

[rætta wikitekst]
  • 8. januar - Kyndil vann báðar steypafinalurnar í hondbólti. Kvinnurnar vunnu 19-14 móti Neistanum og menninir vunnu 22-20 móti KÍF.
  • 19. apríl - Kyndil vann finaluna hjá kvinnum móti VÍF, tær vunnu 14-12, meðan KÍF vann finaluna hjá monnum móti VÍF við 27-26 sigri.
  • 25. mai - Føroyar U20 hondbóltslandsliðið hjá monnum vann finaluna í European IHF Trophy hondbóltskappingini í Andorra. Føroyar vunnu 34-25 móti Georgia.
  • 7. mars, 8. mars og 9. mars luttók Krista Mørkøre á Danish Open 2014 fyri svimjarar ið bera brek, og har vann hon 1 gull, 2 silvur og 2 bronsu heiðursmerki og setti 7 persónlig met.
  • 27. mars - Pál Joensen vann silvur í 400 m frí á langgeil á Danish Open við tíðini 3:51.45.
  • 29. mars Cecilia Wigant Eysturdal setti nýtt føroyskt met í 1500 m frí á langgeil við tíðini 17:51.83 á Danish Open.
  • 30. mars - Pál Joensen vann gull á Danish Open á langgeil í 1500 m frí við tíðini 15:12.20 min.
  • 30. mars - Magnus Jákupsson vann gull á Danish Open á langgeil í 50 m rygg við tíðini 26.32 sek.
  • 30. mars - Óli Mortensen úr Havn (føddur 1996) svam á Danish Open 1500 m frí við tíðini 15:59.02 min., sum var nýtt føroyskt juniormet, hann svam næstskjótast í riðlinum. Hann átti sjálvur gamla metið á 16:08.20. Í 1500 frí er beinleiðis finala, tvs. teir sum hava bestu tilmeldingartíðir svimja í skjótasta riðli sum nevnist beinleiðis finala, har eru 8 pláss. Óli svam ikki í skjótasta riðlinum, men hann svam somikið skjótt, at hann gjørdist nummar 6 av øllum.
  • 30. mars - Astrið Foldarskarð svam 50 m firvald á Danish Open við tíðini 28.29, sum var nýtt føroyskt met
  • 12. apríl - Pál Joensen vann gull í 1500 m. frí finaluni í Cup Eindhoven. Tíðin hjá Páli var 15.19.20
  • 18. mai - FM í svimjing varð hildið í Havn. Ársins svimjari hjá monnum varð Pál Joensen, ársins svimjari hjá kvinnum var Emma Festirstein Nystrøm. Pál Joensen fekk flest FINA stig, 823 stig í 800 m frí. Sára R. Nysted varð kosin ársins stjørnuskot hjá kvinnum, meðan Róland Toftum varð kosin ársins stjørnuskot hjá monnum. Trý føroysk met vóru sett, Ásbjørg Hjelm, Emma Festirstein Nystrøm og Susvim Harrar settu metini.
  • 7. juni - Pál Joensen vann silvur í 400 metrum frí á Mare Nostrum svimjikappingini í Monaco.
  • 14. juni - Óli Mortensen setti nýtt føroyskt met í 200 m firvald á langgeil á Mare Nostrum stevnuni í Barcelona, tá hann svam teinin uppá 2:11.04.
  • 15. juni - Pál Joensen vann silvur í 1500 metrum frí á Mare Nostrum svimjikappingini í Barcelona. Hann vann við tíðini 15:10.02. Óli Mortensen svam eisini 1500 m frí í somu kapping og setti nýtt føroyskt juniormet við tíðini 15:54.62.
  • 20. august - Pál Joensen vann silvur í 1500 m frí á EM á langgeil í Berlin við tíðini 14:50.59. Vinnarin var italiumaðurin Gregorio Paltrinieri, ið setti nýtt evropeiskt met við tíðini 14:39.93.
  • 22. august - Pál Joensen vann silvur í 800 m frí á langgeil í EM í Berlin við tíðini 7:48.49. Vinnarin var italiumaðurin Gregorio Paltrinieri, ið vann við tíðini 7:44.98.
  • 3. august - Valborg Heinesen vann silvur á DM í 5000 metra renning við tíðini 17.30,22 min., sum var nýtt føroyskt met. Hon tók tvey ára gamle metið hjá Bjørk Herup Olsen.
  • 29. mars - Valborg Heinesen setti nýtt føroyskt met í HM í hálvum maraton í Keypmannahavn, tá hon kom á mál við tíðini 1.21.19. Samlað gjørdist Valborg nummar 94 av fleiri enn 8.000 kvinnum og nummar fýra í sínum bólki kvinnur 25-29 ár.
  • 29. mars - Marnar Djurhuus setti nýtt føroyskt met í HM í hálvum maraton í Keypmannahavn. Hann tók 25-ára gamla metið hjá Absalon Hansen.
  • 28. september - Valborg Heinesen vann bronsu í DM maraton í Odense við tíðini 2.49.37, sum var nýtt føroyskt met. Gamla metið átti Joan Bláfoss.

Innirógving

[rætta wikitekst]
  • 12. apríl - Havnamaðurin Martin Berg gjørdist íslendskur meistari í inniróðri. Hann róði í bólkinum tungvekt, og kappaðist á 2000 metrum. Hann kom á mál við tíðini 6.08.5, sum var nýtt íslendskt met. Orsakað av, at Martin Berg hevur íslendskar røtur, verður metið skrásett.

Borðtennis

[rætta wikitekst]
  • 4. mai - Henrietta Nielsen, Anna Mikkjalsdóttir og Durita F. Jensen luttóku í HM-kapping í borðtennis fyri lið í japanska høvuðsstaðnum, Tokyo. Tær endaðu nummar 77 út av 96 luttakandi londum. Henrietta Nielsen, sum spælir við týska Flensborg TSB, vann sjey dystir. 15 ára gamla Durita F. Jensen vann tveir dystir, meðan eitt ár eldri Anna Mikkjalsdóttir ongan dyst vann, men tó var ógvuliga tætt við. Hetta var fyrstu ferð, at Durita og Anna vóru við í HM.
  • 12. apríl - Durita Jensen vann FM í borðtennis, einmansleiki hjá kvinnum, bert 15 ára gomul. Hon vann finaluna móti Annu Mikkjalsdóttir 3-0, settmunurin var 14-12, 11-6 og 11-4.
  • 12. apríl - Fróði F. Jensen úr Tvøroyrar Borðtennisfelag vann FM í einmansleiki hjá monnum. Hann vann finaluna móti Peter Niclasen, sum vann FM í 2013. Hann vann dystin 4-2. Settúrslitini vóru hesi: 12-10, 10-12, 8-11, 11-6, 11-8 og 12-10.

Badminton

[rætta wikitekst]
  • 12. apríl - Nicolaj Gunnarstein vann FM í einmansleiki í badminton hjá monnum. Hann vann móti stórabeiggja sínum Benjamin Gunnarstein. Teir búgva niðri í Danmark og eru hálvir føroyingar. Nicolaj vann 2-0. Settúrslitini vóru 21-11 og 21-16.
  • 12. apríl - Rannvá Carlsson er trífaldur føroyameistari triðja árið á rað. Í einmansleikinum spældi hon móti Kristinu Eriksen. Hon vann 2-0 við settúrslitunum 21-10 og 21-9.
  • 19. mai - Mona Mikkelsen og Jensa Jacobsen úr Syðrugøtu vunnu gull og silvur á Danish Open í badminton fyri juniorar í Farum. Tær luttóku í A-rekkjuni, sum er triðbesta deildin fyri juniorar í Danmark.
  • 18. apríl - Høgni Egilstoft Nielsen úr Sandavági vann FM í talvi bert 16 ára gamal. Tað gjørdist greitt, at hann hevði vunnið, longu tá eitt umfar var eftir, tí tá hevði hann 8 stig, meðan teir næstu eftir honum høvdu 6 stig. Hann er yngsti FM vinnari í talvi nakrantíð. Dagin eftir skrivaði hann artur føroyska talvsøgu, tá hann vann sín seinasta dyst og gjørdist tann higatil fyrsti og einasti, ið hevur vunnið FM í talvi við fullum stigatali. Bróðir hansara Rógvi Egilstoft Nielsen gjørdist nummar tvey, meðan Hans Kristian Simonsen gjørdist nummar trý.
  • 2. august - Føroyar vunnu 3 ½ - ½ móti Pakistan á Talv-OL í Tromsø. Helgi Dam Ziska vann á Mahmood Lodhi á fyrsta borði, John Rødgaard leikti javnt móti Ahmad Alio Syed á øðrum borði, Olaf Berg vann á Muhammado Younus á triðja borði og Høgni Egilstoft Nielsen vann á Mudasiro Iqbal á fjórða borði.
  • 3. august - Føroyar taptu ½ - 3 ½ móti Belgia á Talv-OL í Tromsø. Á føroyska liðnum vóru: Helgi Dam Ziska, Olaf Berg, Høgni Egilstoft Nielsen og John Arni Nielsen. Tað eydnaðist bara Helga Dam Ziska at fáa eitt hálvt stig henda dagin. Hinir tríggjur taptu.
  • 5. august - Føroyar taptu 1 ½ - 2 ½ móti Nikaragua á Talv-OL í Tromsø. Einasti føroyingurin, sum vann fulla úrtøku, var Helgi Dam Ziska á fyrsta borði. Høgni Egilstoft Nielsen á fjórða borði telvaði remis, meðan fyrst Olaf Berg og síðani John Rødgaard taptu.
  • 6. august - Føroyar vunnu 3 - 1 móti Sýria á Talvolympiaduni í Tromsø. Olaf Berg, Høgni Egilstoft Nielsen og John Arni Nilssen vunnu sínir dystir meðan John Rødgaard á 1. borði tapti.
  • 9. august - Føroyar taptu ½ - 3 ½ móti Singapore á Talvolympiaduni í Tromsø. Helgi Dam Ziska megnaði at fáa hálvt stig ímóti GM Zhong Zhang, ið hevði so høgt styrkistal sum 2611. Olaf Berg, Høgni Egilstoft Nielsen og John Arni Nilssen taptu.
  • 10. august - Føroyar leikti javnt móti Jemen á talvolympiaduni í Tromsø. Dysturin endaði javnur 2-2. John Rødgaard og John Arni Nilssen vunnu, men Helgi Dam Ziska og Olaf Berg taptu.
  • 12. august - Føroyar vunnu 2 ½ - 1 ½ á Marokko í 10. og næstsíðsta umfarinum í OL í talvi í Tromsø. Olaf Berg vann á 3. borði. Høgni Egilstoft Nielsen tapti á 4. borði, meðan John Rødgaard á 2. borði megnaði at fáa javnleik. Helgi Dam Ziska vann á 1. borði, tað var samstundis fjórði OL-sigur hansara á hesum sinni.
  • 13. august - Føroyar taptu ½ - 3 ½ móti Indonesia á Talv-OL í Tromsø. Høgni Egilstoft Nielsen vann á fjórða borði, meðan Helgi Dam Ziska, John Rødgaard og Olaf Berg taptu allir síni talv. Sostatt fingu Føroyar tilsamans 11 stig av 22 møguligum. Føroyar vunnu 4, leiktu 3 jøvn og taptu 4 talv. Føroyar vóru styrkismettar sum nr. 73 av teimum 177 luttakandi liðunum, og endaðu á einum 81. plássi sum næstaftast av norðurlendsku liðunum. Kina vann Talv-OL fyri fyrstu ferð.
  • 14. juni - Jórun Larsen Mørkøre vann donsku kappingina Natural Power Fitness, sum varð hildin í Randers. Nr. tvey hjá kvinnum gjørdist Árna Fjallstein og triðji føroyingurin ið luttók í kappingini fekk eisini eitt gott úrslit, tað var David Arge Galán, ið gjørdist nummar tvey hjá monnum.

Hendingar í 2013

[rætta wikitekst]
  • 15. apríl - Tvær bumbur brustu tætt við málstrikuna, meðan Boston Maraton var í gongd. Minst tvey fólk doyðu og fleiri vóru løstaði.
  • 17. mai - Jacob Vestergaard, landsstýrismaður í fiskimálum, fær handa ætlanarskriv frá ES um ætlaðar handilsforðingar móti Føroyum.
  • 28. august - Handilstiltøk hjá ES mótvegis Føroyum sett í gildi. Danskar havnir og aðrar ES havnir blivu stongdar fyri føroyskum skipum við sild og makreli og allur innflutningur av sild og makreli úr Føroyum er bannaður.
  • 5. september valdi løgmaður, Kaj Leo Johannesen, at loysa Kára P. Højgaard úr starvinum sum innlendismálaráðharri, eftir at mikið rok hevði verið um Eysturoyartunnilin, sum Kári P. Højgaard hevði ætlanir um at lata danska felagið Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) gera fyri pensjónspening úr Danmark, frá PensionDanmark. Rokið stóðst eitt nú av, at sáttmálin var loyniligur, og av ymiskum upplýsingum, ið komu út til fjølmiðlarnar.
  • 2. november - Gerhard Lognberg varð koyrdur úr Javnaðarflokkinum.
  • 20. november - Ein 61-ára gamal maður í Havn varð funnin deyður, hann varð myrður. Ein 68-ára gamal maður varð skuldsettur fyri morðið.
  • 26. november - Ein avgustur (spermur) varð tikin upp á land við Hvalastøðina við Áir, eftir at fýra avgustar høvdu svomið har nærhendis í nakrar dagar. Tveir av hvalunum doyðu, og tann eini av teimum varð so tikin upp við Hvalastøðina. Tá Bjarni Mikkelsen, lívfrøðingur, skuldi seta hol á avgustin, so brast hann. Bjarki Thomsen, sum starvast hjá Kringvarpi Føroya tók uppá film, sum seinni sama dag varð vístur í Degi og viku og lagdur á heimasíðuna hjá Kringvarpinum sama kvøld. Filmsbrotið ferðaðist kring heimin og sera nógv fólk hugdu at filmsbrotinum.
  • 14. desember og 15. desember - Tvær ódnir raktu Føroyar innanfyri eitt døgn. Fyrra ódnin byrjaði um leygarkvøldið hin 14. desember, og longu dagin eftir herjaði ein onnur ódn, sum var uppaftur verri enn hin fyrra. Hon byrjaði seinnapartin sunnudag hin 14. desember og herjaði til miðnátt. Fleiri hundrað skaðfráboðanir vóru og streymurin fór nógvastaðni norðanfjørðs í fleiri tímar.
  • 28. desember - Ein álvarsom ferðsluvanlukka hendi í Oyndarfirði onkuntíð millum kl. 6 og 10 um morgunin. Tveir ungir mans vóru við bilinum, 20 og 22 ára gamlir, báðir úr Oyndarfirði. Bilurin var farin útav vegnum og endaður á sjónum við Rættargjógv. Tann 22 ára gamli maðurin, Jens Pauli Juul, varð funnin deyður sama morgun, sum vanlukkan hendi. Leita varð eftir tí 20-ára gamla manninum í fleiri dagar, men hann varð ikki funnin fyrr enn eina viku seinni, tá umleið 400 fólk og 70 bátar luttóku í leitingini saman við Brimli, Tjaldrinum og Hvidbjørnen. Harumframt luttóku eisini eitt nú bjargningarbátarnir Lív, Ziska og Sverri. Líkið av Rana í Billustovu varð funnið hin 4. januar 2014 kl. 13.44.

Mentan í 2013

[rætta wikitekst]

Mentanarvirðislønir

[rætta wikitekst]

Ítróttur í 2013

[rætta wikitekst]

Fótbóltur

[rætta wikitekst]
  • 31. oktober til 5. november rann tá 50-ára gamli Marlon Kjærbo 133 km úr Klaksvík til Vágs, har hann vitjaði allir kappingarhylar í Føroyum, tók nakrir dropar úr hvørjum hyli, sum hann so skal stoyta í langhylin í Vági, sum væntandi skuldi byggjast liðugt í 2014. Talan var um stuðulsrenning. Marlon er formaður fyri Suðuroyar Svimjifelag (Susvim).
  • 13. desember - Pól Sundskarð rann 118 km úr Gásadali til Viðareiðis, hann rann um náttina, veðrið var ikki til vildar, men hann gjøgnumførdi túrin. Næstu tveir dagarnar eftir túrin herjaðu tvær ódnir í Føroyum.