Ларымін
Лары́мiн (Larimin; руск.: ларимин) — штучная мова, распрацаваная Вольгай Лаэдэль як частка яе ўтопіі аб аднаполай жаночай лесбійскай цывілізацыі планеты Атэа. У тэкстах гэтай утопіі ларымiн прадстаўлена як планавая мова, сканструяваная ведзьмамі планеты Атэа ў якасці міжнароднай мовы навукі, адукацыі і кніжнай культуры (выступаючы, такім чынам, збольшага падабенствам латыні і збольшага падабенствам мовы эсперанта ў рэальнай зямной гісторыі), якая зрабілася паступова, у выніку пашырэння кола адукаваных жыхарак планеты Атэа, усеагульнай мовай планеты Атэа.
Мова ларымiн з'яўляецца апрыёрнай выдуманай штучнай мовай і адносіцца да аглютынатыўных моў. У 2004 г. у інтэрнэце было апублікавана напісанае Вольгай Лаэдэль падрабязнае апісанне граматыкі мовы ларымiн, ларымiн-рускі слоўнік, які змяшчае да 2 тысяч слоў і словаформаў, прыклады тэкстаў на мове ларымiн.
Асноўныя прынцыпы мовы ларымiн
[правіць | правіць зыходнік]- Рэгулярнасць і лагічнасць мовы (аднак, без адмысловага імкнення да спрошчанасці).
- Аглютынатыўны лад і шырокае выкарыстанне афiксацыi у словаўтварэнні.
- Межы марфем заўсёды акрэсленыя (дзякуючы правілам, якія абмяжоўваюць магчымыя спалучэнні галосных і зычных у марфеме).
- Амаль усе марфемы маюць лексічныя значэнні і могуць удзельнічаць у словаўтварэнні і словазмене як афіксы або самастойныя карані. Акрамя іх у мове ёсць невялікая колькасць марфем, якія маюць сінтаксічнае, але не лексічнае значэнне, — гэта злучальныя галосныя і канчаткі слоў. Сінтаксічныя адносіны паміж марфемамі ў складаных словах абавязкова абазначаюцца злучальнымі галоснымі. Кожнае слова абавязкова мае канчатак, які паказвае прыналежнасць слова да вызначанай часціны мовы і яго сінтаксічную ролю ў сказе.
- Вольная граматыка: патэнцыйна неабмежаваная колькасць і разнастайнасць грамем (такіх, як склоны, пэўнасць і нявызначанасць, лікі, часы, віды, лады і т.п.) і неабавязковасць іх выразу (воля выяўляць або не выяўляць іх адпаведна жаданай дакладнасці і канкрэтнасці выказвання).
- Алфавіт, у ім літары напісаннем сваіх элементаў сімвалічна адлюстроўваюць фанетычную прыроду і асноўныя характарыстыкі пазначаемымі імі фанем.
Алфавіт
[правіць | правіць зыходнік]Згадванне ў літаратуры
[правіць | правіць зыходнік]- З груды, прэч той, што ў дрэйфе
- Вушамі тырчаць эльфы
- А можа яны — Лемле,
- Што шукаюць сваю зямлю?
- Лапочуць на ларымiне,
- Незразуметыя іншымі…
- (Алекс Лоу)[1]
Зацемкі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Алекс Лоу, Аккустика дрейфа // Стихи.ру
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Сидорова М. Ю., Шувалова О. Н. Інтэрнэт-лінгвістыка: выдуманыя мовы — М. : 1989.ру, 2006. — с. 60-73. ISBN 5-98789-005-5 [1] (руск.)
- Аўтарскае апісанне граматыкі і слоўнік мовы ларымін Архівавана 26 мая 2012. (руск.)
- Аўтарскае апісанне граматыкі і слоўнік мовы ларымін (іншы сайт) (руск.)
- Крэатыўныя ідэі лінгваканструявання
- Ларымiн на сайце Ігара Гаршына