Cmentarz wojenny nr 154 – Chojnik-Zadziele
Widok ogólny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ cmentarza |
wojenny |
Stan cmentarza |
nieczynny |
Powierzchnia cmentarza |
345 m² |
Liczba pochówków |
87 |
Liczba grobów |
12+46 |
Data otwarcia | |
Architekt | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego | |
Położenie na mapie gminy Gromnik | |
49°52′06″N 20°58′24″E/49,868333 20,973333 |
Cmentarz wojenny nr 154 – Chojnik-Zadziele – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się w Chojniku w powiecie tarnowskim, w gminie Gromnik. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[1].
Opis cmentarza
[edytuj | edytuj kod]Znajduje się na bezleśnym wzgórzu, przy jednej z wąskich dróg asfaltowych wychodzących od drogi wojewódzkiej nr 977 w Chojniku na północ[2]. W terenie jest trudny do odszukania. Zbudowany został na planie prostokąta na stoku lekko opadającym na północną stronę. Ustawione w rzędach nagrobki to betonowe, prostokątne stele z żeliwnymi krzyżami. Jest kilka rodzajów krzyży. Początkowo ogrodzenie tworzył drewniany, schodkowo ustawiony płot oraz żywopłot. Wejście prowadziło przez drewnianą bramę. Centralnym elementem dekoracyjnym był wysoki drewniany krzyż[3].
Polegli
[edytuj | edytuj kod]W 12 grobach zbiorowych i 46 pojedynczych pochowano tu 43 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 44 żołnierzy armii rosyjskiej. Zidentyfikowano tylko 11 z nich. Żołnierze austro-węgierscy walczyli w III Pułku Strzelców Cesarskich i 31. pułku piechoty landszturmu, żołnierze rosyjscy w 174. romieńskim oraz 279. łochwickim pułkach piechoty[3][4].
Los cmentarza
[edytuj | edytuj kod]Po II wojnie światowej nie dbano o cmentarze z I wojny, W naturalny sposób ulegały one zniszczeniu i zarastały roślinnością. Zdarzały się również akty wandalizmu[1]. Dopiero od lat 90. zaczęto je odnawiać. Na cmentarzu nr 154 z oryginalnego cmentarza zachowały się tylko wywrócone nagrobki z krzyżami. Cmentarz poddano generalnemu remontowi. Przycięty i odnowiony żywopłot z wiązów stanowi obecnie jedyne ogrodzenie tego cmentarza. Drewniany krzyż i bramę wykonano na nowo, na wzór pierwotnych. Na nowo ustawiono i pomalowano stele i krzyże, wykonano nowe tabliczki emaliowane, wyplantowano teren[4]. Wejście na cmentarz prowadzi przez wyciętą na kształt furtki lukę w żywopłocie (brama nie otwiera się).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
- ↑ Pogórze Rożnowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4.
- ↑ a b Oktawian Duda Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918, Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ISBN 83-85548-33-5
- ↑ a b Cmentarze I wojny. [dostęp 2015-05-08].