1930
Itxura
1930. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
Hamarkadak | 1910(e)koa • 1920(e)koa • 1930(e)koa • 1940(e)koa • 1950(e)koa |
Urteak | 1927 • 1928 • 1929 • 1930 • 1931 • 1932 • 1933 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1930 MCMXXX |
Ab urbe condita | 2683 |
Armeniar egutegia | 1379 ԹՎ ՌՅՀԹ |
Bahá'í egutegia | 86 – 87 |
Bengaliar egutegia | 1337 |
Berber egutegia | 2880 |
Egutegi budista | 2474 |
Myanmarko egutegia | 1292 |
Bizantziar egutegia | 7438 – 7439 |
Koptoen egutegia | 1646 – 1647 |
Etiopiar egutegia | 1922 – 1923 |
Hebrear egutegia | 5690 – 5691 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 1986 – 1987 |
Shaka Samvat | 1852 – 1853 |
Kali Yuga | 5031 – 5032 |
Iraniar egutegia | 1308 – 1309 |
Islamiar egutegia | 1348 – 1349 |
Japoniar egutegia | Shōwa 5 (昭和5年) |
Korear egutegia | 4263 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2473 |
Holozeniar egutegia | 11930 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herrian
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 30a – Eusko Abertzale Ekintza (EAE-ANV) alderdia sortu zen, San Andresko Manifestuaren bitartez.
Munduan
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 28a – Konstantinoplak eta Angorak izen ofiziala aldatu zuten Istanbul eta Ankarara, ondoz ondo.
- Apirilaren 22: Erresuma Batuak, AEBk, Frantziak, Italiak eta Japoniak Londresko Itsas-Armadaren Ituna sinatu zuten, itsaspekoen gerra erregulatuz eta itsasontzi militarren eraikuntza mugatuz.
- Ekainaren 30: Frantziak azken tropak atera zituen Rhinelandetik.
- Irailaren 14: Alemaniako hauteskundeetan Naziak bilakatu ziren Reichstageko bigarren indarra.
Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herrian
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 1a – Lehen Olerti Eguna ospatu zuten Errenterian. Euskaltzaleak elkarteak antolatuta, euskal kulturako idazlerik nabarmenenak izan ziren bertan.
- "Au Pays des Basques" soinudun dokumentala Jean Faugeres eta Maurice Champreux-ek aurkeztu zuten, Gaëtan Bernoville lohizundarraren gidoiarekin.
Munduan
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 14a – La rosa del azafrán (euskaraz: Azafraiaren arrosa), Jacinto Guerreroren musika eta Federico Romero Sarachaga eta Guillermo Fernández-Shaw Iturralderen libretoa duen zarzuela estreinatu zen Madrilgo Teatro Calderónen.
Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 18a – Clyde Tombaugh-ek Pluton planeta ipotxa aurkitu zuen.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 13a – Lehendabiziko Munduko Futbol Txapelketa hasi zen Uruguain.
Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Adonis, siriar poeta eta itzultzailea.
- Urtarrilaren 1a – Abdul Latif Dayfallah, Ipar Yemengo lehen ministroa (h. 2019).
- Urtarrilaren 1a – Manuel Egiguren, euskal fraide frantziskotarra, misiolaria eta Beniko (Bolivia) gotzain laguntzailea (h. 2012).
- Urtarrilaren 1a – Yaffar al Numeiry, Sudango presidentea (h. 2009).
- Urtarrilaren 3a – Marcel Dubé, Quebecdar antzerkigilea, Kanadako antzerkigile onenetako eta oparoenetako bat (h. 2016).
- Urtarrilaren 3a – María Ángeles Garai, Bizkaiko lehen ikastolako lehen andereñoa (h. 2022).
- Urtarrilaren 3a – Robert Loggia, estatubatuar aktorea (h. 2015).
- Urtarrilaren 8a – Luciano Montero Rechou, lapurtar txirrindularia (h. 2012).
- Urtarrilaren 11 – Laurent Bidart, lapurtar errugbilaria (h. 2000).
- Urtarrilaren 11 – Mixel Burukoa, baionar politikari abertzalea eta medikua (h. 1990).
- Urtarrilaren 11 – Rod Taylor, australiar aktorea (h. 2015).
- Urtarrilaren 13a – Roman Cieślewicz, ukrainar margolaria (h. 1996).
- Urtarrilaren 13a - Waltraut Seitter, Alemanian astronomia katedra bat eduki zuen lehen emakumea (h. 2007).
- Urtarrilaren 15a – Hédi Baccouche, Tunisiako lehen ministroa (h. 2020).
- Urtarrilaren 18a – Maria de Lourdes Pintasilgo, Portugalgo lehen ministroa (h. 2004).
- Urtarrilaren 19a - Nina Byers, estatubatuar fisikari teorikoa eta ikerketa-irakaslea (h. 2014).
- Urtarrilaren 19a – Tippi Hedren, estatubatuar aktorea eta modeloa.
- Urtarrilaren 19a – Uxío Novoneyra, galiziar idazlea (h. 1999).
- Urtarrilaren 19a – René Orozco, txiletar doktorea eta akademikoa (h. 2024).
- Urtarrilaren 20a – Buzz Aldrin, estatubatuar astronauta eta militar ohia, ilargia zapaldu zuen bigarren pertsona.
- Urtarrilaren 20a – Anita Sirgo, asturiar ekintzaile komunista (h. 2024).
- Urtarrilaren 22a – Alberto Arbasino, italiar legegizona eta idazlea (h. 2020).
- Urtarrilaren 22a – Marivi Bilbao, bilbotar aktorea (h. 2013).
- Urtarrilaren 23a – Tatiana Savitxeva, Bigarren Mundu Gerran Leningradeko setioan egunerokoa idatzi zuen sobietar nerabea (h. 1944).
- Urtarrilaren 23a – Derek Walcott, antillar idazlea, 1992ko Literaturako Nobel Saria (h. 2017).
- Urtarrilaren 24a – John Romita Sr., estatubatuar komikigilea (h. 2023).
- Urtarrilaren 24a – Manuel Vázquez, espainiar komikigilea, Francisco Ibáñezekin batera Espainian eragin gehien izan duenetakoa (h. 1995).
- Urtarrilaren 27a – Periko Solabarria, bizkaitar apaiza eta ezker abertzaleko politikaria (h. 2015).
- Urtarrilaren 28a – Luis de Pablo, euskal musikagilea, iraskasle famatua nazioartean (h. 2021).
- Urtarrilaren 30a – Gene Hackman, estatubatuar aktorea.
- Urtarrilaren 30a – Egon Klepsch, alemaniar politikaria, Europako Parlamentuko lehendakaria (h. 2010).
- Urtarrilaren 30a – Vsevolod Nestayko, ukraniar idazlea, haur literaturan berezitua (h. 2014).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – Shahabuddin Ahmed, Bangladeshko presidentea (h. 2022).
- Otsailaren 1a – Hussain Muhammad Ershad, Bangladeshko presidentea (h. 2019).
- Otsailaren 1a – María Elena Walsh, argentinar poeta, idazle, kantautore, antzerkigile eta konpositorea (h. 2011).
- Otsailaren 2a – Zbyněk Hejda, Txekiako idazle garrantzitsua.
- Otsailaren 10a – Robert Wagner, zinema eta telebistako estatubatuar aktorea.
- Otsailaren 10a – Fernando Ybarra López-Dóriga, euskal noble, enpresaburu eta politikaria (h. 2001).
- Otsailaren 11 – Mary Quant, britainiar moda-diseinatzailea, minigonaren asmatzailea (h. 2023).
- Otsailaren 12a – Mercè Torrents Turmo, kataluniar piano-jole eta konpositorea (h. 2018).
- Otsailaren 15a – Bruce Dawe, australiar olerkaria, Australiako olerkari eraginkorrenetakotzat joa (h. 2020).
- Otsailaren 17a – Daniel Gil, espainiar diseinatzailea (h. 2004).
- Otsailaren 17a – Ruth Rendell, britainiar idazlea (h. 2015).
- Otsailaren 19a – John Frankenheimer, estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea (h. 2002).
- Otsailaren 21a – Enrique Tábara, ekuadortar marrazkigilea (h. 2021).
- Otsailaren 22a – Jesús María Hurtado Arrieta, bizkaitar futbolaria (h. 2012).
- Otsailaren 22a – Giuliano Montaldo, italiar zinema zuzendari, gidoilari eta aktorea (h. 2023).
- Otsailaren 27a – Joanne Woodward, estatubatuar aktorea.
- Otsailaren 28a – Leon Cooper, estatubatuar fisikaria eta unibertsitateko irakaslea, 1972ko Fisikako Nobel Saria (h. 2024).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 1a – Gastone Nencini, italiar txirrindularia (h. 1980).
- Martxoaren 2a – Pablo Armando Fernández, kubatar idazle, poeta, eleberrigile, itzultzaile, saikeragile eta antzerkigilea (h. 2021).
- Martxoaren 2a – Tom Wolfe, estatubatuar idazle era kazetaria (h. 2018).
- Martxoaren 3a – Ion Iliescu, Errumaniako presidentea.
- Martxoaren 4a – Federico García Moliner, espainiar fisikaria.
- Martxoaren 6a – Lorin Maazel, estatubatuar biolinista eta orkestra zuzendaria (h. 2014).
- Martxoaren 7a – Antony Armstrong-Jones, lehen Snowdoneko Kondea, britainiar argazkilari eta zinemagilea, Margarita printzesaren senarra (h. 2017).
- Martxoaren 7a – Stanley Lloyd Miller, estatubatuar kimikaria (h. 2007).
- Martxoaren 7a – Artemio Zarco, euskal abokatu, idazle eta zutabegilea (h. 2012).
- Martxoaren 8a – Franz Gertsch, suitzar margolaria, erretratu erraldoi hiperrealistegatik ezaguna (h. 2022).
- Martxoaren 9a – José Antonio Vivó, gipuzkoar politikaria (h. 1979).
- Martxoaren 13a – Pat Bieter, estatubatuar politikari eta irakaslea, Boiseko Unibertsitatean Basque studies programaren bultzatzailea (h. 1999).
- Martxoaren 15a – Zhores Alferov, sobietar eta errusiar fisikaria, 2000ko Fisikako Nobel Saria (h. 2019).
- Martxoaren 15a – Martin Karplus, austriar-estatubatuar kimiko teorikoa, 2013ko Kimikako Nobel Saria.
- Martxoaren 16a – Marcel Queheille, zuberoar txirrindularia (h. 2021).
- Martxoaren 17a – James Irwin, estatubatuar astronauta (h. 1991).
- Martxoaren 18a – Hector Bianciotti, argentinar jatorriko frantziar idazlea (h. 2012).
- Martxoaren 20a – Thomas Stafford Williams, zeelandaberritar kardinala (h. 2023).
- Martxoaren 21a – Harrison White, estatubatuar soziologoa, gizarte-sareen analisiaren aitzindarietakoa (h. 2024).
- Martxoaren 22a – Nora Cortiñas, gizarte psikologoa eta Argentinako giza eskubideen defentsaren aldeko militantea, Maiatzaren Plazako Amen sortzaileetako bat (h. 2024).
- Martxoaren 22a – Stephen Sondheim, estatubatuar musikagilea, XX. mendeko musikalaren egile garrantzitsuenetako bat (h. 2021).
- Martxoaren 24a – David Dacko, Afrika Erdiko Errepublikako lehendabiziko presidentea (h. 2003).
- Martxoaren 24a – Agustín González, espainiar aktorea (h. 2005).
- Martxoaren 24a – Cristóbal Halffter, espainiar musikagilea eta orkestra zuzendaria (h. 2021).
- Martxoaren 24a – Steve McQueen, estatubatuar aktorea (h. 1980).
- Martxoaren 24a – David Vázquez Martínez, espainiar-argentinar biokimikaria eta ikertzailea (h. 1986).
- Martxoaren 26a – Sandra Day O'Connor, estatubatuar epaile eta legelaria (h. 2023).
- Martxoaren 26a – Lolita Torres, argentinar aktorea eta kantaria (h. 2002).
- Martxoaren 27a – Daniel Spoerri, errumaniar artista (h. 2024).
- Martxoaren 28a – Jerome Isaac Friedman, estatubatuar fisikaria, 1990eko Fisikako Nobel Saria.
- Martxoaren 29a – Enrique V. Iglesias, espainiar-uruguaitar ekonomista eta politikaria.
- Martxoaren 29a – Anerood Jugnauth, Maurizioko presidente eta lehen ministroa (h. 2021).
- Martxoaren 30a – Maria Àngels Anglada, kataluniar idazlea (h. 1999).
- Martxoaren 30a – Philippe Fanoko Kossi Kpodzro, togoar elizgizon eta politikaria (h. 2024).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Victoria Sau, kataluniar idazlea, psikologoa eta aktibista politiko feminista (h. 2013).
- Apirilaren 1a – Dennis Young, zeelandaberritar errugbilaria (h. 2020).
- Apirilaren 2a – Rosalind Fox Solomon, estatubatuar argazkilaria.
- Apirilaren 3a – Helmut Kohl, Alemaniako 32. kantzilerra (h. 2017).
- Apirilaren 7a – Vilma Espín, Kubako iraultzako buruzagietako bat eta Raul Castroren emaztea (h. 2007).
- Apirilaren 7a – Cliff Morgan, galestar errugbilaria (h. 2013).
- Apirilaren 8a – Karlos Hugo Borboi-Parmakoa, Parmako duke eta erregegai karlista (h. 2010).
- Apirilaren 9a – Alphonse Alley, Dahomeyko presidentea (h. 1987).
- Apirilaren 9a – Maria Luisa Altieri Biagi, italiar hizkuntzalaria (h. 2017).
- Apirilaren 10a – Dolores Huerta, estatubatuar buruzagi sindikal eta aktibista soziala.
- Apirilaren 11 – Anton Szandor LaVey, estatubatuar idazlea, musikaria, okultista eta Satanen Elizaren sortzailea (h. 1997).
- Apirilaren 12a – John Landy, australiar atleta eta politikaria (h. 2022).
- Apirilaren 14a – Ann Trevenen Jenkin, kornuallestar aktibista, liburuzain, irakasle eta idazlea (h. 2024).
- Apirilaren 15a – Vigdís Finnbogadóttir, Islandiako presidentea, hauteskunde bidez aukeratutako emakumezko lehen estatuburua.
- Apirilaren 17a – Sagrario Aranburu, nafar dantzaria, abeslaria eta piano-jotzailea (h. 2021).
- Apirilaren 17a – Chris Barber, britainiar jazz musikari, tronboi jole eta orkestra zuzendaria (h. 2021).
- Apirilaren 18a – Jusèp Amiell, arandar apaiz eta aranerazko idazlea (h. 2024).
- Apirilaren 18a – Angus Lennie, eskoziar aktorea (h. 2014).
- Apirilaren 21a – Hilda Hilst, brasildar poeta, kronista, eleberrigile eta antzerkigilea (h. 2004).
- Apirilaren 21a – Silvana Mangano, italiar aktorea (h. 1989).
- Apirilaren 23a – Amalia Avia, espainiar margolari figuratiboa (h. 2011).
- Apirilaren 24a – Richard Donner, estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (h. 2021).
- Apirilaren 24a – José Sarney, Brasilgo presidentea.
- Apirilaren 25a – Jakes Abeberri, lapurtar politikari eta abokatua (h. 2022).
- Apirilaren 25a – Jorge Cortes Izal, nafar euskaltzain urgazlea (h. 2010).
- Apirilaren 25a – Irene Gutiérrez Caba, espainiar antzezlea (h. 1995).
- Apirilaren 25a – Paul Mazursky, estatubatuar zinema zuzendari, gidoigile eta aktorea (h. 2014).
- Apirilaren 28a – James Baker, estatubatuar politikaria.
- Apirilaren 29a – Mahmud Terengganukoa, Terengganuko sultana (h. 1998).
- Apirilaren 29a – Jean Rochefort, antzerki, telebista eta zinemako frantziar antzezlea (h. 2017).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 2a – John Anglin, estatubatuar banku-lapurra, Alcatrazeko kartzelatik ihes egin zuelako ezaguna (1962an desagertua).
- Maiatzaren 3a – Juan Gelman, argentinar olerkaria, itzultzailea eta kazetaria (h. 2014).
- Maiatzaren 3a – Luce Irigaray, belgikar-frantziar idazlea, psikoanalista eta hizkuntzalaria.
- Maiatzaren 4a – Jacques Valade, frantziar politikaria, Akitaniako Eskualde Kontseiluko presidentea (h. 2023).
- Maiatzaren 5a – Michael James Adams, estatubatuar pilotu eta astronauta (h. 1967).
- Maiatzaren 7a – Anatoli Lukianov, Sobietar Batasuneko agintari nagusia (h. 2019).
- Maiatzaren 8a – Rafael Munoa, donostiar pintorea eta marrazkilaria (h. 2012).
- Maiatzaren 9a – André Cherpillod, esperanto hizkuntzaren aldeko frantziar intelektuala.
- Maiatzaren 9a – Susan Leeman, estatubatuar endokrinologoa, neuroendokrinologiaren sortzaileetako bat.
- Maiatzaren 10a – George E. Smith, estatubatuar fisikaria, 2009ko Fisikako Nobel Saria.
- Maiatzaren 11 – Kamau Brathwaite, barbadostar poeta eta irakaslea (h. 2020).
- Maiatzaren 11 – Edsger Dijkstra, herbeheretar informatikaria, informatikaren aintzindarietako bat (h. 2002).
- Maiatzaren 12a – Mazisi Kunene, zuluerazko hegoafrikar poeta (h. 2006).
- Maiatzaren 12a – Manuel Marulanda, Tirofijo, urte luzez FARCeko buru izandako gerrillaria, mundu osoan egon den gerrilaririk zaharrena (h. 2008).
- Maiatzaren 12a – Patricia McCormick, estatubatuar jauzilaria (h. 2023).
- Maiatzaren 13a – José Jiménez Lozano, espainiar idazlea (h. 2020).
- Maiatzaren 15a – Jasper Johns, estatubatuar margolaria, eskultorea eta artista grafikoa.
- Maiatzaren 21a – Malcolm Fraser, Australiako lehen ministroa (h. 2015).
- Maiatzaren 23a – Dionisio Amundarain, gipuzkoar itzultzailea, testuen zuzentzailea, euskararen sustatzailea, euskara irakaslea, apaiza eta beneditarra.
- Maiatzaren 23a – Richard Anuszkiewicz, estatubatuar margolari eta grabatzailea (h. 2020).
- Maiatzaren 23a – Ibone Belaustegigoitia, euskal kirolari ohia, tranpolin jauzietan aditua.
- Maiatzaren 23a – Ramon Latasa, nafar aizkolaria, historiako aizkolari hoberenetakoa (h. 1991).
- Maiatzaren 23a – Jordi Solé Tura, kataluniar politikari eta legelaria (h. 2009).
- Maiatzaren 27a – John Barth, estatubatuar idazle postmodernista (h. 2024).
- Maiatzaren 28a – Edward Seaga, Jamaikako lehen ministroa (h. 2019).
- Maiatzaren 29a - Maria Azeo Ezkerra, Maitxo segalaria, gipuzkoar etxekoandre-baserritarra, emakume aitzindaria sega apostuko jardunean (h. 2002).
- Maiatzaren 30a – Luis Irizar, euskal sukaldaria (h. 2021).
- Maiatzaren 30a – Robert Ryman, estatubatuar margolaria (h. 2019).
- Maiatzaren 31 – Clint Eastwood, estatubatuar aktorea, zuzendaria eta film-ekoizlea.
- Maiatzaren 31 – Juan Genovés, espainiar margolaria eta artista grafikoa (h. 2020).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 2a – Charles Conrad, estatubatuar astronauta eta militarra (h. 1999).
- Ekainaren 2a – Joakim Fraile, nafar margolaria (h. 1998).
- Ekainaren 2a – Birutė Žilytė-Steponavičienė, lituaniar marrazkilari, irudigile, margolari eta irakaslea (h. 2024).
- Ekainaren 7a – Gérard Genette, frantziar literatura-kritikaria (h. 2018).
- Ekainaren 8a – Juan Jose Agirre Begiristain, Lazkaoko Beneditarren Monasterioko bibliotekaria eta Lazkaoko Beneditarren Fundazioko zuzendaria.
- Ekainaren 8a – Robert Aumann, israeldar matematikari eta unibertsitate irakaslea, 2005ean Ekonomiako Nobel Saria.
- Ekainaren 9a – Barbara, frantziar kantugile eta abeslaria (h. 1999).
- Ekainaren 9a – Alda Lara, portugalerazko angolar idazle, ipuin idazle eta poeta (h. 1962).
- Ekainaren 9a – Jordi Pujol, Kataluniako Generalitateko 126. lehendakaria.
- Ekainaren 10a – Ilya Glazunov, errusiar margolaria (h. 2017).
- Ekainaren 12a – Barbara Clementine Harris, etatubatuar apezpikua, Komunio Anglikanoan apezpiku ordenatu zen historiako lehen emakumea (h. 2020).
- Ekainaren 18a – Claude Goutin, frantziar irakasle, marrazkilari, eskultore eta artista (h. 2018).
- Ekainaren 19a – Gena Rowlands, estatubatuar zinema-, antzerki- eta telebista-antzezlea (h. 2024).
- Ekainaren 20a – Magdalena Abakanowicz, poloniar eskultorea (h. 2017).
- Ekainaren 22a – Walter Bonatti, italiar alpinista, historia osoko onenenetakoa (h. 2011).
- Ekainaren 22a – Francisco Fernández Ordóñez, espainiar politikari eta abokatua (h. 1992).
- Ekainaren 23a – Donn F. Eisele, estatubatuar astronauta (h. 1987).
- Ekainaren 23a – John Elliott, britainiar historialari eta hispanista (h. 2022).
- Ekainaren 23a – Elza Soares, brasildar sanba, bossa nova eta Brasilgo herri musika abeslaria eta musikagilea (h. 2022).
- Ekainaren 24a – Claude Chabrol, frantziar zinema zuzendaria (h. 2010).
- Ekainaren 28a – Jose Luis Artetxe, Athleticeko futbolaria (h. 2016).
- Ekainaren 28a – William C. Campbell, irlandar estatubatuar biologo eta parasitologoa, 2015eko Medikuntzako Nobel Saria.
- Ekainaren 28a – Itamar Franco, Brasilgo presidentea (h. 2011).
- Ekainaren 29a – Hiazinto Fernandorena, euskal irakasle, itzultzaile, euskaltzain urgazle eta euskaltzalea (h. 2017).
- Ekainaren 29a – Sławomir Mrożek, poloniar antzerkigilea (h. 2013).
- Ekainaren 30a – Elena Espejo, espainiar aktore, errealizadore eta antzerki- eta zinema-ekoizlea.
- Ekainaren 30a – Joaquín Sanz Gadea, espainiar sendagilea (h. 2019).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Gonzalo Sánchez de Lozada, Boliviako presidentea.
- Uztailaren 2a – Carlos Menem, Argentinako presidentea (h. 2021).
- Uztailaren 3a – Angel Aintziburu, nafar idazlea eta ohorezko euskaltzaina (h. 2019).
- Uztailaren 3a – Carlos Kleiber, alemaniar-austriar orkestra-zuzendaria (h. 2004).
- Uztailaren 4a – Michel Zelaia, lapurtar errugbilaria (h. 2019).
- Uztailaren 6a – Hans-Jürgen Heise, alemaniar idazlea (h. 2013).
- Uztailaren 6a – Françoise Mallet-Joris, belgikar-frantziar idazlea (h. 2016).
- Uztailaren 7a – Tadao Kobayashi, japoniar futbolaria.
- Uztailaren 7a – Biljana Plavsic, Bosniako Serbiar Errepublikako presidentea eta gerra-kriminala.
- Uztailaren 8a – Antoine Bourseiller, frantziar aktorea eta antzerki-zuzendaria (h. 2013).
- Uztailaren 11 – Harold Bloom, estatubatuar irakaslea, literaturaren teoria eta kritika akademikoa jorratu jorratu zituena (h. 2019).
- Uztailaren 13a – Naomi Shemer, israeldar musikari eta kantautorea, "Israelgo kantu eta poesiaren lehen dama" (h. 2004).
- Uztailaren 14a – Polly Bergen, estatubatuar aktore, abeslari telebista aurkezle eta idazlea (h. 2014).
- Uztailaren 14a – Paul-Émile de Souza, Dahomeyko presidentea (h. 1999).
- Uztailaren 15a – Jacques Derrida, frantziar filosofoa, dekonstrukzioaren kontzeptua garatu zuen lehena (h. 2004).
- Uztailaren 15a – Stephen Smale, estatubatuar matematikaria.
- Uztailaren 16a – Guy Béart, frantziar abeslaria eta kantautorea (h. 2015).
- Uztailaren 17a – Arpád Račko, eslovakiar eskultorea (h. 2015).
- Uztailaren 18a – Juan García Atienza, valentziar idazlea eta dokumentalista (h. 2011).
- Uztailaren 26a – Jose Abad Azpilikueta, nafar-madrildar margolaria (h. 1985).
- Uztailaren 28a – Firoza Begum, bangladeshtar abeslaria (h. 2014).
- Uztailaren 28a – Claude Boujon, haur eta gazte literaturako idazle eta ilustratzaile frantziarra (h. 1995).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 1a – Pierre Bourdieu, frantziar soziologoa, antiglobalizazio eta altermundialismo mugimenduen inspiratzaile intelektualetako bat (h. 2002).
- Abuztuaren 3a – Pepita Caubet, aranerazko idazle eta poeta (h. 2007).
- Abuztuaren 4a – Ali al-Sistani, Irakeko xiitar marja'rik influenteenetako bat.
- Abuztuaren 5a – Neil Armstrong, estatubatuar astronauta, Apollo 11 misioan ilargia zapaldu zuen lehenengo gizaki lurtarra (h. 2012).
- Abuztuaren 5a – Michal Kováč, Eslovakiar Errepublikako lehendabiziko presidentea (h. 2016).
- Abuztuaren 6a – Abbey Lincoln, estatubatuar jazz-abeslari eta aktorea (h. 2010).
- Abuztuaren 9a – Carmen Balcells, kataluniar agente literarioa (h. 2015).
- Abuztuaren 9a – Jacques Parizeau, Quebeceko lehen ministroa (h. 2015).
- Abuztuaren 12a – George Soros, jatorri juduko hungariar-estatubatuar aberatsa, inbertitzailea eta filantropoa.
- Abuztuaren 15a – Albert Ndele, Kongoko lehen ministroa (h. 2023).
- Abuztuaren 15a – José María Zarraga, bizkaitar futbolari eta entrenatzailea (h. 2012).
- Abuztuaren 16a – Tony Trabert, estatubatuar tenislaria (h. 2021).
- Abuztuaren 17a – Philippe Bernier, frantziar kazetari eta idazlea (h. 2000).
- Abuztuaren 17a – Ted Hughes, ingeles idazlea eta poeta (h. 1998).
- Abuztuaren 17a – Simone Arnold Liebster, frantziar autobiografoa.
- Abuztuaren 18a – Agustin Ibarrola, euskal herritar margolari eta eskultorea (h. 2023).
- Abuztuaren 19a – Frank McCourt, irlandar jatorriko estatubatuar idazlea (h. 2009).
- Abuztuaren 20a – Mícheál Ó Muircheartaigh, irlandar Joko Gaelikoetako telebista eta irratiko esataria (h. 2024).
- Abuztuaren 20a – Jan Olszewski, Poloniako lehen ministroa (h. 2019).
- Abuztuaren 21a – Alan Ashcroft, ingeles errugbilaria (h. 2021).
- Abuztuaren 21a – Margaret Windsor, Ingalaterrako Jurgi VI.aren eta Elisabete Erregina Amaren bigarren alaba (h. [[2002
- Abuztuaren 22a – Gylmar dos Santos Neves, brasildar futbol atezaina (h. 2013).
- Abuztuaren 23a – Felipe Alberdi, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Abuztuaren 23a – Michel Rocard, Frantziako lehen ministroa (h. 2016).
- Abuztuaren 24a - Ana María Pascual-Leone, espainiar farmazialaria.
- Abuztuaren 25a – Sean Connery, eskoziar zinema aktore eta ekoizlea (h. 2020).
- Abuztuaren 28a – Ben Gazzara, italiar jatorriko estatubatuar aktore eta zuzendaria (h. 2012).
- Abuztuaren 28a – Irineo Serbiakoa, Serbiako 45. patriarka, Serbiako Eliza Ortodoxoaren burua (h. 2020).
- Abuztuaren 29a – Carlos Loyzaga, euskal jatorriko filipinar saskibaloi jokalaria (h. 2016).
- Abuztuaren 30a – Mikel Arozamena, nafar bertsolaria (h. 1976).
- Abuztuaren 30a – Warren Buffett, estatubatuar inbertsore, enpresari eta filantropoa, munduko inbertsore arraskastatsuenatzat joa.
- Abuztuaren 31 – Ramón Aboitiz Musatadi, bizkaitar ingeniari, akademiko eta enpresaria (h. 2010).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 1a – Anita Dolly Panek, poloniar-brasildar biokimikaria (h. 2024).
- Irailaren 1a – Raoul Sangla, lapurtar zinema zuzendari, gidoigile eta kazetaria (h. 2021).
- Irailaren 1a – Michel Serres, frantziar filosofo eta zientzietako historialaria (h. 2019).
- Irailaren 1a – Begoña Urkixo, bizkaitar politikari eta enpresaburua (h. 2007).
- Irailaren 4a – Robert Arneson, estatubatuar eskultorea (h. 1992).
- Irailaren 5a – Ken Naganuma, japoniar futbolaria (h. 2008).
- Irailaren 7a – Balduin I.a Belgikakoa, Belgikako erregea (h. 1993).
- Irailaren 7a – Sonny Rollins, estatubatuar jazzeko saxo-jotzailea.
- Irailaren 10a – Jesus Garai, Bilboko Athletic Klubeko jokalaria (h. 1995).
- Irailaren 10a – Ferreira Gullar, brasildar olerkari, antzerkigile, saiakeragile, ipuingile, kazetari eta arte-kritikaria (h. 2016).
- Irailaren 10a – Liliana Segre, Holokaustotik bizirik atera zen italiarra, 2018an bizitza osorako senatari izendatua.
- Irailaren 11 – Jean-Claude Forest, frantziar komikigilea (h. 1998).
- Irailaren 11 – Primi Nécega, galiziar idazlea (h. 2024).
- Irailaren 11 – Vera T. Sós, hungariar matematikaria, zenbakien teorian eta konbinatorian espezializatua (h. 2023).
- Irailaren 12a – Akira Suzuki, japoniar kimikaria, 2010eko Kimikako Nobel Saria.
- Irailaren 13a – Jimmy McLane, estatubatuar igerilaria (h. 2020).
- Irailaren 14a – Anton Dontxev, bulgariar idazlea (h. 2022).
- Irailaren 14a – Elisso Virssaladze, georgiar piano-jotzailea.
- Irailaren 15a – Jose Luis Azkue, gipuzkoar musikaria.
- Irailaren 15a – Pierino Baffi, italiar txirrindularia (h. 1985).
- Irailaren 15a – Loli Lopez Goñi, gipuzkoar mendigoizalea, emakumezkoen alpinismoan aitzindaria Euskal Herrian (h. 2020).
- Irailaren 15a – Patsy O'Connell Sherman, estatubatuar kimikaria, matematikaria eta asmatzailea (h. 2008).
- Irailaren 17a – Vicenta Llorente del Moral, bizkaitar entomologoa, ortopteroetan aditua.
- Irailaren 17a – Edgar Mitchell, estatubatuar astronauta eta militarra (h. 2016).
- Irailaren 17a – Thomas P. Stafford, estatubatuar astronauta (h. 2024).
- Irailaren 19a – Montserrat Carulla, kataluniar aktorea (h. 2020).
- Irailaren 21a – Benigno Aspuru, euskal txirrindularia (h. 2014).
- Irailaren 22a – Antonio Saura, espainiar margolaria (h. 1998).
- Irailaren 23a – Ray Charles, soul, rhythm and blues eta jazzeko estatubatuar kantari, saxo-jole eta piano-jolea (h. 2004).
- Irailaren 24a – Fernand Ouellette, kanadar poeta, Quebeceko 60ko hamarkadako idazle nagusietakoa.
- Irailaren 24a – Catherine Robbe-Grillet, frantziar idazle, aktore eta dominatrixa.
- Irailaren 24a – Hans Vermeer, alemaniar hizkuntzalari eta itzultzaile akademikoa (h. 2010).
- Irailaren 24a – John Young, estatubatuar astronauta (h. 2018).
- Irailaren 25a – Herbert Heckmann, alemaniar idazlea (h. 1999).
- Irailaren 26a – Joe Brown, britainiar alpinista (h. 2020).
- Irailaren 28a – Immanuel Wallerstein, estatubatuar soziologo eta gizarte-zientifiko historikoa, mundu-sistema analisiaren teoriko nagusia (h. 2019).
- Irailaren 29a – Lucien Mias, frantziar errugbilaria (h. 2024).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – Richard Harris, irlandar aktore eta zinema zuzendaria (h. 2002).
- Urriaren 1a – Philippe Noiret, frantziar aktorea (h. 2006).
- Urriaren 2a – Antonio Gala, espainiar idazlea (h. 2023).
- Urriaren 4a – Svava Jakobsdóttir, islandiar idazlea (h. 2004).
- Urriaren 5a – June Almeida, eskoziar birologoa, BBCren arabera lehen koronabirusa aurkitu zuen emakumea (h. 2007).
- Urriaren 5a – Reinhard Selten, alemaniar ekonomista eta matematikaria, 1994ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2016).
- Urriaren 6a – Hafez al-Assad, Siriako presidentea (h. 2000).
- Urriaren 6a – Daniel Moyano, argentinar idazlea, kazetaria eta musikagilea (h. 1992).
- Urriaren 8a – Toru Takemitsu, japoniar musikagilea (h. 1996).
- Urriaren 9a – José Luis Amadoz, nafar poeta eta psikiatra (h. 2007).
- Urriaren 10a – Yves Chauvin, frantziar kimikari eta unibertsitate-irakaslea, 2005eko Kimikako Nobel Saria (h. 2015).
- Urriaren 10a – Harold Pinter, ingeles idazlea, 2005eko Literaturako Nobel Saria (h. 2008).
- Urriaren 11 – A. Q. M. Badruddoza Chowdhury, Bangladeshko presidentea (h. 2024).
- Urriaren 14a – Patxi Etxeberria Zubiria, gipuzkoar bertsolaria.
- Urriaren 14a – Schafik Handal, salvadortar politikaria, El Salvadorreko ezkerreko lider garrantzitsua (h. 2006).
- Urriaren 14a – Jesus Olaberri, nafar erremonte jokalari ohia, 50-60 urteetan aurrelari onenetakoa.
- Urriaren 14a – Mobutu Sese Seko, Kongoko Errepublika Demokratikoko presidente eta diktadorea (h. 1997).
- Urriaren 16a – Carmen Sevilla, espainiar aktore, dantzari eta telebista aurkezlea (h. 2023).
- Urriaren 20a – Madeleine Cabidoche, euskal espeleologiaren aintzindari eta sustatzailea (h. 2018).
- Urriaren 21a – Robert Baulon, lapurtar errugbilaria (h. 2011).
- Urriaren 21a – Fred de Bruyne, belgikar txirrindularia (h. 1994).
- Urriaren 21a – Enrique Iartza, gipuzkoar futbolaria (h. 2001).
- Urriaren 21a – Ivan Silaiev, SESBeko lehen ministroa (h. 2023).
- Urriaren 22a – Estela de Carlotto, giza eskubideen aldeko argentinar ekintzailea eta Maiatzeko Plazako Amonen elkarteko lehendakaria.
- Urriaren 24a – Ahmad Shah Pahangekoa, Pahangeko sultana eta Malaysiako erregea (h. 2019).
- Urriaren 24a – Jack Angel, estatubatuar ahots-aktorea (h. 2021).
- Urriaren 24a – Johan Galtung, norvegiar soziologo eta matematikaria (h. 2024).
- Urriaren 24a – Maria del Carmen Goñi, nafar aktore eta telebista aurkezlea.
- Urriaren 26a – John Arden, ingeles antzerkigilea (h. 2012).
- Urriaren 27a – Francisca Aguirre, espainiar idazlea eta poeta (h. 2019).
- Urriaren 27a – Jordi Grau, kataluniar zinemagilea (h. 2018).
- Urriaren 27a – Domingo Olite, El vasco Olite, argentinar pilotari ohia, palan aditua.
- Urriaren 27a - Gladys West, estatubatuar matematikaria, GPS sistemaren matematikari egindako ekarpenengatik ezaguna.
- Urriaren 29a – Basilio Martín Patino, espainiar zinema-zuzendaria (h. 2017).
- Urriaren 29a – Omara Portuondo, kubatar abeslaria, filin estiloko ikurretako bat.
- Urriaren 29a – Niki de Saint Phalle, frantziar artista plastiko, margolari, eskultore eta zinemagilea (h. 2002).
- Urriaren 30a – Néstor Almendros, kataluniar argazki-zuzendaria (h. 1992).
- Urriaren 31 – Michael Collins, estatubatuar astronauta (h. 2021).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 3a – Brian Robinson, ingeles txirrindularia (h. 2022).
- Azaroaren 4a – Vytautas Andziulis, lituaniar tipografo, argitaratzaile eta disidentea (h. 2018).
- Azaroaren 9a – Ignacio Ellakuria, bizkaitar jesuita, filosofo eta teologoa, askapenaren teologiaren ekintzailerik handienetarikoa (h. 1989).
- Azaroaren 9a – Juan José Falla Sánchez, guatemalar genealogista eta historialaria (h. 2021).
- Azaroaren 11 – Mildred Dresselhaus, "Karbonoaren zientziaren erregina" (h. 2017).
- Azaroaren 11 – Alevtina Koltxina, sobietar iraupen-eskiatzailea (h. 2022).
- Azaroaren 12a – Norman Johnson, kanadar matematikaria (h. 2017).
- Azaroaren 12a – Jean-Guy Pilon, quebectar olerkari eta eleberrigilea (h. 2021).
- Azaroaren 13a – René Philombe, kamerundar eleberrigilea, poeta, saiakera-idazlea eta kazetaria (h. 2001).
- Azaroaren 14a – Edward White, estatubatuar astronauta (h. 1967).
- Azaroaren 15a – J. G. Ballard, britainiar idazlea (h. 2009).
- Azaroaren 15a – Maria Antonia Canals, kataluniar matematikaria (h. 2022).
- Azaroaren 15a – Jose Maria Satrustegi, nafar etnografoa, idazlea, itzultzailea, euskalaria eta apaiza (h. 2003).
- Azaroaren 16a – Chinua Achebe, nigeriar eleberrigile eta poeta (h. 2013).
- Azaroaren 16a – Salvatore Riina, U curtu, siziliar mafiako buruzagi ohia eta garai guztietako kide ospetsuenetakoa (h. 2017).
- Azaroaren 17a – Arlette Gruss, frantziar zirkuko-artista, lehoinabar hezle gisa nabarmena (h. 2006).
- Azaroaren 20a – Christine Arnothy, hungarian jaiotako frantziar idazlea (h. 2015).
- Azaroaren 22a – Peter Hall, britainiar antzerki zuzendaria (h. 2017).
- Azaroaren 24a – Carmen Hernández, espainiar katekista eta kimikaria, Bide Neokatekumenalaren sortzailea (h. 2016).
- Azaroaren 25a – Jan P. Syse, Norvegiako lehen ministroa (h. 1997).
- Azaroaren 26a – Jean-Claude Passeron, frantziar soziologo eta epistemologoa.
- Azaroaren 26a – Alejandro Tapia Aiestaran, gipuzkoar pintorea (h. 2016).
- Azaroaren 29a – Serafin Areta, Areta I, nafar futbolaria (h. 1997).
- Azaroaren 30a – G. Gordon Liddy, estatubatuar abokatu, FBIko ajente, irrati-esatari eta aktorea (h. 2021).
- Azaroaren 30a – Tomas Zubizarreta, Zendoia, gipuzkoar soinu jotzailea (h. 2015).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Aina Moll Marquès, Herrialde Katalanetako filologo eta politikaria (h. 2019).
- Abenduaren 2a – Gary Becker, estatubatuar ekonomista, 1992ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2014).
- Abenduaren 3a – Jean-Luc Godard, frantziar-suitzar zinema zuzendari, gidoigile, ekoizle eta kritikaria (h. 2022).
- Abenduaren 4a – Carmelo Morales, euskal txirrindularia (h. 2003).
- Abenduaren 6a – Ángel Nicolás Acha, paraguaitar apaiza (h. 1982).
- Abenduaren 6a – Carmelo Cedrun, San Mameseko horma, Bilboko Athletic Klubeko atezaina.
- Abenduaren 7a – Lupe Serrano, txiletar ballet-dantzari ohia eta dantza irakaslea (h. 2023).
- Abenduaren 8a – José María Carrascal, espainiar kazetari eta idazlea (h. 2023).
- Abenduaren 8a – Maximilian Schell, suitzar aktorea (h. 2014).
- Abenduaren 9a – Óscar Humberto Mejía Víctores, Guatemalako diktadorea (h. 2016).
- Abenduaren 9a – Edoardo Sanguineti, italiar olerkaria (h. 2010).
- Abenduaren 11 – Chus Lampreave, espainiar aktorea (h. 2016).
- Abenduaren 11 – José Ángel Pérez-Nievas, nafar abokatu eta politikari karlista (h. 2008).
- Abenduaren 11 – Jean-Louis Trintignant, frantziar aktorea eta zinemagilea (h. 2022).
- Abenduaren 12a – Juan Perurena, nafar bertsolaria (h. 2010).
- Abenduaren 13a – Pirkko Viljanen, finlandiar-gipuzkoar aktibita boluntarioa.
- Abenduaren 13a – Vytautė Žilinskaitė, lituaniar idazlea (h. 2024).
- Abenduaren 15a – Edna O'Brien, irlandar eleberrigilea (h. 2024).
- Abenduaren 17a – Patxi Aldabaldetrecu, gipuzkoar enpresari eta historialaria (h. 2002).
- Abenduaren 17a – Armin Mueller-Stahl, alemaniar aktore, margolari, musikari eta idazlea.
- Abenduaren 18a – Jesús Puente, espainiar antzerki eta zinema antzezlea (h. 2000).
- Abenduaren 20a – Antoine Vitez, frantziar antzezlea, zuzendaria eta idazlea (h. 1990).
- Abenduaren 21a – Jose Antonio Lopetegi, Agerre II.a, gipuzkoar harri-jasotzailea (h. 2024).
- Abenduaren 21a – Kalevi Sorsa, Finlandiako lehen ministroa (h. 2004).
- Abenduaren 22a – Per Bredesen, norvegiar futbolaria (h. 2022).
- Abenduaren 24a – Arsenio Iglesias, galiziar futbolari eta entrenatzailea (h. 2023).
- Abenduaren 24a – Robert Joffrey, estatubatuar dantzari eta koreografoa (h. 1988).
- Abenduaren 25a – Pedro Murua, gipuzkoar belar hockey jokalaria.
- Abenduaren 26a – Estefanía Chávez Barragán, mexikar arkitektoa, hirietako arazoetan eta irakaskuntzan genero-ikuspegia txertatzen aitzindaria (h. 2020).
- Abenduaren 26a – Jean Ferrat, frantziar abeslari eta musikaria (h. 2010).
- Abenduaren 26a – Donald Moffat, britaniar jatorriko estatubatuar aktorea (h. 2018).
- Abenduaren 30a – Elmira Minita Gordon, Belizeko Gobernadore Orokorra (h. 2021).
- Abenduaren 30a – Tu Youyou, txinatar medikuntza kimikari eta malariologoa, 2015eko Medikuntzako Nobel Saria.
- Abenduaren 31 - Jaime Eraña, bizkaitar futbolaria (h. 2013).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroa – Xalbador Madariaga, nafar bertsolaria.
- Alfonso Bañón, nafar basogintzako ingeniari eta politikaria.
- Benita Ganuza, Elena Ódena, gipuzkoar politikari komunista (h. 1985).
- Cristina Fructuoso, arabar irrati-esatari eta idazlea.
- Chari Gómez Miranda, Doña Adelaida, espainiar kazetari eta telebista-aurkezlea (h. 2011).
- Jesus Arrizabalaga, txapela, bizkaitar futbolzale ezaguna (h. 2020).
- Jesús Rodero, nafar sukaldari, gastronomo eta enpresaburua (h. 2013).
- Jose Antonio Ferrán, gipuzkoar margolaria.
- Jose Ramon Rekalde, gipuzkoar politikaria, legelaria, saiogilea, abokatua eta irakaslea (h. 2016).
- Lorenzo Askasibar, gipuzkoar eskultorea.
- Luis Irizar, euskal sukaldaria, sukaldari famatu askoen maisua izandakoa.
- Manuel Elexpuru, bizkaitar kazetaria, sukaldaritzan aditua (h. 1993).
- María Sagrario Ochoa Medina, nafar idazle eta olerkaria.
- Pirmin Aldabaldetreku, gipuzkoar dantzaria (h. 2006).
- Aníbal Gordon, argentinar kriminala, Triple A talde parapolizialaren burua (h. 1987).
- Doris Bartholomew, estatubatuar hizkuntzalaria, Mexikoko hizkuntzetan aditua.
- Enrique Molina, espainiar poeta (h. 1994).
- Estuardo Maldonado, ekuadortar pintore eta eskultore konstruktibista.
- Fernando Higueras, espainiar arkitektoa (h. 2008).
- Gabriela Morreale, italoespainiar kimikaria, Espainiako endokrinologia modernoaren aintzindaria (h. 2017).
- Jelena Janku, margolari eta hezur-irarle txuktxia (h. 2003).
- Josep Miró Nicolau, mallorkar ikertzailea, Donostiako Informatika Fakultateko lehen dekanoa (h. 2016).
- Marcelo Vigil, espainiar historialaria (h. 1986).
- Saad Al-Abdullah Al-Salim Al-Sabah, Kuwaiteko emirra (h. 2008).
- Umar Ghalib, Somaliako lehen ministroa (h. 2020).
- Jose Maria Goyena, nafar empresaria (h. 2021).
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 29a – Martin Landerretxe, euskal idazlea (j. 1842).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – Antonio Aldama, arabar enpresaburu eta politikari integrista (j. 1867).
- Otsailaren 14a – Thomas Mackenzie, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1853).
- Otsailaren 26a – Mary Whiton Calkins, estatubatuar filosofoa eta psikologoa (j. 1863).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 2a – D.H. Lawrence, ingeles idazle eta poeta (j. 1885).
- Martxoaren 6a – Alfred von Tirpitz, alemaniar almirantea (j. 1849).
- Martxoaren 8a – William Howard Taft, Ameriketako Estatu Batuetako 27. presidentea (j. 1857).
- Martxoaren 12a – Alois Jirásek, txekiera idazlea (j. 1851).
- Martxoaren 16a – Miguel Primo de Rivera, Espainiako diktadorea (j. 1870).
- Martxoaren 17a – Maria Manasseina, errusiar mediku eta neurozientzialaria (j. 1841).
- Martxoaren 19a – Arthur Balfour, Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1848).
- Martxoaren 23a – Juan Garbizu, Zubigar, euskal idazle eta itzultzailea (j. 1893).
- Martxoaren 31 – Emil Krebs, alemaniar eleaniztuna, sinologoa eta diplomazialaria, 68 hizkuntzatan jariotasunez hitz egiteko eta idazteko gai zena (j. 1867).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 2a – Zewditu, Etiopiako Inperioko enperatriza (j. 1876).
- Apirilaren 4a – Viktoria Badengoa, Suediako erregina ezkontidea (j. 1862).
- Apirilaren 14a – Vladimir Maiakovski, errusiar poeta eta dramaturgo iraultzailea (j. 1893).
- Apirilaren 16a – José Carlos Mariátegui, Peruko Alderdi Sozialistaren sortzailea (j. 1894).
- Apirilaren 21a – Robert Bridges, ingeles olerkaria (j. 1844).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 10a – Julio Romero de Torres, andaluziar margolaria (j. 1874).
- Maiatzaren 13a – Fridtjof Nansen, norvegiar esploratzaile, zientzialari eta diplomatikoa, 1922an Bakearen Nobel Sariduna (j. 1861).
- Maiatzaren 27a – Gabriel Miró, espainiar idazlea (j. 1879).
- Maiatzaren 29a – Joaquima Santamaria i Ventura, kataluniar idazle, folklorista eta itzultzailea (j. 1853).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 5a – Julius Pinkas Pascin, bulgariar-estatubatuar margolaria (j. 1885).
- Ekainaren 10a – Adolf von Harnack, teologo luterano eta kristautasunaren historialari alemaniarra (j. 1851).
- Ekainaren 28a – Juan Antonio Benlliure, espainiar margolaria (j. 1859).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 7a – Arthur Conan Doyle, idazle eskoziarra (j. 1859).
- Uztailaren 8a – Joseph Ward, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1856).
- Uztailaren 15a – Leopold Auer, hungariar biolin-jotzaile, orkestra-zuzendari, musikagile eta irakaslea (j. 1845).
- Uztailaren 15a – Victor Sarasketa, gipuzkoar armagilea (j. 1864).
- Uztailaren 19a – Robert Stout, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1844).
- Uztailaren 26a – Narcís Oller, katalan idazlea (j. 1846).
- Uztailaren 28a – Allvar Gullstrand, suediar oftalmologo eta optikaria, 1911ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1862).
- Uztailaren 30a – Joan Gamper, suitzar kirolaria eta Futbol Club Barcelona taldearen sortzailea (j. 1877).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 26a – Lon Chaney, zinema mutuko estatubatuar aktorea (j. 1883).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 4a – Vladimir Arseniev, errusiar esploratzaile eta idazlea (j. 1872).
- Irailaren 5a – Carl Panzram, estatubatuar serie-hiltzailea (j. 1901).
- Irailaren 15a – Victor Thorn, Luxenburgoko lehen ministroa (j. 1844).
- Irailaren 24a – Otto Mueller, alemaniar margolari eta ilustratzailea (j. 1874).
- Irailaren 29a – Ilia Repin, errusiar pintorea (j. 1844).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 14a - Irene Alba, espainiar aktorea (j. 1867).
- Urriaren 16a – Heinrich Winkler, alemaniar pedagogo eta hizkuntzalaria, euskaran eta altaitar hizkuntzetan aditua (j. 1848).
- Urriaren 21a – Elisabeth Altmann-Gottheiner, Hochschule edo goi mailako eskola batean klasea eman zuen lehen emakume irakasle alemana (j. 1874).
- Urriaren 26a – Jean-Claude Nicolas Forestier, frantziar arkitekto paisajista (j. 1861).
- Urriaren 27a – Ellen Hayes, estatubatuar matematikaria eta astronomoa (j. 1873).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 2a – Alfred Wegener, alemaniar zientzialaria, kontinenteen jitoaren teoriaren sortzailea (j. 1880).
- Azaroaren 5a – Christiaan Eijkman, holandar fisiologoa (j. 1858).
- Azaroaren 6a – Adolf Wölfli, suitzar marrazkilari, margolari, idazle eta musikagilea (j. 1864).
- Azaroaren 15a – Cipriano Olaso, iruindar teologoa eta apaiza (j. 1868).
- Azaroaren 26a – Otto Sverdrup, norvegiar esploratzaile polarra (j. 1854).
- Azaroaren 30a – Mary Harris, Mother Jones, gizarte-mugimenduen eta sindikatuen aldeko borrokalari irlandar-amerikarra (j. 1837).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 8a – Florbela Espanca, portugaldar idazlea (j. 1894).
- Abenduaren 9a – Laura Muntz Lyall, kanadar margolari inpresionista, emakume eta haurren pinturengatik ezaguna (j. 1860).
- Abenduaren 13a – Fritz Pregl, esloveniar-austriar kimikaria, 1923ko Kimikako Nobel Saria (j. 1869).
- Abenduaren 14a – Ángel García Hernández, arabar militarra, fusilatua (j. 1900).
- Abenduaren 17a – Tomás Balbás, meategietako ingeniaria, Gipuzkoako Aurrezki Kutxaren sortzailetakoa eta gizarte erreformista nabarmena gipuzkoan (j. 1846).
- Abenduaren 19a – Jens Christian Christensen, Danimarkako lehen ministroa (j. 1856).
- Abenduaren 23a – Marie Fillunger, austriar soprano abeslaria eta ahots-irakaslea (j. 1850).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Jose Juan Albistur Iturria, nafar musikaria eta organo-jolea (j. 1870).
- Julien Hegi, Nafarroa Behereko apaiza eta idazlea (j. 1860).
- Luis Márquez Marmolejo, Athletic Clubeko futbolari eta presidentea (j. 1876).
- Ziriako Garralda, albaitari eta euskal idazlea (j. 1851).
- Fisika: Chandrasekhara Venkata Raman
- Kimika: Hans Fischer
- Literatura: Sinclair Lewis
- Medikuntza: Karl Landsteiner
- Bakea: Nathan Söderblom Artzapezpikua
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denbora unitateak | ||
---|---|---|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
|