Cantos das labradas
Os cantos das labradas son cantos de traballo cos que en Galiza se acompañaban tradicionalmente as labradas colectivas das leiras, nos meses de abril e maio.[1]
Características
[editar | editar a fonte]Durante o proceso da labranza primaveral dos terreos entoábase, cando menos nas comarcas do sur de Pontevedra, un conxunto de cantos para acompañaren o traballo. Deste xeito, as labradas non eran só un labor agrario senón tamén unha festa. A celebración permitía esquecer por momentos a dureza da tarefa, alén de fortalecer as relacións entre os membros da colectividade.
Nos cantos das labradas inclúense cantos que abranguen todo o ciclo de preparación das veigas:
- O cantar de arada,[3] cantares que se botan ao marcar os regos co arado.
- A aña,[4] un cantar que se botaba ao remate dunha competencia amigábel entre dous grupos de labregos. O grupo vencedor, o que primeiro remataba a súa parte, gañaba a aña, é dicir o dereito a cantarlle ao outro grupo cantigas de escarnio. Os cantos da aña acompañábase dos petos das pedras contra os sachos a ritmo de muiñeira ou xota e, nalgúns lugares, daban lugar a un baile na propia veiga, o baile das labradas.[5]
- O agradecemento,[6] finalizado o traballo era tradición que o "amo", o dono da leira labrada, ofrecese aos veciños unha merenda campestre durante a que botaban cantigas en agradecemento polo banquete.
En xuño, a veciñanza volvíase xuntar para sachar o veiga, é dicir, rarear o millo e remover as malas herbas. Para esta ocasión volvían a existir cantigas específicas: os cantos de sachadas.[7]
Notas
[editar | editar a fonte]“ | ' que é un ramo d'alegria Que nos puxo de comer-e, Ai!!! A gusto de señoría. |
” |
—Cantar de agradecemento |
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Cantos de labradas". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ Carpintero, Pablo. "Ferramentas agrícolas". Os Instrumentos Musicais na Tradición Galega. Consello da Cultura. Consultado o 2021-04-08.
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Cantar de arada". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Aña". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Baile das labradas". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ Camafeita, Olga (2001). "Agradecemento". A música popular en Galicia (PDF). Proxecto de fin de carreira (Universidade de Vigo).
- ↑ Alalá nº 59 (2008). Os ciclos do ano en Toutón. Youtube. p. 25m 5s.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Camafeita Longa, Olga (2010). Dicionario Da Música Popular En Galicia (PDF). Rinoceronte Editora. ISBN 8493781657.
- Carpintero Arias, Pablo (2010). Os Instrumentos musicais na tradición galega. Difusora de Letras, artes. ISBN 8492958057.
- Feijoo, Xisco (2020). "As añas". Aturuxo (Asociación de Gaiteiros Galegos) (19): 69–71.
- Ignacio Costa, Guillerme (2020). "O ritual da i-aña: moito máis ca tocar os leghóns". Aturuxo (Asociación de Gaiteiros Galegos) (16): 50–53.
- Outeiro, Xandre (2020). "Vós que levade-la iaña". Aturuxo (Asociación de Gaiteiros Galegos) (19): 72–75.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Os ciclos do ano en Toutón - TVG (Alalá nº 59 - 2008)
- Labrada en Queimadelos - ACF O Fiadeiro - Luar (01/2018) - TVG - Youtube.
- O ritual da i-aña, as labradas e as sachadas - Gillerme Inácio Costa - Lume na Palleira (11/2020) - Radio Galega.