Mitoksantron

Mitoksantron
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C22H28N4O6
Masa molowa	444,48 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	65271-80-9
PubChem	4212
DrugBank	DB01204
InChI
	InChI=1S/C22H28N4O6/c27-11-9-23-5-7-25-13-1-2-14(26-8-6-24-10-12-28)18-17(13)21(31)19-15(29)3-4-16(30)20(19)22(18)32/h1-4,23-30H,5-12H2
	InChIKey
	KKZJGLLVHKMTCM-UHFFFAOYSA-N
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-05-04]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Niebezpieczeństwo
Zwroty H	H340, H360
Zwroty P	P201, P308+P313
	Klasyfikacja medyczna
ATC	L01DB07
Stosowanie w ciąży	kategoria D
Farmakokinetyka
Okres półtrwania	75 h
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mitoksantron – organiczny związek chemiczny, syntetyczny antybiotyk antracyklinowy, pochodna antrachinonu, wykazująca silne działanie przeciwnowotworowe.

Mechanizm działania

Mitoksantron wiążąc się z DNA, zaburza transkrypcję i translację. Hamuje aktywność topoizomerazy II. In vitro hamuje proliferację limfocytów T, limfocytów B, makrofagów, prezentację antygenów, wydzielanie interferonu γ, TNFα i IL-2.

Wskazania

W chorobach nowotworowych:

ostra białaczka szpikowa u dorosłych,
chłoniaki nieziarnicze,
rak sutka,
rak gruczołu krokowego oporny na kastrację,
białaczka limfoblastyczna oporna na leczenie,
rak płuc (drobno- i niedrobnokomórkowy),
rak jajnika,
rak żołądka,
rak okrężnicy,
czerniak.

Stosowany w leczeniu wtórnie postępującej (przewlekłej), postępująco-nawracającej lub pogarszającej się nawracająco-zwalniającej postaci stwardnienia rozsianego.

Interakcje

Działa synergistycznie z cytarabiną, cisplatyną, cyklofosfamidem, 5-fluorouracylem, metotreksatem, winkrystyną, dakarbazyną.

Działania niepożądane

Mitoksantron charakteryzuje się słabszym działaniem kardiotoksycznym niż doksorubicyna, ma jednak dużo innych działań niepożądanych.

Mielotoksyczność (leukopenia, niedokrwistość, małopłytkowość, rzadko ostra granulocytopenia)
nudności i wymioty o umiarkowanym nasileniu
biegunka
zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
utrata włosów
zaburzenia rytmu serca
tachykardia
kardiomiopatia zastoinowa
reakcje alergiczne
wtórny brak miesiączki
anoreksja
zaparcia
duszność
zmęczenie
gorączka
krwawienie z przewodu pokarmowego
zapalenie spojówek
bezsenność
splątanie
stany lękowe
parestezje
sinienie skóry i paznokci

Przedawkowanie

Przedawkowanie przyspiesza i nasila działania niepożądane. Chorzy, którzy otrzymali pojedynczą dawkę 140–180 mg/m² powierzchni ciała i.v. zmarli w ciężkiej leukopenii i sepsie. Nie ma swoistego antidotum, w przypadku przedawkowania zaleca się leczenie objawowe i podtrzymujące. Hemodializa i dializa otrzewnowa są nieskuteczne w usuwaniu mitoksantronu z organizmu.

Ciąża i laktacja

Kategoria X. Nie wolno stosować mitoksantronu w ciąży. W trakcie leczenia i co najmniej pół roku po zakończeniu terapii zaleca się stosowanie skutecznych metod antykoncepcji. Ponieważ mitoksantron przenika do pokarmu kobiecego, podczas leczenia należy przerwać karmienie piersią.

Bibliografia

Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006. ISBN 83-7430-060-4.
Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. Andrzej Szczeklik (red.). Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005. ISBN 83-7430-031-0.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.