Worinostat
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C14H20N2O3 | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
264,32 g/mol | |||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||
| ATC | ||||||||||||||||||||
| Stosowanie w ciąży |
kategoria D | |||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Worinostat, worynostat (łac. vorinostatum), kwas suberanilohydroksamowy – organiczny związek chemiczny będący diamidem anilinowo-hydroksamowym kwasu suberynowego. Jest członkiem większej grupy inhibitorów deacetylazy histonowej. Inhibitory deacetylazy histonowej mają szerokie spektrum aktywności epigenetycznej.
Worinostat jest sprzedawany pod nazwą Zolinza w leczeniu chłoniaka skórnego T-komórkowego (CTCL, z ang. cutaneous T-cell lymphoma), gdy choroba nie ustępuje, nasila się, bądź następuje wznowa podczas lub po leczeniu innymi lekami[1]. Związek został wyprodukowany po raz pierwszy przez Ronalda Breslowa, chemika z Columbia University.
Dopuszczenia do użytku i wskazania
[edytuj | edytuj kod]Worinostat był pierwszym inhibitorem deacetylazy histonowej[2] dopuszczonym do obrotu w 2006 roku przez amerykańską Agencję Żywności i Leków do leczenia chłoniaka skórnego T-komórkowego. Jest on wytwarzany przez kanadyjską firmę Patheon dla firmy Merck & Co.[3]
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Worinostat wiąże się z miejscem aktywnym deacetylazy histonowej i działa jako chelator dla obecnych tam jonów cynku. Działanie worinostatu poprzez blokowanie deacetylazy histonowej powoduje akumulację acetylowanych histonów i białek, włączając w to czynniki transkrypcyjne kluczowe w ekspresji genów niezbędnych do wywołania różnicowania komórki[4].
Badania kliniczne
[edytuj | edytuj kod]Worinostat był również stosowany do leczenia zespołu Sézary’ego, innego typu chłoniaka blisko związanego z chłoniakiem skórnym T-komórkowym[5].
Badania z roku 2007 wskazuje, że worinostat ma pewną aktywność wobec nawracającego glejaka wielopostaciowego, która powoduje wydłużenie średniego czasu przeżycia do 5,7 mies. (w porównaniu do 4–4,4 mies. z wcześniejszego badania)[6]. Planowane są kolejne badania skuteczności działania worinostatu na guzy mózgu w połączeniu z innymi lekami.
Włączenie worinostatu w leczenie zaawansowanego raka niedrobnokomórkowego płuc wykazało lepszą odpowiedź na terapię oraz zwiększony średni czas przeżycia bez progresji raka i ogólny czas przeżycia (chociaż te ostatnie nie były istotne statystycznie na poziomie p=0,05)[7].
Lek dał zachęcające rezultaty w drugiej fazie badania terapii zespołów mielodysplastycznych w połączeniu z Idarubicyną i Cytarabiną[8].
Badania przedkliniczne
[edytuj | edytuj kod]Worinostat jest interesującym celem badań dla naukowców próbujących zwalczyć wirusa HIV u zakażonych pacjentów[9]. W jednym z badań wykazano, że worinostat działa zarówno in vitro, jak i in vivo na limfocyty T będące nosicielami wirusa HIV w stanie utajonym[10][11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zolinza (vorinostat) capsules label [online], accessdata.fda.gov [dostęp 2024-06-19].
- ↑ HDAC Inhibitors Base (vorinostat).
- ↑ Konferencja prasowa FDA.
- ↑ Richon, V M. Cancer biology: mechanism of antitumour action of vorinostat (suberoylanilide hydroxamic acid), a novel histone deacetylase inhibitor. „Br J Cancer”. 95 (Suppl. 1), s. S2-S6, 2006. DOI: 10.1038/sj.bjc.6603463. PMCID: PMC2360770.
- ↑ Ziarniniak grzybiasty/zespół Sézary’ego.
- ↑ konferencja prasowa kliniki Mayo.
- ↑ T. Hoang, T.C. Campbell, C. Zhang, K. Kim i inni. Vorinostat and bortezomib as third-line therapy in patients with advanced non-small cell lung cancer: a Wisconsin Oncology Network Phase II study. „Invest New Drugs”. 31 (1), s. 195–199, 2014. DOI: 10.1007/s10637-013-9980-5. PMID: 23728919.
- ↑ Zolinza, Idarubicin, Cytarabine Combination Yields High Response Rates In MDS Patients (ASH 2011) - The MDS Beacon [online], mdsbeacon.com [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-30] (ang.).
- ↑ Badanie – clinicaltrials.gov.
- ↑ N.M. Archin, A. Espeseth, D. Parker, M. Cheema i inni. Expression of latent HIV induced by the potent HDAC inhibitor suberoylanilide hydroxamic acid. „AIDS Res Hum Retroviruses”. 25 (2), s. 207–212, 2009. DOI: 10.1089/aid.2008.0191. PMID: 19239360. PMCID: PMC2853863.
- ↑ X. Contreras, M. Schweneker, C.S. Chen, J.M. McCune i inni. Suberoylanilide hydroxamic acid reactivates HIV from latently infected cells. „J Biol Chem”. 284 (11), s. 6782–6789, 2009. DOI: 10.1074/jbc.M807898200. PMID: 19136668. PMCID: PMC2652322.
