Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chlorometyna
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC )
2-chloro-N -(2-chloroetylo)-N -metyloetanoamina
Inne nazwy i oznaczenia
2,2'-dichloro-N -metylodietyloamina, bis(2-chloroetylo)metyloamina, chlormetyna, mechloroetamina, nitrogranulogen, iperyt azotowy, łac. chlormethinum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny
C5 H11 Cl2 N
Masa molowa
156,05 g/mol
Wygląd
lotna ciecz o słabym zapachu śledzi[1]
Identyfikacja
Numer CAS
51-75-2 55-86-7 (chlorowodorek)
PubChem
4033
DrugBank
DB00888
InChI
InChI=1S/C5H11Cl2N/c1-8(4-2-6)5-3-7/h2-5H2,1H3
InChIKey
HAWPXGHAZFHHAD-UHFFFAOYSA-N
Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki : dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-03-13]
Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H
H300 , H314 , H340 , H350 , H360D
Zwroty P
P201 , P264 , P280 , P301+P310 , P305+P351+P338 , P310
Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Silnie toksyczny (T+)
Zwroty R
R45 , R46 , R61 , R34 , R27/28
Zwroty S
S?
Numer RTECS
IA1750000
Dawka śmiertelna
LD50 10 mg/kg (szczur, doustnie)[5]
Podobne związki
Podobne związki
iperyty azotowe i inne iperyty , np. iperyt siarkowy
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotycząstanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC
L01 AA05
Farmakokinetyka
Działanie
przeciwnowotworowe[4]
Okres półtrwania
15 min[4]
Metabolizm
komórkowy
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania
miejscowo, dożylnie, wewnątrzkawitarnie[4]
Chlorometyna , chlormetyna (łac. chlormethinum ) – organiczny związek chemiczny z grupy iperytów azotowych ; azotowy analog iperytu siarkowego . Jest związkiem macierzystym dla całej grupy cytostatyków o właściwościach alkilujących .
Był to pierwszy lek przeciwnowotworowy, zastosowany już w latach 40. Obecnie ze względu na bardzo dużą toksyczność[a] i działanie miejscowo drażniące praktycznie nie używa się go w onkologii . Jest niewygodny w użyciu (substancja sucha, wymagająca rozpuszczenia, co stwarza ryzyko poparzeń u personelu medycznego). Do najpopularniejszych pochodnych iperytu azotowego należą cyklofosfamid i ifosfamid , które są mniej toksyczne i lepiej tolerowane. Ponadto duża skuteczność doksorubicyny w leczeniu onkologicznym również przyczyniła się do stopniowego odejścia od chlorometyny. Do niedawna stosowano go w leczeniu ziarnicy złośliwej według schematu MOPP .
Preparaty: Mustargen (proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwań) i Valchlor (żel)[4] .
↑ a b c d Mechlorethamine , [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine , CID: 4033 (ang. ) .
↑ a b c d N -Methyl-bis(2-chloroethyl)amine , [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung , ZVG: 570211 [dostęp 2019-03-13] (niem. • ang. ) .
↑ a b Mechlorethamine , [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine (ang. ) .
↑ a b c d e Mechlorethamine , [w:] DrugBank [online], University of Alberta , DB00888 (ang. ) .
↑ Chlormetyna, chlorowodorek (nr 122564) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck ) na obszar Polski. [dostęp 2019-03-13]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki )
↑ Zapobieganie wymiotom po chemio- i radioterapii Zalecenia American Society of Clinical Oncology [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2019-03-13] . (artykuł na podstawie publikacji: R.J. R.J. Gralla R.J. R.J. i inni , Recommendations for the Use of Antiemetics: Evidence-Based, Clinical Practice Guidelines , „Journal of Clinical Oncology”, 17 (9), 1999, s. 2971–2994, DOI : 10.1200/JCO.1999.17.9.2971 , PMID : 10561376 .
L01A – Leki alkilujące L01AA – Analogi iperytu azotowego
L01AB – Estry kwasu sulfonowego
L01AC – Iminy etylenowe
L01AD – Pochodne nitrozomocznika
L01AG – Epitlenki
L01AX – Inne
L01B – Antymetabolity L01BA – Analogi kwasu foliowego
L01BB – Analogi puryn
L01BC – Analogi pirymidyn
L01C – Alkaloidy roślinne i inne związki pochodzenia naturalnego L01CA – Alkaloidy Vinca i ich analogi
L01CB – Pochodne podofilotoksyny
L01CC – Pochodne kolchicyny
L01CD – Taksany
L01CE – Inhibitory topoizomerazy 1
L01CX – Inne
L01D – Antybiotyki cytotoksyczne i związki pochodne L01DA – Aktynomycyny
L01DB – Antracykliny i związki pochodne
L01DC – Inne
L01E – Inhibitory kinazy białkowej L01EA – Inhibitory kinazy tyrozynowej BCR-Abl
L01EB – Inhibitory kinazy tyrozynowej receptora nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR)
L01EC – Inhibitory kinazy seroninowo-treoninowej B-Raf (BRAF)
L01ED – Inhibitory kinazy chłoniaka anaplastycznego (ALK)
L01EE – Inhibitory kinazy aktywowanej mitogenami (MEK)
L01EF – Inhibitory kinaz cyklino-zależnych (CDK)
L01EG – Inhibitory kinazy mTOR
L01EH – Inhibitory kinazy receptora ludzkiego czynnika wzrostu naskórka 2 (HER2)
L01EJ – Inhibitory kinazy janusowej (JAK)
L01EK – Inhibitory kinazy receptora czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGFR)
L01EL – Inhibitory kinazy tyrozynowej Brutona (BTK)
L01EM – Inhibitory kinazy 3-fosfatydyloinozytolu (Pi3K)
L01EN – Inhibitory kinazy tyrozynowejreceptora czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR)
L01EX – Inne inhibitory kinazy proteinowej
L01F – Przeciwciała monoklonalne oraz przeciwciała skoniugowane z cytostatykami L01FA – Inhibitory CD20
L01FB – Inhibitory CD22
L01FC – Inhibitory CD38
L01FD – Inhibitory HER2
L01FE – Inhibitory EGFR
L01FF – Inhibitory PD–1 /PD–L1
L01FG – Inhibitory PD–1 /PD–L1
L01FX – Inne przeciwciała monoklonalne oraz przeciwciała skoniugowane z cytostatykami
L01FY – Połączenia przeciwciał monoklonalnych oraz przeciwciał skoniugowanych z cytostatykami
L01X – Pozostałeleki przeciwnowotworowe L01XA – Związki platyny
L01XB – Metylohydrazyny
L01XD – Środki stosowane w terapii fotodynamicznej
L01XF – Retinoidy stosowane w terapii przeciwnowotworowej
L01XG – Inhibitory proteasomu
L01XH – Inhibitory deacetylaz histonów (HDAC)
L01XJ – Inhibitory szlaku Hedgehog
L01XK – Inhibitory polimeraz poli-ADP-rybozy (PARP)
L01XL – Przeciwnowotworowa terapia komórkowa lub genowa
L01XX – Inne
L01XY – Połączenia leków przeciwnowotworowych