Katastrofa lotnicza na Radom Air Show 2009
 Su-27, który uległ katastrofie. Zdjęcie wykonano na kilkanaście minut przed tragedią. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data | |
| Godzina |
13:17 |
| Rodzaj |
Zderzenie z ziemią |
| Przyczyna |
Niepodana do publicznej wiadomości |
| Ofiary śmiertelne |
2 |
| Ranni |
0 |
| Statek powietrzny | |
| Typ | |
| Użytkownik |
Białoruskie Siły Powietrzne |
| Numer |
63 |
| Liczba załogi |
2 |
| Ofiary śmiertelne |
2 |
Położenie na mapie Radomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 51°22′26,1″N 21°15′15,2″E/51,373917 21,254222
| |
Katastrofa lotnicza podczas Radom Air Show w 2009 roku – wypadek, do którego doszło 30 sierpnia 2009 roku o godz. 13:17[1] podczas pokazów lotniczych Radom Air Show.
Okoliczności katastrofy
[edytuj | edytuj kod]Podczas drugiego dnia pokazów rozbił się białoruski samolot Su-27UBM-1 (modernizowany w 558. Lotniczym Zakładzie Remontowym w Baranowiczach)[2]. Spadł on na pole w pobliżu zalesionego terenu we wsi Małęczyn koło Radomia. Bezpośrednio po wypadku na miejsce katastrofy udał się pełniący dyżur na radomskim lotnisku śmigłowiec W-3 z 2 Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej w Mińsku Mazowieckim w celu zabezpieczenia terenu oraz odnalezienia pilotów. W krótkim czasie na miejsce udało się 6 jednostek Straży Pożarnej, mając na celu opanowanie pożaru. Wkrótce po katastrofie policja i organizatorzy pokazu potwierdzili śmierć dwóch pilotów – pułkownika Alaksandra Marfickiego (zastępcy dowódcy operacyjno-taktycznego Dowództwa Sił Powietrznych i Wojsk Obrony Przeciwlotniczej Białorusi) oraz pułkownika Alaksandra Żuraulewicza (zastępcy dowódcy 61. Myśliwskiej Bazy Lotniczej)[3].
Badanie przyczyn katastrofy
[edytuj | edytuj kod]Wstępne oceny
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze doniesienia mediów sugerowały, że przyczyną katastrofy mógł być błąd pilota[4], jednak około godz. 18:00 rzecznik Ministerstwa Obrony Białorusi oznajmił, że przyczyną mogło być wessanie ptaka do wlotu silnika (media uznały to za mało prawdopodobne, ponieważ samolot był wyposażony w zabezpieczenia przed tego typu zdarzeniem[5]). W prasie publikowano opinie lotników obecnych na miejscu katastrofy, którzy twierdzili, że maszyna leciała za nisko bez włączonych dopalaczy, straciła prędkość i runęła na ziemię[4]; wcześniej piloci otrzymali rozkaz katapultowania się z maszyny[6].
Spekulacje
[edytuj | edytuj kod]3 września 2009 na stronie internetowej rosyjskiego dziennika „Izwiestia” ukazała się informacja powołująca się na biuro konstruktorskie Suchoj, rosyjskiego projektanta Su-27, że przyczyną katastrofy mogły być samodzielne modyfikacje elektroniki pokładowej samolotu dokonane przez Białorusinów[5]. Aleksandr Worobiej, zastępca głównego inżyniera 558. Lotniczego Zakładu Remontowego, dementował jednak te doniesienia, wskazując, że remont dotyczył systemów uzbrojenia i nawigacji satelitarnej, a nie sterowania. Wskazał także, że statek powietrzny, który uległ katastrofie, miał zaledwie 826 z 5 000 dozwolonych godzin nalotu[7].
Raport polsko-białoruskiej komisji powypadkowej
[edytuj | edytuj kod]Przyczyny katastrofy badała w 2009 roku wspólna polsko-białoruska komisja powypadkowa, która sporządziła raport końcowy ze swoich prac; na wniosek strony białoruskiej polskie Ministerstwo Obrony Narodowej nie ujawniło treści raportu, przyczyny wypadku oraz roli, jaką mogły w nim odegrać ewentualne wady konstrukcyjne samolotu, usterki techniczne, działania pilotów lub personelu naziemnego, a także inne czynniki mogące mieć związek z katastrofą[8].
Pomnik w Małęczynie i tablica pamiątkowa w Radomiu
[edytuj | edytuj kod]
Niezależnie od prawdziwych przyczyn katastrofy, które nie są publicznie znane, wśród mieszkańców Małęczyna i okolicznych miejscowości, jak również na Białorusi, istnieje przekonanie, że piloci świadomie nie wykonali rozkazu katapultowania się, chcąc wyprowadzić maszynę w miejsce, gdzie jej upadek nie będzie zagrażał okolicznym mieszkańcom[9][7]; takie opinie wypowiadali również dowódcy polskich i białoruskich Sił Powietrznych[9][10]. Z tego powodu mieszkańcy okolicznych wsi złożyli wniosek o upamiętnienie pilotów pomnikiem ustawionym w miejscu katastrofy. Odsłonięto go 11 kwietnia 2010 roku.
Piloci myśliwca Su-27 zostali także upamiętnieni na tablicy pamiątkowej w Kościele Garnizonowym w Radomiu, odsłoniętej 26 marca 2010 roku w obecności ataszatu Białorusi w Polsce, poświęconej wszystkim lotnikom, którzy w latach 1935–2009 wystartowali z wojskowego lotniska Sadków i zginęli[11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Aktualności AIR SHOW – 2009. Air show – 2009 Lotnisko wojskowe w Radomiu, 2009-08-30. [dostęp 2009-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-04)].
- ↑ Целы загінулых лётчыкаў магчыма будуць вернутыя на радзіму сёння. 2009-09-02. [dostęp 2009-09-03]. (biał.).
- ↑ 30 августа 2009 года. Министерство обороны РБ, 2009-08-30. [dostęp 2009-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-23)]. (ros.).
- ↑ a b Katastrofa na Air Show 2009. W Radomiu zginęli dwaj piloci SU-27 (wideo). dziennikwschodni.pl, 2009-08-30. [dostęp 2010-06-15]. (pol.).
- ↑ a b Przyczyną katastrofy SU-27 w Polsce była nieudolna modernizacja. Gazeta.pl, 2009-09-02. [dostęp 2009-09-03].
- ↑ Zapis nagrania z wieży opublikowanego przez TVN24. tvn24.pl, 2009-09-02. [dostęp 2010-01-10].
- ↑ a b Летчики-снайперы Марфицкий и Журавлевич выбрали жизнь для людей, забыв о себе...(ros.)
- ↑ Utajniono przyczyny katastrofy Su-27. rmf24.pl, 2009-11-23. [dostęp 2010-06-15].
- ↑ a b Notatka na oficjalnej stronie Sił Powietrznych RP. sp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-20)]. (pol.)
- ↑ Odsłonięto pomnik upamiętniający białoruskich lotników. gazeta.pl, 2010-04-11. [dostęp 2010-06-22]. (pol.).
- ↑ Wystartowali z Sadkowa i zginęli. lotniczapolska.pl, 2010-03-23. [dostęp 2010-06-21].